Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Η δέσμη ιδεών Γκάλι είναι η πρόταση που παρουσίασε ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Μπούτρος Γκάλι για επίλυση του Κυριακού στις 15 Ιουλίου 1992 επί Προεδρίας Γιώργου Βασιλείου. Ηγέτης των Τ/κ την αντίστοιχη περίοδο ήταν ο Ραούφ Ντενκτάς.

 

Το κράτος θα λάμβανε μορφή διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας η οποία δεν θα μπορούσε να διαιρεθεί.

 

Η δέσμη ιδεών Γκάλι βασιζόταν στις συμφωνίες Υψηλού Επιπέδου Μακαρίου Ντενκτάς και Κυπριανού Ντενκτάς το 1977 και 1979 καθώς και στους Δείκτες Κουεγιάρ.  

 

Το σχέδιο προέβλεπε την εδαφική υποχώρηση των Τουρκοκυπρίων στο 28,2% του νησιού. Τα Βαρώσια η Αμμόχωστος και η Μόρφου θα επιστρέφονταν στους Ελληνοκύπριους στο πλαίσιο εδαφικών αναπροσαρμογών. Θα υπήρχε ελευθερία της μετακίνησης και εγκατάστασης, μόλις η ομοσπονδιακή κυβέρνηση ετίθετο σε λειτουργία. H ασφάλεια θα ήταν ίδια με το πακέτο ασφαλείας στις Συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου. Ίδια θα παρέμενε και η σύνθεση της εκτελεστικής εξουσίας με πρόεδρο Ελληνοκύπριο, αντιπρόεδρο Τουρκοκύπριοι και αναλογία στο υπουργικό συμβούλιο 7:3. Θα υπήρχε Άνω και Κάτω Βουλή και θα ήταν αναγκαία ξεχωριστή πλειοψηφία Ελληνοκυπρίων ή Τουρκοκυπρίων σε ορισμένα θέματα.

 

Ο Ελληνοκύπριος πρόεδρος Γιώργος Βασιλείου αποδέχτηκε την δέσμη ιδεών Γκάλι ως βάση για συζήτηση. Ο Ραούφ Ντενκτάς έφερε μια σειρά από ενστάσεις.

 

Η πλειοψηφία των ελληνοκυπριακών κομμάτων σε έκτακτη συνεδρία της Βουλής στις 27 Ιανουαρίου 1993 τάχθηκε εναντίον της Δέσμης Ιδεών Γκάλι.

 

Τελικά, η δέσμη ιδεών εγκαταλείφθηκε όταν κέρδισε ο Γλαύκος Κληρίδης τις εκλογές του 1993 με τη στήριξη του ΔΗΚΟ με σύνθημα τον ενταφιασμό της συγκεκριμένης πρωτοβουλίας του ΓΓ του ΟΗΕ.

 

Το Πλήρες Κείμενο

∆έσµη Ιδεών για ένα Πλαίσιο Συνολικής Συµφωνίας για το Κυπριακό (Ιδέες Γκάλι) (1992)

 

Ο ηγέτης της Ελληνοκυπριακής κοινότητας και ο ηγέτης της Τουρκοκυπριακής κοινότητας διαπραγµατεύθηκαν πάνω σε ίση βάση, υπό την αιγίδα της αποστολής των καλών υπηρεσιών του Γενικού Γραµµατέα, το πιο κάτω συνολικό πλαίσιο συµφωνίας για το Κυπριακό, που αποτελεί σηµαντικό βήµα για µια δίκαιη και βιώσιµη διευθέτηση του Κυπριακού προβλήµατος. Το συνολικό πλαίσιο συµφωνίας θα υποβληθεί στις δύο κοινότητες σε ξεχωριστά δηµοψηφίσµατα εντός τριάντα ηµερών από τη συµπλήρωσή του από τους δύο ηγέτες σε µια διεθνή διάσκεψη ψηλού επιπέδου. ΣΥΝΟΛΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Το πλαίσιο συνολικής συµφωνίας αποτελεί ένα ολοκληρωµένο σύνολο, το οποίο, όταν εγκριθεί από τις δύο κοινότητες σε χωριστά δηµοψηφίσµατα και οι πρόνοιες που περιέχονται στις µεταβατικές διευθετήσεις εφαρµοστούν, θα οδηγήσει σε ένα νέο συνεταιρισµό και ένα νέο σύνταγµα για την Κύπρο που θα διέπει τις σχέσεις των δύο κοινοτήτων πάνω σε οµοσπονδιακή βάση, δηλαδή δικοινοτική, σ' ό,τι αφορά τις συνταγµατικές πτυχές, και διζωνική, σ' ό,τι αφορά τις εδαφικές πτυχές.

 

Το πλαίσιο συνολικής συµφωνίας βασίζεται στις Συµφωνίες Υψηλού Επιπέδου του 1977 και 1979, σε σχετικά ψηφίσµατα των Ηνωµένων Εθνών, και ιδιαίτερα στα ψηφίσµατα του Συµβουλίου Ασφαλείας 367 (1975), 649 (1990), 715 (1991) και 750 (1992), και στις κατευθυντήριες αρχές που εκτίθενται πιο κάτω. Το πλαίσιο συνολικής συµφωνίας αναγνωρίζει ότι η Κύπρος είναι η κοινή πατρίδα της Ελληνοκυπριακής και της Τουρκοκυπριακής κοινότητας και ότι οι µεταξύ τους σχέσεις δεν είναι σχέσεις πλειοψηφίας και µειοψηφίας, αλλά σχέσεις δύο κοινοτήτων στην οµοσπονδιακή δηµοκρατία της Κύπρου. Το πλαίσιο κατοχυρώνει την πολιτιστική, θρησκευτική, πολιτική, κοινωνική και γλωσσική ταυτότητα της κάθε κοινότητας. Το πλαίσιο συνολικής συµφωνίας διασφαλίζει ότι η διευθέτηση του Κυπριακού στηρίζεται σε ένα µόνο κράτος της Κύπρου µε µια κυριαρχία και διεθνή προσωπικότητα και µια ιθαγένεια, µε την ανεξαρτησία και εδαφική του ακεραιότητα κατοχυρωµένες, και αποτελούµενο από δύο πολιτικά ίσες κοινότητες όπως καθορίζει η παράγραφος 11 της έκθεσης του Γενικού Γραµµατέα της 3ης Απριλίου 1992 ((S/23780) σε µια δικοινοτική και διζωνική οµοσπονδία και ότι η διευθέτηση πρέπει να αποκλείει ένωση ολόκληρης ή µέρους της µε οποιαδήποτε άλλη χώρα ή οποιαδήποτε µορφή διχοτόµησης ή απόσχισης.

