Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Ο Εσμούν (’ŠMN σε μεταγραφή από τα φοινικικά με λατινικούς χαρακτήρες) ήταν νεαρός θεός του φοινικικού πανθέου και σχημάτιζε τριάδα με τον Μιλκάρτ και την Αστάρτη σαν γιος τους, γι’ αυτό επονομαζόταν και «Άγιος Πρίγκιπας». Αυτή η τριάδα λατρευόταν στην Τύρο και πιθανότατα στο Κίτιον της Κύπρου που ήταν αποικία των Τυρίων και όπου τα τρία αυτά θεονύμια έχουν επιβεβαιωθεί σε φοινικικές επιγραφές. Επίσης παραλλαγή της ίδιας τριάδας έχουμε και στην Καρχηδόνα με τον Βάαλ - Άμων, την Τανίτ και τον Εσμούν.   

Σε φοινικικό ιερό του Κιτίου, πάνω στο λόφο Πάτσαλο ανατολικά της αλυκής, βρέθηκαν επιγραφές με αφιερώσεις στον Εσμούν - Μιλκάρτ. Άλλη επιβεβαίωση της λατρείας του θεού από τη φοινικική κοινότητα της Κύπρου είναι η χρησιμοποίηση του ονόματός του σαν πρώτου συνθετικού στο θεοφόρο κύριο όνομα Εσμουναδών (’Š MN ’ DN) που απαντάται σε επιγραφές και σημαίνει «Ο Εσμούν είναι ο Κύριός (μου)».

Καμιά παράσταση από αρχαιολογικά ευρήματα δεν έχει ταυτισθεί μέχρι τώρα με τον Εσμούν. Μπορεί ο θεός να είχε ανεικονική λατρεία όπως άλλες φοινικικές και γενικότερα σημιτικές θεότητες ή ακόμη να επιφαινόταν μέσα από συμβολικούς εικονογραφικούς τύπους που διαφεύγουν μέχρι στιγμής της επιστημονικής έρευνας.