Ένωση Αγροτών Κύπρου ΕΑΚ

Image

Είναι η πρώτη αριστερή οργάνωση αγροτών στην Κύπρο. Ιδρύθηκε το 1946, λίγα χρόνια μετά την ίδρυση της δεξιάς Παναγροτικής Ενώσεως Κύπρου (ΠΕΚ), με στόχο την προώθηση και επίλυση των βασανιστικών προβλημάτων που αντιμετώπιζε κατά την περίοδο της Αγγλοκρατίας ο αγροτικός κόσμος της Κύπρου.

 

Η ΕΑΚ ήταν απόγονος των αγροτομορφωτικών συλλόγων που δημιούργησε από το 1936 το Κομμουνιστικό Κόμμα Κύπρου. Το κομμουνιστικό κίνημα, από το 1926 που εμφανίστηκε στην Κύπρο, έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στα καυτά αγροτικά προβλήματα και καθόρισε ειδικό πρόγραμμα που προωθήθηκε από ειδικά γραφεία στην ύπαιθρο. Από τους πρώτους βασικούς αγώνες που είχαν γίνει αυτή την εποχή, ήταν ο αγώνας για την κατάργηση της τοκογλυφίας.

 

Τον Ιούλιο του 1946 οι αγροτομορφωτικοί σύλλογοι πραγματοποίησαν παγκύπριο συλλαλητήριο το οποίο και αποφάσισε την ίδρυση αγροτικής οργάνωσης. Το ιδρυτικό συνέδριο της ΕΑΚ έγινε τον Οκτώβριο του ίδιου χρόνου και α' αυτό πήραν μέρος 4.813 αντιπρόσωποι από 91 χωριά της Κύπρου.

 

Σκοποί της ΕΑΚ, όπως αναφέρεται στο πρόγραμμά της, ήσαν μεταξύ άλλων η καλυτέρευση της οικονομικής κατάστασης των φτωχών και μεσαίων αγροτών, η βελτίωση των όρων εργασίας και διαβίωσης τους, η ανάπτυξη της κτηνοτροφίας και η ανάπτυξη των συνεργατικών εταιρειών ή του συνεργατισμού γενικότερα.

 

Για την προώθηση των σκοπών της ΕΑΚ, η οργάνωση έκαμε πολλούς αγώνες. Το 1946 μέλη και στελέχη της φυλακίστηκαν από τους Άγγλους για τις αγροτικές κινητοποιήσεις και διαδηλώσεις που έγιναν στην περιοχή των χωριών Κιτίου και Περβολιών (επαρχία Λάρνακας) με αίτημα την παραχώρηση γης σε ακτήμονες και μικρογεωργούς. Παρόμοιες εκδηλώσεις έγιναν και στην περιοχή της Δεκέλειας (επαρχία Λάρνακας) επειδή καλλιεργήσιμη γη κατακρατείτο για στρατιωτικούς σκοπούς. Μεταξύ 1950 και 1956 έγιναν στις περιοχές Ξυλοφάγου (επαρχία Λάρνακας) και Ακρωτηρίου (επαρχία Λεμεσού) μεγάλες διαδηλώσεις που είχαν ως αποτέλεσμα να περιοριστεί η έκταση γης που είχε κατασχεθεί από τους Βρετανούς για στρατιωτικούς σκοπούς (στρατιωτικές βάσεις). Σειρά εκδηλώσεων έγινε επίσης για την προστασία των πατατοπαραγωγών. Οι διαδηλωτές έφεραν μαύρες σημαίες και οι εκδηλώσεις τους είχαν θετικά αποτελέσματα. Τέλος, πρέπει ν' αναφερθεί ότι η ΕΑΚ πραγματοποίησε και επανειλημμένες κινητοποιήσεις των μελών της προς υποστήριξη του εθνικού προβλήματος των Ελλήνων της Κύπρου και του ενωτικού αιτήματος.

 

Τον Δεκέμβριο του 1955 η αποικιακή κυβέρνηση έθεσε εκτός νόμου τόσο το ΑΚΕΛ όσο και τις λοιπές αριστερές οργανώσεις, μεταξύ δε αυτών και την ΕΑΚ, της οποίας η περιουσία κατασχέθηκε. Η οργάνωση συνέχισε, ωστόσο, να υφίσταται και να δρα στην παρανομία, μέχρι το 1959, οπότε ιδρύθηκε η Ένωση Κυπρίων Αγροτών* (ΕΚΑ) που την αντικατέστησε.

 

Η ΕΑΚ εξέδιδε δικό της μηνιαίο περιοδικό, με τίτλο «Ἀγροτική Ἐπιθεώρηση».