 

Το πλαίσιο συνολικής συµφωνίας αναγνωρίζει και διασφαλίζει την πολιτική ισότητα των δύο κοινοτήτων. Ενώ πολιτική ισότητα δεν σηµαίνει ίση αριθµητική συµµετοχή σε όλους τους οµοσπονδιακούς κυβερνητικούς κλάδους και στη διοίκηση, αυτή θα αντανακλάται στο γεγονός ότι η έγκριση και τροποποίηση του οµοσπονδιακού συντάγµατος θα απαιτεί την έγκριση και των δύο κοινοτήτων, στην αποτελεσµατική συµµετοχή και των δύο κοινοτήτων σε όλα τα όργανα και αποφάσεις της οµοσπονδιακής κυβέρνησης, στην κατοχύρωση ότι η οµοσπονδιακή κυβέρνηση δεν θα έχει εξουσία να υιοθετήσει οποιαδήποτε µέτρα εναντίον των συµφερόντων µιας κοινότητας και στην ισότητα και στις ταυτόσηµες εξουσίες και λειτουργίες των δύο οµόσπονδων κρατών. Το πλαίσιο συνολικής συµφωνίας προνοεί αρµοδιότητες και εξουσίες της οµοσπονδιακής κυβέρνησης, περιλαµβανοµένης της δοµής της, της σύνθεσης και λειτουργίας των τριών κλάδων της, που θα διασφαλίζουν την αποτελεσµατική συµµετοχή των δύο κοινοτήτων και την αποτελεσµατική λειτουργία της οµοσπονδιακής κυβέρνησης, που θα απαιτεί ένα κατάλληλο µηχανισµό επίλυσης αδιεξόδων. Οι δύο κοινότητες αναγνωρίζουν την ταυτότητα και την ακεραιότητα η µια της άλλης και δεσµεύονται να εργαστούν δραστήρια για να επιτύχουν νέες σχέσεις που να στηρίζονται στον αµοιβαίο σεβασµό, στη φιλία και στη συνεργασία. Προς αυτή την κατεύθυνση, οι δύο κοινότητες συµφωνούν να αλλάξουν όλες τις πρακτικές που είναι ασυµβίβαστες µε τη δέσµευση αυτή και να απέχουν από οποιαδήποτε ενέργεια που θα εζηµίωνε τις προσπάθειες για µια συµπεφωνηµένη διευθέτηση. Υπόσχονται να αναλάβουν αµέσως ένα πρόγραµµα δράσης για προώθηση καλής θέλησης και για στενότερες σχέσεις µεταξύ τους (βλέπε Παράρτηµα). ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΑΡΧΕΣ

 

Η δικοινοτική και διζωνική οµοσπονδία θα εγκαθιδρυθεί ελεύθερα από την Ελληνοκυπριακή και την Τουρκοκυπριακή κοινότητα. Όλες οι εξουσίες που δεν θα ανατεθούν από αυτές στην οµοσπονδιακή κυβέρνηση θα ανήκουν στα δύο οµόσπονδα κράτη. Το οµοσπονδιακό σύνταγµα θα τεθεί σε ισχύ µετά την έγκριση του από τις δύο κοινότητες σε χωριστά δηµοψηφίσµατα και θα µπορεί να τροποποιηθεί µόνο µε την έγκριση και των δύο οµόσπονδων κρατών. Η οµοσπονδιακή δηµοκρατία θα έχει µια εδαφική επικράτεια που θα αποτελείται από δύο πολιτικά ίσα οµοσπονδιακά κράτη. Η οµοσπονδιακή δηµοκρατία θα έχει µια κυριαρχία που είναι αδιαίρετη και που εκπηγάζει ισότιµα από την Ελληνοκυπριακή και την Τουρκοκυπριακή κοινότητα. Η µια κοινότητα δεν µπορεί να έχει κυριαρχία πάνω στην άλλη. Η οµοσπονδιακή δηµοκρατία θα έχει µια διεθνή προσωπικότητα και µια ιθαγένεια που θα διέπεται από τον οµοσπονδιακό νόµο σύµφωνα µε το οµοσπονδιακό σύνταγµα. Το οµοσπονδιακό σύνταγµα θα κατοχυρώνει την ταυτότητα, την ακεραιότητα και ασφάλεια κάθε κοινότητας καθώς και τα πολιτικά, οικονοµικά, κοινωνικά, πολιτιστικά, γλωσσικά και θρησκευτικά τους δικαιώµατα. Όλοι οι πολίτες θα είναι ίσοι έναντι του νόµου. Η οµοσπονδιακή δηµοκρατία θα είναι κοσµική. Απαγορεύεται στους θρησκευτικούς λειτουργούς να αναλάβουν είτε κατόπιν εκλογών είτε µε διορισµό πολιτικό αξίωµα στην οµοσπονδιακή κυβέρνηση ή στα οµόσπονδα κράτη. Η οµοσπονδιακή δηµοκρατία θα διατηρεί ειδικούς δεσµούς φιλίας µε την Ελλάδα και την Τουρκία και θα παρέχει τη µεταχείριση του πιο ευνοουµένου κράτους στην Ελλάδα και στην Τουρκία αναφορικά µε όλες τις συµφωνίες, ανεξάρτητα από τη φύση τους. Η οµοσπονδιακή δηµοκρατία θα εξακολουθήσει να είναι µέλος της Κοινοπολιτείας. Οι επίσηµες γλώσσες της οµοσπονδιακής δηµοκρατίας θα είναι η ελληνική και η τουρκική. Η αγγλική γλώσσα µπορεί επίσης να χρησιµοποιείται. Η οµοσπονδιακή δηµοκρατία θα έχει τη δική της σηµαία που θα συµφωνηθεί. Η οµοσπονδιακή σηµαία θα αναρτάται στα οµοσπονδιακά κτίρια και στους οµοσπονδιακούς χώρους, αποκλειοµένων όλων των άλλων σηµαιών. Το κάθε οµόσπονδο κράτος θα έχει τη δική του σηµαία. Οι αργίες που θα τηρούνται από την οµοσπονδιακή κυβέρνηση θα συµφωνηθούν και θα ενσωµατωθούν στο οµοσπονδιακό σύνταγµα. Το κάθε οµόσπονδο κράτος θα τηρεί τις οµοσπονδιακές αργίες, καθώς και εκείνες που θα καθιερώσει το ίδιο. Τα δύο οµόσπονδα κράτη θα έχουν τις ίδιες εξουσίες και αρµοδιότητες. Το κάθε οµόσπονδο κράτος θα διοικείται από µια κοινότητα. Το κάθε οµόσπονδο κράτος θα αποφασίζει για τις δικές του κυβερνητικές διευθετήσεις κατά τρόπο που να συνάδει µε το οµοσπονδιακό σύνταγµα. Η οµοσπονδιακή κυβέρνηση δεν µπορεί να οικειοποιηθεί τις εξουσίες και αρµοδιότητες των δυο οµόσπονδων κρατών. Η ασφάλεια, ο νόµος, η τάξη και η απονοµή της δικαιοσύνης στο έδαφος κάθε οµόσπονδου κράτους θα αποτελεί ευθύνη του οµόσπονδου κράτους κατά τέτοιο τρόπο που να συνάδει µε το οµοσπονδιακό σύνταγµα. Τα δυο οµόσπονδα κράτη θα συνεργάζονται για τη διατήρηση και/ή χρήση εκείνων των ιστορικών και θρησκευτικών χώρων και των δυο δογµάτων που θα συµφωνηθούν κατά τη διάρκεια της µεταβατικής περιόδου.

