Εώας ή Ανατολής επαρχία
Η Εώα (Ανατολή) ήταν διοικητική επαρχία του Ανατολικού Ρωμαϊκού Κράτους το οποίο απετέλεσε, μετά τον διαχωρισμό, το μετέπειτα Ελληνικό (Βυζαντινό). Η επαρχία της Εώας ήταν διαιρεμένη σε 5 διοικήσεις: της Αιγύπτου, της Ανατολής, του Πόντου, της Ασίας και της Θράκης.
Κατά την εποχή της ρωμαϊκής κυριαρχίας, η Κύπρος υπήχθη διοικητικά στην διοίκηση της Ανατολής που είχε έδρα την Αντιόχεια. Με τις μεταρρυθμίσεις του αυτοκράτορα Διοκλητιανού το 293 μ.Χ, που συμπληρώθηκαν από τον αυτοκράτορα Κωνσταντίνο τον Μεγάλο, η Κύπρος υπήχθη στην επαρχία της Εώας, με καθεστώς αποστρατικοποίησης και με κυβερνήτη αξιωματούχο που έφερε τον τίτλο του praeses (προέδρου) ο οποίος διοριζόταν για υπηρεσία 1-2 χρόνων.
Αργότερα (μεταξύ 365 και 386 μ.Χ.), η Λιβύη και η Αίγυπτος απετέλεσαν χωριστή διοίκηση (διοίκηση Αιγύπτου), ενώ η Κύπρος παρέμεινε στη διοίκηση της Ανατολής στην οποία προστέθηκαν η Αραβία, η Μεσοποταμία, η Παλαιστίνη, η Φοινίκη, η Συρία, η Κιλικία και η Ισαυρία.
Το 536/7, επί Ιουστινιανού, η Κύπρος απεσπάσθη από τη διοίκηση της Ανατολής και υπήχθη στη διοίκηση του κβαίστωρος του στρατού του Ιουστινιανού (quaestor Justinianus exercitus) μαζί με την Καρία, τη Σκυθία και τα νησιά του Αιγαίου, κι από το χώρο της Εγγύς Ανατολής μετατοπίστηκε διοικητικά και πολιτικά στον χώρο του Αιγαίου και της Μαύρης Θάλασσας. Η διευθέτηση αυτή δημιούργησε προβλήματα εξαιτίας της μεγάλης αποστάσεως του νησιού από την έδρα της διοίκησης, και φαίνεται ότι διατηρήθηκε μέχρι και την εποχή των αραβικών επιδρομών.
(Βλέπε επίσης λήμματα Βυζάντιο και Κύπρος και Ρώμη και Κύπρος).