Γκιουνέι Ισμέτ

Image

Ο Τουρκοκύπριος ζωγράφος, σκιτσογράφος και δάσκαλος Ισμέτ Βεχίτ Γκιουνέι (İsmet Vehit Güney, 1932-2009) είναι αυτός που σχεδίασε τη σημαία της Κύπρου (σήμερα χρησιμοποιείται μόνο από την Κυπριακή Δημοκρατία, στο ελεύθερο τμήμα του νησιού), τον θυρεό και την πρώτη κυπριακή λίρα το 1960.

 

Ο Ισμέτ Βεχίτ Γκιουνέι, γεννήθηκε στη Λεμεσό στις 15 Ιουλίου 1923 και από μικρός είχε κλίση στη ζωγραφική. Το 1947, έγινε ο πρώτος Τουρκοκύπριος καλλιτέχνης που είχε τη δική του έκθεση τέχνης, ενώ εκπαίδευσε αρκετούς ανερχόμενους καλλιτέχνες.

Το 1948, αφού αποφοίτησε από το Teachers Training College, ξεκίνησε να εργάζεται ως δάσκαλος καλλιτεχνικών. Από το 1956 και μέχρι τα τέλη του 1960 συνεργάστηκε με τον ιμπρεσιονιστή ζωγράφο   Ιμπραχήμ Τσάλι Ibrahim Çallı. Παρουσίασε και άλλες ατομικές εκθέσεις ενώ συμετείχε και σε ομαδικές εκθέσεις τόσο στην Κύπρο και όσο στο εξωτερικό. Το 1967 μια υποτροφία του έδωσε τη δυνατότητα να σπουδάσει στο Belfast Queen's University's Stranmills College. Το 1986 παρουσίασε μια αναδρομική έκθεση στην Λευκωσία. Πέθανε από καρκίνο στις 23 Ιουνίου του 2009.

 

Η σημαία

 

Πριν το 1960 στην Κύπρο οι δύο κοινότητες χρησιμοποιούσαν την ελληνική και την τουρκική σημαία αντίστοιχα. Το 1960 έγινε ένας διαγωνισμός για τη δημιουργία της νέας σημαίας της Κύπρου, σύμφωνα με τον οποίο η νέα σημαία δεν έπρεπε να έχει το κόκκινο και το μπλέ χρώμα (που υπάρχουν στις σημαίες της Ελλάδας και της Τουρκίας) ούτε να έφερε τον σταυρό ή την ημισέλινο. Τελικά ο πρόεδρος Μακάριος και ο αντιπροέδρος Φαζίλ Κιουτσούκ έκαναν δεκτό το σχέδιο που είχε υποβάλλει ο Ισμέτ Γκιουνέι (ο χάρτης της Κύπρου σε πορτοκαλί χρώμα, από το χρώμα του χαλκού από τον οποίο πήρε το όνομά της η χώρα, σε άσπρο φόντο που συμβολίζει την αγνότητα και κάτω από το χάρτη του νησιού δύο κλάδοι ελιάς που συμβολίζουν την ειρήνη μεταξύ των δύο κοινοτήτων). Ο Ισμέτ Γκιουνέι σε μεταγενέστερη συνέντευξή του, δήλωσε ότι συμπεριέλαβε στη σημαία το χάρτη της Κύπρου (η σημαία αυτή είναι η μοναδική στον κόσμο που απεικονίζει την χώρα της οποίας είναι σημαία) επειδή θεώρησε πως με αυτόν τον τρόπο θα ενίσχυε την ταυτότητα του νέου κράτους που ήταν μικρό και άγνωστο. Σαν επιβράβευση για το σχέδιο του ο Γκιουνέι έλαβε πενήντα λίρες και μια συγχαρητήρια επιστολή από τον Μακάριο.

 

Σε συνέντευξή του το 2003 δήλωσε: «το άσπρο χρώμα συμβόλιζε την αγνότητα και την κάθαρση όλων των προβλημάτων με τη δημιουργία της Δημοκρατίας, το χρώμα του χαλκού την προέλευση του ονόματος της Κύπρου, οι κλάδοι ελιάς την ειρήνη μεταξύ Ελληνοκύπριων και Τουρκοκύπριων και ο χάρτης της Κύπρου θα ενίσχυε την ταυτότητα του νέου κράτους δεδομένου ότι ήταν μικρό και άγνωστο.»

 

Σύμφωνα όμως με τουρκοκυπριακά μέσα ενημέρωσης ο Μακάριος είχε υποσχεθεί στον Γκιουνέι ότι θα έπαιρνε κάθε χρόνο 20 λίρες για το σχεδιασμό της σημαίας αλλά ο ζωγράφος δεν πήρε ποτέ αυτά τα λεφτά με αποτέλεσμα να αναθέσει σε μια ελληνοκυπριακή δικηγορική εταιρία την υπόθεση του και να σκεφτεί την περίπτωση προσφυγής, εφόσον ήταν αναγκαίο, στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Φώτο Γκάλερι

Image
Image
Image
Image
Image