 

 

ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΕΣ ΠΤΥΧΕΣ ΤΗΣ ΟΜΟΣΠΟΝ∆ΙΑΣ

Οι εξουσίες, αρµοδιότητες και δοµή της οµοσπονδιακής κυβέρνησης θα συνάδουν µε τους συνολικούς στόχους και κατευθυντήριες αρχές που εκτίθενται πιο πάνω.

 

(α) Εξουσίες και αρµοδιότητες που θα ανατεθούν στην οµοσπονδιακή κυβέρνηση

Η οµοσπονδιακή κυβέρνηση θα έχει τις εξουσίες και αρµοδιότητες που παρατίθενται πιο κάτω. Όλες οι εξουσίες και αρµοδιότητες που δεν θα ανατεθούν στην οµοσπονδιακή κυβέρνηση θα ανήκουν στα δυο οµόσπονδα κράτη. Τα οµόσπονδα κράτη θα µπορούν να αποφασίζουν από κοινού την παροχή επιπρόσθετων εξουσιών και αρµοδιοτήτων στην οµοσπονδιακή κυβέρνηση ή τη µεταβίβαση εξουσιών και αρµοδιοτήτων από την οµοσπονδιακή κυβέρνηση στα οµόσπονδα κράτη. Η οµοσπονδιακή κυβέρνηση θα έχει τις ακόλουθες εξουσίες και αρµοδιότητες:

 

• Εξωτερικές υποθέσεις (Τα οµόσπονδα κράτη µπορούν να συνάψουν συµφωνίες µε ξένες κυβερνήσεις και διεθνείς οργανισµούς στους τοµείς της αρµοδιότητάς τους. Η αντιπροσώπευση στις εξωτερικές υποθέσεις θα αντικατοπτρίζει το δικοινοτικό χαρακτήρα της οµοσπονδιακής δηµοκρατίας).
• αρµοδιότητες Κεντρικής Τράπεζας (περιλαµβανοµένης της έκδοσης νοµίσµατος)
• τελωνεία και συντονισµός του διεθνούς εµπορίου
• αεροδρόµια και λιµένες σ' ό,τι αφορά διεθνή θέµατα
• οµοσπονδιακός προϋπολογισµός και οµοσπονδιακή φορολογία
• µετανάστευση και ιθαγένεια
• άµυνα (να συζητηθεί επίσης σε συνδυασµό µε τις Συµφωνίες Εγγυήσεως και Συµµαχίας)
• οµοσπονδιακή δικαστική εξουσία και οµοσπονδιακή αστυνοµία
• οµοσπονδιακές ταχυδροµικές και τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες
• εµπορικά σήµατα και δικαιώµατα ευρεσιτεχνίας
• διορισµός οµοσπονδιακών αξιωµατούχων και δηµοσίων υπαλλήλων (σε αναλογία 70:30 Ελληνοκυπρίων προς Τουρκοκυπρίους)
• καθορισµός επιπέδων για τη δηµόσια υγεία, το περιβάλλον, τη χρήση και διατήρηση των φυσικών πόρων και µέτρων και σταθµών
• συντονισµός τουριστικών και βιοµηχανικών δραστηριοτήτων. Οι οµοσπονδιακές εξουσίες και αρµοδιότητες θα ασκούνται από την οµοσπονδιακή κυβέρνηση ή βάσει συµφωνιών, µέσω ανάθεσης, στα οµόσπονδα κράτη.

 

(β) ∆οµή, σύνδεση και λειτουργία της οµοσπονδιακής κυβέρνησης.

(ι) Η νοµοθετική εξουσία Η νοµοθετική εξουσία θα απαρτίζεται από την Κάτω και την Άνω Βουλή. Οι Πρόεδροι της Κάτω και της Άνω Βουλής δεν µπορεί να προέρχονται από την ίδια κοινότητα. Ο Πρόεδρος και ο Αντιπρόεδρος της κάθε βουλής δεν θα προέρχεται από την ίδια κοινότητα. Όλοι οι νόµοι πρέπει να εγκρίνονται και από τις δυο βουλές. Η Κάτω Βουλή θα είναι δικοινοτική µε αναλογία 70:30 Ελληνοκυπρίων προς Τουρκοκύπριους. Στην Άνω Βουλή θα υπάρχει αναλογία 50:50 που θα αντιπροσωπεύει τα δυο οµόσπονδα κράτη. Όλοι οι νόµοι θα εγκρίνονται µε πλειοψηφία σε κάθε βουλή. Πλειοψηφία των Ελληνοκυπρίων ή των Τουρκοκυπρίων αντιπροσώπων στην Κάτω Βουλή µπορεί να αποφασίζει, πάνω σε θέµατα που αφορούν τις εξωτερικές υποθέσεις, την άµυνα, την ασφάλεια, τον προϋπολογισµό, τη φορολογία, τη µετανάστευση και την ιθαγένεια, ότι η έγκριση ενός νόµου από την Κάτω Βουλή θα απαιτεί ξεχωριστές πλειοψηφίες των αντιπροσώπων και των δυο κοινοτήτων. Χωριστές Ελληνοκυπριακές και Τουρκοκυπριακές πλειοψηφίες θα απαιτηθεί να αποτελούν απαρτία σε κάθε βουλή. Εάν δεν υπάρχει απαρτία σε οποιαδήποτε βουλή σε δυο συνεχείς συνεδρίες λόγω της απουσίας πλειοψηφίας της µιας ή των δυο κοινοτήτων, ο Πρόεδρος της αρµόδιας βουλής θα καλεί συνεδρία σε όχι λιγότερο από πέντε µέρες και όχι περισσότερο από 10 µέρες. Στη συνεδρία αυτή πλειοψηφία της Άνω Βουλής θα αποτελεί απαρτία. Στην Κάτω Βουλή 30% του ολικού αριθµού µελών θα αποτελεί απαρτία. Αν οι δυο βουλές αποτύχουν να εγκρίνουν νοµοσχέδιο ή απόφαση, θα αρχίζουν διαδικασία για επίτευξη συναίνεσης, ενώ θα διασφαλίζουν τη συνεχή λειτουργία της οµοσπονδιακής κυβέρνησης. Για το σκοπό αυτό θα εγκαθιδρυθεί Επιτροπή ∆ιαβούλευσης. Η Επιτροπή θα απαρτίζεται από δυο πρόσωπα, το κάθε ένα από τα οποία θα επιλέγεται εξίσου από την Ελληνοκυπριακή και την Τουρκοκυπριακή οµάδα µεταξύ των µελών των δυο βουλών της οµοσπονδιακής νοµοθετικής εξουσίας. Το κείµενο της νοµοθεσίας ή απόφασης που θα συµφωνηθεί από την Επιτροπή ∆ιαβούλευσης θα υποβάλλεται και στις δυο βουλές για έγκριση. Σε περίπτωση που ο οµοσπονδιακός προϋπολογισµός δεν θα εγκριθεί από τη µια ή και τις δυο βουλές και µέχρις ότου επιτευχθεί συµφωνία στην επιτροπή διαβούλευσης και υιοθετηθεί από τις δυο βουλές, θα ισχύουν οι πρόνοιες του πιο πρόσφατου οµοσπονδιακού προϋπολογισµού συν ο πληθωρισµός.

 

(ιι) Η Εκτελεστική Εξουσία Η οµοσπονδιακή εκτελεστική εξουσία θα απαρτίζεται από ένα Οµοσπονδιακό Πρόεδρο, ένα Οµοσπονδιακό Αντιπρόεδρο και ένα Οµοσπονδιακό Υπουργικό Συµβούλιο. Ο Πρόεδρος και ο Αντιπρόεδρος θα συµβολίζουν την ενότητα της χώρας και την πολιτική ισότητα των δυο κοινοτήτων. (Πάνω στο θέµα της εκλογής του Προέδρου και του Αντιπροέδρου οι δυο πλευρές έχουν εκφράσει διαφορετικές θέσεις. Η Ελληνοκυπριακή πλευρά προτιµά σύστηµα, δυνάµει του οποίου ο Πρόεδρος εκλέγεται µε λαϊκή καθολική ψηφοφορία. Η Τουρκοκυπριακή πλευρά προτιµά σύστηµα µε βάση το οποίο ο Πρόεδρος εναλλάσσεται µεταξύ των δυο κοινοτήτων). Για υποβοήθηση της αποτελεσµατικής εγκαθίδρυσης της οµοσπονδιακής κυβέρνησης και για τα αρχικά οκτώ χρόνια ο Πρόεδρος και ο Αντιπρόεδρος θα είναι επίσης οι ηγέτες των αντίστοιχων τους οµόσπονδων κρατών. Θα υπάρχει Υπουργικό Συµβούλιο που θα αποτελείται από Ελληνοκυπρίους και Τουρκοκυπρίους υπουργούς σε αναλογία 7:3.

 

Ο Πρόεδρος και ο Αντιπρόεδρος θα ορίζουν τους Υπουργούς από την αντίστοιχη κοινότητά τους, οι οποίοι θα διορίζονται µε πράξη την οποία θα υπογράφουν αµφότεροι. Ένα από τα ακόλουθα τρία Υπουργεία, δηλ. Εξωτερικών, Οικονοµικών ή Άµυνας θα ανατεθεί σε Τουρκοκύπριο Υπουργό. Ο Πρόεδρος και ο Υπουργός Οικονοµικών δεν θα προέρχονται από την ίδια κοινότητα. Ο Πρόεδρος και ο Αντιπρόεδρος θα συζητούν την ετοιµασία της ηµερήσιας διάταξης του Υπουργικού Συµβουλίου και έκαστος θα µπορεί να περιλάβει θέµατα στην ηµερήσια διάταξη. Οι αποφάσεις του Υπουργικού Συµβουλίου θα λαµβάνονται κατά πλειοψηφία. Όµως οι αποφάσεις του Υπουργικού Συµβουλίου που αφορούν τις εξωτερικές υποθέσεις, την άµυνα, την ασφάλεια, τους προϋπολογισµούς, τη φορολογία, τη µετανάστευση και την ιθαγένεια θα απαιτούν τη συναίνεση τόσο του Προέδρου όσο και του Αντιπροέδρου. Οι διευθετήσεις που σχετίζονται µε την εφαρµογή της εξωτερικής πολιτικής και τη σύνθεση της διπλωµατικής υπηρεσίας θα καθορίζονται στο οµοσπονδιακό σύνταγµα.

 

Ο Πρόεδρος και ο Αντιπρόεδρος, χωριστά ή από κοινού, έχουν το δικαίωµα αρνησικυρίας σε κάθε νόµο ή απόφαση της νοµοθετικής εξουσίας που θα αφορά τις εξωτερικές υποθέσεις, την άµυνα, την ασφάλεια, τον προϋπολογισµό, τη φορολογία, τη µετανάστευση ή την ιθαγένεια. Ο Πρόεδρος και ο Αντιπρόεδρος θα έχουν το δικαίωµα χωριστά ή από κοινού, να αναπέµψουν οποιοδήποτε νόµο ή απόφαση της νοµοθετικής εξουσίας ή οποιαδήποτε απόφαση του Υπουργικού Συµβουλίου για επανεξέταση.

 

(ιιι) Η ∆ικαστική εξουσία Η Οµοσπονδιακή ∆ικαστική Εξουσία θα αποτελείται από Ανώτατο ∆ικαστήριο, θα απαρτίζεται από ίσο αριθµό Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων δικαστών οι οποίοι θα διορίζονται από κοινού από τον Πρόεδρο και τον Αντιπρόεδρο µε τη συναίνεση της Άνω Βουλής. Το Ανώτατο ∆ικαστήριο θα συνεδριάζει ως Οµοσπονδιακό Συνταγµατικό ∆ικαστήριο και είναι το Ανώτατο ∆ικαστήριο της οµοσπονδίας. Η προεδρία του θα εναλλάσσεται µεταξύ των αρχαιότερων Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων µελών του Ανωτάτου ∆ικαστηρίου. Μπορούν να εγκαθιδρυθούν κατώτερα οµοσπονδιακά δικαστήρια σε κάθε ένα από τα οµόσπονδα κράτη. Το Ανώτατο ∆ικαστήριο θα ασχολείται µε θέµατα που προκύπτουν από το Οµοσπονδιακό Σύνταγµα και τους οµοσπονδιακούς νόµους και θα έχει την εξουσία να ασκεί οποιεσδήποτε άλλες δικαστικές αρµοδιότητες που σχετίζονται µε οµοσπονδιακά θέµατα που θα του ανατίθενται από το οµοσπονδιακό σύνταγµα ή την οµοσπονδιακή νοµοθεσία. Έκαστο οµόσπονδο κράτος θα έχει τη δική του δικαστική εξουσία που θα ασχολείται µε θέµατα τα οποία δεν ανατίθενται από το οµοσπονδιακό σύνταγµα στην οµοσπονδιακή δικαστική εξουσία. Το Οµοσπονδιακό Σύνταγµα θα καθιερώσει διαδικασία για διακρίβωση της συνταγµατικότητας των οµοσπονδιακών νόµων και των πράξεων της εκτελεστικής εξουσίας καθώς και επαρκή µηχανισµό δικαστικής αναθεώρησης ώστε να διασφαλίζεται η συµµόρφωση των πράξεων της νοµοθετικής, εκτελεστικής και δικαστικής εξουσίας των οµοσπονδιακών κρατών προς το οµοσπονδιακό σύνταγµα. (γ) Τα θεµελιώδη δικαιώµατα, περιλαµβανοµένων των τριών ελευθεριών, και τα πολιτικά, οικονοµικά, κοινωνικά και πολιτιστικά δικαιώµατα. Όλα τα παγκοσµίως αναγνωρισµένα θεµελιώδη δικαιώµατα και ελευθερίες θα περιληφθούν στο οµοσπονδιακό σύνταγµα. Η ελευθερία διακίνησης, η ελευθερία εγκατάστασης και το δικαίωµα ιδιοκτησίας θα κατοχυρώνονται στο οµοσπονδιακό σύνταγµα. Η εφαρµογή των δικαιωµάτων αυτών θα λαµβάνει υπόψη τη συµφωνία υψηλού επιπέδου του 1977 και τις κατευθυντήριες αρχές που εκτίθενται πιο πάνω. Η ελευθερία διακίνησης θα ασκείται χωρίς οποιουσδήποτε περιορισµούς, ευθύς µετά την εγκαθίδρυση της οµοσπονδιακής δηµοκρατίας, υποκείµενη µόνο σε συνήθεια αστυνοµικές δραστηριότητες µη µεροληπτικού χαρακτήρα. Η ελευθερία εγκατάστασης και το δικαίωµα ιδιοκτησίας θα εφαρµοστούν µετά τη συµπλήρωση της διαδικασίας επανεγκατάστασης που θα προκύψει από τις εδαφικές προσαρµογές. Τα οµόσπονδα κράτη θα ρυθµίζουν τα δικαιώµατα αυτά µε τρόπο που θα συµφωνηθεί κατά τη διάρκεια της µεταβατικής περιόδου, σύµφωνα µε το οµοσπονδιακό σύνταγµα. Πρόσωπα, τα οποία είναι γνωστό ότι είχαν ή έχουν ενεργό ανάµιξη σε πράξεις βίας ή υπόθαλψης βίας και/ή µίσους εναντίον προσώπων της άλλης κοινότητας, δυνατό, υποκείµενα στη νοµική διαδικασία, να παρεµποδίζονται να µεταβαίνουν στο οµόσπονδο κράτος που θα διοικείται από την άλλη κοινότητα.

 

 

ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΕΓΓΥΗΣΕΙΣ

Η ασφάλεια της οµοσπονδιακής δηµοκρατίας και του Ελληνοκυπριακού και του Τουρκοκυπριακού Οµόσπονδου Κράτους θα είναι εγγυηµένη. Η αποστρατικοποίηση της οµοσπονδιακής δηµοκρατίας παραµένει αντικειµενικός σκοπός. Οι Συνθήκες Εγγυήσεως και Συµµαχίας εξακολουθούν να ισχύουν και θα συµπληρωθούν µε έγγραφο που θα επισυναφθεί, ως εκτίθεται πιο κάτω. Η Συνθήκη Εγγυήσεως θα διασφαλίζει την ανεξαρτησία και εδαφική ακεραιότητα της οµοσπονδιακής δηµοκρατίας και θα αποκλείει την ένωση ολόκληρης ή µέρους της µε οποιαδήποτε άλλη χώρα και οποιαδήποτε µορφή διχοτόµησης ή απόσχισης. Θα διασφαλίζει την ασφάλεια του Ελληνοκυπριακού και του Τουρκοκυπριακού οµόσπονδου κράτους και θα παρεµποδίζει τη µονοµερή αλλαγή της νέας συνταγµατικής τάξης της οµοσπονδιακής δηµοκρατίας από τη µια ή την άλλη κοινότητα. Θα επιτευχθεί αριθµητικό ισοζύγιο των Ελληνικών και Ελληνοκυπριακών στρατευµάτων και εξοπλισµού αφ' ενός και των Τουρκικών και Τουρκοκυπριακών στρατευµάτων και εξοπλισµού αφετέρου, εντός ......... µηνών µετά την έγκριση του Πλαισίου Συνολικής Συµφωνίας από τις δυο κοινότητες σε χωριστά δηµοψηφίσµατα. Θα τεθεί χρονοδιάγραµµα για την περαιτέρω µείωση σε συµφωνηµένο επίπεδο των Ελληνοκυπριακών και των Τουρκοκυπριακών µονάδων και για την αποχώρηση όλων των µη Κυπριακών δυνάµεων που δεν προνοούνται στη Συνθήκη Συµµαχίας. Το χρονοδιάγραµµα αυτό θα εφαρµοστεί πλήρως πριν την εγκαθίδρυση της οµοσπονδιακής δηµοκρατίας και σε φάσεις παράλληλες προς την εφαρµογή του προγράµµατος δράσης που εκτίθεται στο παράρτηµα. Η Συνθήκη Συµµαχίας θα προνοεί τη στάθµευση στην Κύπρο Ελληνικού και Τουρκικού αποσπάσµατος ίσου µεγέθους και εξοπλισµού που δεν θα ξεπερνά .... πρόσωπα το καθένα. Το Ελληνικό απόσπασµα θα σταθµεύει στο οµόσπονδο κράτος που θα διοικείται από την Ελληνοκυπριακή κοινότητα και δεν θα µπορεί να εισέρχεται στο οµόσπονδο κράτος που θα διοικείται από την Τουρκοκυπριακή κοινότητα. Το Τουρκικό απόσπασµα θα σταθµεύει στο οµόσπονδο κράτος που θα διοικείται από την Τουρκοκυπριακή κοινότητα και δεν θα µπορεί να εισέρχεται στο οµόσπονδο κράτος που θα διοικείται από την Ελληνοκυπριακή κοινότητα. Η οµοσπονδιακή δηµοκρατία θα διατηρεί οµοσπονδιακή δύναµη που θα αποτελείται από µια Ελληνοκυπριακή και µια Τουρκοκυπριακή µονάδα ίσου µεγέθους και εξοπλισµού που δεν θα ξεπερνά το µέγεθος του Ελληνικού και του Τουρκικού αποσπάσµατος, κάτω από την κοινή διοίκηση του Προέδρου και του Αντιπροέδρου. Η Ελληνοκυπριακή µονάδα θα σταθµεύει στο οµόσπονδο κράτος που θα διοικείται από την Ελληνοκυπριακή κοινότητα. Η Τουρκοκυπριακή µονάδα θα σταθµεύει στο οµόσπονδο κράτος που θα διοικείται από την Τουρκοκυπριακή κοινότητα. Ο Πρόεδρος και ο Αντιπρόεδρος θα αποφασίζουν από κοινού πού θα σταθµεύουν οι µονάδες. ∆εν θα υπάρχει οποιαδήποτε εφεδρική δύναµη και οποιαδήποτε στρατιωτική ή παραστρατιωτική εκπαίδευση οµάδων πολιτών. Η Ελληνοκυπριακή και η Τουρκοκυπριακή µονάδα θα προωθούν τον αµοιβαίο σεβασµό, φιλία και στενότερες σχέσεις µεταξύ των δυο κοινοτήτων και την ευηµερία τους µε τη διεξαγωγή κοινών κοινωνικών δραστηριοτήτων σε όλη την επικράτεια της οµοσπονδιακής δηµοκρατίας. Κάθε οµόσπονδο κράτος και η οµοσπονδιακή δηµοκρατία θα διαθέτουν αστυνοµική δύναµη. Όλες οι παραστρατιωτικές δραστηριότητες και η κατοχή όπλων εκτός εκείνων τα οποία είναι αδειούχα για κυνηγετικούς σκοπούς θα κηρύσσονται παράνοµες σε όλη την επικράτεια της οµοσπονδιακής δηµοκρατίας και οποιαδήποτε παράβαση θα αποτελεί οµοσπονδιακό παράπτωµα. Η εισαγωγή ή µεταφορά όπλων και άλλου στρατιωτικού εξοπλισµού, εκτός των εγκεκριµένων από την οµοσπονδιακή κυβέρνηση, θα απαγορεύεται. Αµέσως µετά την έγκριση του Πλαισίου Συνολικής Συµφωνίας από τις δυο κοινότητες, σε χωριστά δηµοψηφίσµατα, θα εγκαθιδρυθεί προσωρινή επιτροπή παρακολούθησης αποτελούµενη από τις τρεις εγγυήτριες δυνάµεις, τις δυο κοινότητες και την ειρηνευτική δύναµη των Ηνωµένων Εθνών, η οποία θα έχει την ευθύνη της - παρακολούθησης της επίτευξης του συµφωνηµένου αριθµητικού ισοζυγίου των Ελληνικών και Ελληνοκυπριακών στρατευµάτων και εξοπλισµού αφενός και των Τουρκικών και Τουρκοκυπριακών στρατευµάτων και εξοπλισµού αφετέρου που θα εφαρµοσθεί εντός ....... µηνών µετά την έγκριση του Πλαισίου Συνολικής Συµφωνίας από τις δυο κοινότητες σε χωριστά δηµοψηφίσµατα. - παρακολούθησης της εφαρµογής του συµφωνηµένου χρονοδιαγράµµατος για την περαιτέρω µείωση στο συµφωνηµένο επίπεδο της Ελληνοκυπριακής και της Τουρκοκυπριακής µονάδας και για την αποχώρηση όλων των µη κυπριακών δυνάµεων για τις οποίες δεν υπάρχει πρόνοια στη Συνθήκη Συµµαχίας, πριν την εγκαθίδρυση της οµοσπονδιακής δηµοκρατίας. Η Συνθήκη Εγγυήσεως, κατά τρόπο που να συνάδει µε τις αρχές της ∆ΑΣΕ στην οποία η οµοσπονδιακή δηµοκρατία θα επιβεβαιώσει την προσήλωσή της, θα προνοεί Επιτροπή Παρακολούθησης και Επαλήθευσης που να αποτελείται από αντιπροσώπους των εγγυητριών δυνάµεων και του οµοσπονδιακού Προέδρου και του οµοσπονδιακού Αντιπροέδρου. Τα Ηνωµένα Έθνη θα διαθέσουν το προσωπικό υποστήριξης που θα βοηθήσει την Επιτροπή Επιτήρησης και Επαλήθευσης να διεκπεραιώσει το έργο της. Η Επιτροπή Επιτήρησης και Επαλήθευσης θα έχει την ευθύνη της διερεύνησης οποιαδήποτε εξέλιξης η οποία, κατά την άποψη του οµοσπονδιακού Προέδρου ή του οµοσπονδιακού Αντιπροέδρου ή οποιασδήποτε εγγυήτριας δύναµης αποτελεί απειλή κατά της ασφάλειας οποιασδήποτε κοινότητας ή της οµοσπονδιακής δηµοκρατίας µε επί τόπου επιθεωρήσεις και άλλες µεθόδους που θα θεωρεί αναγκαίες η Επιτροπή Επιτήρησης και Επαλήθευσης. Η Επιτροπή Επιτήρησης και Επαλήθευσης θα προβαίνει σε συστάσεις για επανόρθωση οποιασδήποτε κατάστασης που θα έχει διαπιστώσει ότι παραβαίνει τις διευθετήσεις που καλύπτει η Συνθήκη Εγγυήσεως και η Συνθήκη Συµµαχίας. Τα µέρη θα είναι υποχρεωµένα να εφαρµόζουν τις συστάσεις αυτές άµεσα και µε καλή θέληση. Θα ζητηθεί από το Συµβούλιο Ασφαλείας των Ηνωµένων Εθνών να αναθεωρήσει τους όρους εντολής της Ειρηνευτικής ∆ύναµης των Ηνωµένων Εθνών στην Κύπρο περιλαµβανοµένης της υποστήριξης της Επιτροπής Επιτήρησης και Επαλήθευσης.

 

 

Ε∆ΑΦΙΚΕΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ

Η Ελληνοκυπριακή και η Τουρκοκυπριακή κοινότητα συµφωνούν πάνω στις εδαφικές περιοχές των οµόσπονδων κρατών υπό τη διοίκησης της κάθε µιας λαµβανοµένης υπόψη της Συµφωνίας Υψηλού Επιπέδου του 1977. Ο χάρτης που είναι συνηµµένος στο παρόν έγγραφο απεικονίζει τα εδάφη των δυο οµόσπονδων κρατών. Η εδαφική συµφωνία θα τυγχάνει σεβασµού και θα περιληφθεί στο οµοσπονδιακό σύνταγµα. Πρόσωπα που επηρεάζονται από τις εδαφικές προσαρµογές θα έχουν την επιλογή να παραµείνουν στη σχετική περιοχή ή να µετακινηθούν στο οµόσπονδο κράτος που θα διοικείται από τη δική τους κοινότητα. Όλες οι αναγκαίες διευθετήσεις για τη µετακίνηση προσώπων που θα επηρεασθούν από εδαφικές προσαρµογές θα εφαρµοστούν ικανοποιητικά πριν την πραγµατοποίηση των επανεγκαταστάσεων. Το ταµείο που θα εγκαθιδρυθεί αναφορικά µε εκτοπισµένα πρόσωπα θα είναι διαθέσιµο για το σκοπό αυτό. Οι εδαφικές προσαρµογές δεν θα επηρεάσουν τους υδάτινους πόρους που θα είναι στη διάθεση κάθε οµόσπονδου κράτους. Οι υδάτινοι πόροι που θα υπάρχουν σε όλη την οµοσπονδία θα κατανεµηθούν στα δυο οµόσπονδα κράτη σε αναλογία τουλάχιστον ίση προς την αντίστοιχη σηµερινή ζήτηση.

 

 

ΕΚΤΟΠΙΣΜΕΝΟΙ

Οι απαιτήσεις ιδιοκτησίας των Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων εκτοπισµένων αναγνωρίζονται και θα τύχουν δίκαιου χειρισµού, µε βάση χρονοδιάγραµµα και πρακτικούς κανονισµούς βασισµένους στη Συµφωνία Υψηλού Επιπέδου του 1977, µε βάση την ανάγκη διασφάλισης κοινωνικής ειρήνης και αρµονίας και µε βάση τις διευθετήσεις που εκτίθενται πιο κάτω. Περιοχές που θα περιέλθουν υπό την Ελληνοκυπριακή ∆ιοίκηση Πρώτη προτεραιότητα θα δοθεί στην ικανοποιητική µετακίνηση και υποστήριξη των Τουρκοκυπρίων που ζουν στην περιοχή που θα διοικείται από την Ελληνοκυπριακή κοινότητα και σε εκτοπισµένους που θα επιστρέψουν στην περιοχή αυτή. Στους Τουρκοκυπρίους οι οποίοι το 1974 ζούσαν στην περιοχή που θα διοιείται από την Ελληνοκυπριακή κοινότητα, θα δοθεί η επιλογή να παραµείνουν στις ιδιοκτησίες τους ή να ζητήσουν ανάλογη κατοικία στην περιοχή που θα περιέλθει υπό Τουρκοκυπριακή διοίκηση. Τουρκοκύπριοι εκτοπισµένοι που σήµερα ζουν στην περιοχή που θα περιέλθει στην Ελληνοκυπριακή διοίκηση θα έχουν την επιλογή να εξασφαλίσουν ανάλογη κατοικία στην περιοχή αυτή, να επιστρέψουν στην παλιά κατοικία τους, ή να πάρουν ανάλογη κατοικία στην περιοχή που θα περιέλθει στην Τουρκοκυπριακή διοίκηση. Θα εγκαθιδρυθεί αµέσως µετά την έγκριση του Πλαισίου Συνολικής Συµφωνίας σε δηµοψηφίσµατα δικοινοτική επιτροπή η οποία θα προβεί σε διευθετήσεις για κατάλληλη στέγαση όλων των προσώπων που θα επηρεασθούν από τις εδαφικές προσαρµογές. Άλλες περιοχές υπό Ελληνοκυπριακή και Τουρκοκυπριακή διοίκηση Κάθε κοινότητα θα εγκαθιδρύσει φορέα ο οποίος θα χειρίζεται όλα τα θέµατα που αφορούν τους εκτοπισµένους. Η ιδιοκτησία της περιουσίας των εκτοπισµένων για την οποία τα πρόσωπα αυτά θα ζητήσουν αποζηµίωση, θα µεταβιβαστεί στην κοινότητα όπου βρίσκεται η περιουσία. Για το σκοπό αυτό θα υπάρξει ανταλλαγή όλων των τίτλων ιδιοκτησίας πάνω σε καθολική κοινοτική βάση µεταξύ των δυο φορέων, µε βάση την αξία του 1974 συν ο πληθωρισµός. Οι εκτοπισµένοι θα τύχουν αποζηµίωσης από το φορέα της κοινότητάς τους από κονδύλια που θα εξασφαλισθούν από την πώληση των περιουσιών που θα µεταβιβαστούν στο φορέα ή µέσω της ανταλλαγής περιουσίας. Το έλλειµµα που θα παρουσιαστεί στα απαραίτητα κονδύλια για αποζηµιώσεις θα καλυφθεί από την οµοσπονδιακή Κυβέρνηση από το ταµείο αποζηµιώσεων που θα εξασφαλισθεί από διάφορες πηγές, όπως φορολογία πάνω στην αύξηση της τιµής της περιουσίας που θα µεταβιβαστεί µετά τη συνολική συµφωνία και εξοικονοµήσεις από τις δαπάνες για την άµυνα. Κυβερνήσεις και διεθνείς οργανισµοί θα κληθούν επίσης να συµβάλουν στο ταµείο αποζηµιώσεων. Για το σκοπό αυτό µπορεί να µελετηθεί η επιλογή της µακροπρόθεσµης εκµίσθωσης και άλλες εµπορικές διευθετήσεις. Πρόσωπα και από τις δυο κοινότητες που το 1974 κατοικούσαν και/ή ήταν ιδιοκτήτες περιουσίας στο οµόσπονδο κράτος που θα διοικείται από την άλλη κοινότητα, ή οι κληρονόµοι τους, θα µπορούν να υποβάλουν αιτήσεις για αποζηµιώσεις. Πρόσωπα που ανήκουν στην Τουρκοκυπριακή κοινότητα που εκτοπίσθηκαν µετά το ∆εκέµβρη του 1963 ή οι κληρονόµοι τους, επίσης µπορούν να διεκδικήσουν αποζηµιώσεις. Πρόσωπα που κατοικούν µόνιµα στην Κύπρο, τα οποία κατά την περίοδο που εκτοπίσθηκαν ήταν ιδιοκτήτες της µόνιµης κατοικίας τους στο οµόσπονδο κράτος που θα διοικείται από την άλλη κοινότητα και τα οποία επιθυµούν να κατοικήσουν µόνιµα και πάλι στην περιοχή αυτή, επίσης µπορούν να επιλέξουν να επιστρέψουν. Σε πρόσωπα που κατοικούν µόνιµα στην Κύπρο, τα οποία την περίοδο που εκτοπίσθηκαν ζούσαν στη µόνιµη κατοικία τους µε ενοίκιο στο οµόσπονδο κράτος που θα διοικείται από την άλλη κοινότητα και που επιθυµούν να κατοικήσουν µόνιµα και πάλι στην περιοχή αυτή, θα δοθεί προτεραιότητα µε βάση τις διευθετήσεις της ελεύθερης εγκατάστασης. Όλες οι απαιτήσεις θα πρέπει να υποβληθούν εντός έξι µηνών µετά την έγκριση του Συνολικού Πλαισίου Συµφωνίας. Κάθε χρόνο για ..... χρόνια θα γίνονται διευθετήσεις από το ενδιαφερόµενο Οµόσπονδο κράτος για την επιστροφή ....... χιλιάδων εκτοπισµένων οι οποίοι θα επιλέξουν να επιστρέψουν στην προηγούµενη µόνιµη κατοικία τους. Επιπρόσθετα οι Μαρωνίτες οι οποίοι το 1974 είχαν τη µόνιµη διαµονή τους στο οµόσπονδο κράτος υπό τη διοίκηση της Τουρκοκυπριακής κοινότητας µπορούν να επιλέξουν να επιστρέψουν στις περιουσίες τους. Τα δυο οµόσπονδα κράτη θα ανασκοπήσουν την κατάσταση κατά το τέλος της προαναφερθείσας περιόδου υπό το φως της εµπειρίας που θα αποκτηθεί. Αυτή η περίοδος θα αρχίσει µετά την ουσιαστική συµπλήρωση της διαδικασίας επανεγκατάστασης και αποκατάστασης, που θα προκύψει από τις εδαφικές προσαρµογές. Η εγκατάσταση όσων επιλέξουν να επιστρέψουν θα λάβει χώρα µετά την ικανοποιητική µετακίνηση των προσώπων που θα επηρεασθούν. Αν ο σηµερινός κάτοχος είναι επίσης εκτοπισµένος και επιθυµεί να παραµείνει, ή αν η περιουσία έχει ουσιαστικά αλλοιωθεί, ή έχει µετατραπεί σε δηµόσιας χρήσης, ο πρώην µόνιµος κάτοικος θα τύχει αποζηµίωσης ή θα του δοθεί διαµονή παρόµοιας αξίας. Πρόσωπα τα οποία είναι γνωστό ότι είχαν πάρει µέρος ή συµµετέχουν ενεργά σε πράξεις βίας ή παρακίνησης σε βία και /ή µίσους εναντίον προσώπων από την άλλη κοινότητα δυνατό, τηρουµένων των νοµίµων διαδικασιών, να παρεµποδιστούν από το να επιστρέψουν στο οµόσπονδο κράτος που θα διοικείται από την άλλη κοινότητα.

 

 

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ∆ΙΑΣΦΑΛΙΣΕΙΣ

Στόχος προτεραιότητας της οµοσπονδιακής δηµοκρατίας θα είναι η ανάπτυξη µιας ισορροπηµένης οικονοµίας που θα είναι προς όφελος εξίσου και των δύο οµόσπονδων κρατών. Θα αναληφθεί σηµαντικό πρόγραµµα δράσης για να διορθωθεί η οικονοµική ανισορροπία και να διασφαλιστεί το οικονοµικό ισοζύγιο µεταξύ των δύο κοινοτήτων, µέσω ειδικών µέτρων για προώθηση της ανάπτυξης του οµόσπονδου κράτους που θα διοικείται από την Τουρκοκυπριακή κοινότητα. Προς το σκοπό αυτό θα εγκαθιδρυθεί ειδικό ταµείο. Ξένες κυβερνήσεις και διεθνείς οργανισµοί θα κληθούν από το Συµβούλιο Ασφαλείας να συνεισφέρουν στο ταµείο αυτό. Για την προώθηση µιας ισορροπηµένης οικονοµίας, µπορεί να απασχοληθούν σε ολόκληρη την οµοσπονδιακή δηµοκρατία πρόσωπα τα οποία θα αµείβονται ίσα. Για την προστασία ιδιαίτερα του οµόσπονδου κράτους που θα είναι υπό τη διοίκηση της Τουρκοκυπριακής κοινότητας θα υιοθετηθούν ειδικά µέτρα και διασφαλίσεις για να αποφευχθούν τα δυσµενή οικονοµικά αποτελέσµατα που θα προκύψουν από την εγκαθίδρυση της οµοσπονδιακής δηµοκρατίας, για παράδειγµα από την υιοθέτηση ενός νοµίσµατος και την εγκαθίδρυση ενιαίων τελωνειακών συνόρων. Έκαστο οµόσπονδο κράτος µπορεί, πρόσθετα προς την οµοσπονδιακή φορολογία να εγκαθιδρύει και να διοικεί το δικό του φορολογικό καθεστώς και να καθορίζει φορολογικούς συντελεστές σύµφωνα µε τους οικονοµικούς στόχους και ανάγκες του. Σύµφωνα µε το παράρτηµα 6 του µέρους ΙΙ της Συνθήκης Εγκαθίδρυσης η οµοσπονδιακή δηµοκρατία θα παραχωρήσει µεταχείριση του πιο ευνοουµένου κράτους στην Ελλάδα και την Τουρκία σε όλες τις συµφωνίες, ανεξάρτητα από τη φύση τους. Θα εγκαθιδρυθεί µια δικοινοτική επιτροπή ως µέρος των µεταβατικών διευθετήσεων για να προετοιµάσει τα ειδικά προγράµµατα και µέτρα που προβλέπονται πιο πάνω πριν την εγκαθίδρυση της οµοσπονδιακής δηµοκρατίας. Το Πρόγραµµα Αναπτύξεως των Ηνωµένων Εθνών θα παράσχει υποστήριξη στην επιτροπή. Η επιτροπή µπορεί να ζητήσει βοήθεια εµπειρογνωµόνων ανάλογα µε τις ανάγκες. Θέµατα που σχετίζονται µε τη συµµετοχή της οµοσπονδιακής δηµοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Οικονοµική Κοινότητα θα συζητηθούν και θα συµφωνηθούν και θα υποβληθούν στην έγκριση των δύο κοινοτήτων σε ξεχωριστά δηµοψηφίσµατα. (Αυτή η παράγραφος αναφέρεται αποκλειστικά σε διευθετήσεις που µπορούν να γίνουν στην Κύπρο και µε κανένα τρόπο δεν επηρεάζει τα προνόµια της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και των κρατών µελών της σε θέµατα που αφορούν τη συµµετοχή στην κοινότητα).

 

 

ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ∆ΙΕΥΘΕΤΗΣΕΙΣ

Αµέσως µετά την έγκριση του πλαισίου συνολικής λύσης για το Κυπριακό σε χωριστά δηµοψηφίσµατα θα γίνουν οι ακόλουθες µεταβατικές διευθετήσεις για εφαρµογή του πλαισίου συνολικής συµφωνίας περιλαµβανοµένης της προετοιµασίας και εφαρµογής του οµοσπονδιακού συντάγµατος. Όλες οι µεταβατικές διευθετήσεις θα εφαρµοστούν σε περίοδο 18 µηνών. Σύµφωνα µε αυτό το πλαίσιο συνολικής συµφωνίας, θα εγκαθιδρυθούν αµέσως δικοινοτικές επιτροπές για εφαρµογή των προνοιών που σχετίζονται µε την ετοιµασία και εφαρµογή του οµοσπονδιακού συντάγµατος και του εκλογικού νόµου, την εγκαθίδρυση της οµοσπονδιακής δηµοσίας υπηρεσίας, των απαιτήσεων για περιουσιακούς διακανονισµούς, την οικονοµική ανάπτυξη και διασφαλίσεις, διευθετήσεις που σχετίζονται µε τις εδαφικές προσαρµογές που θα ισχύσουν κατά το χρόνο ίδρυσης της οµοσπονδιακής δηµοκρατίας και το πρόγραµµα δράσης που καθορίζεται στο παράρτηµα. Επιπλέον, επιτροπή αποτελούµενη από τους αντιπροσώπους των εγγυητριών δυνάµεων και των δύο κοινοτήτων θα εγκαθιδρυθεί για συµπλήρωση των Συνθηκών Εγγυήσεως και Συµµαχίας. Τα Ηνωµένα Έθνη θα βοηθήσουν κάθε επιτροπή στην άσκηση των αρµοδιοτήτων της. Κάθε επιτροπή µπορεί να χρησιµοποιήσει ξένους εµπειρογνώµονες. Επιπρόσθετα µια επιτροπή αποτελούµενη από τους ηγέτες των δύο κοινοτήτων και αντιπρόσωπο του Γενικού Γραµµατέα των Ηνωµένων Εθνών θα εγκαθιδρυθεί αµέσως για να επεξεργαστεί τις διαδικασίες µεταβατικών διευθετήσεων που προβλέπονται στο έγγραφο αυτό και για να διασφαλίσει ότι οι αρµοδιότητες των επιτροπών που αναφέρθηκαν προηγουµένως ασκούνται µε αποτελεσµατικό και έγκαιρο τρόπο. Επιπλέον αυτή η επιτροπή θα οργανώσει, σε διάστηµα 30 ηµερών από τη συµπλήρωση της από τους δύο ηγέτες σε διεθνή διάσκεψη υψηλού επιπέδου, χωριστά δηµοψηφίσµατα για έγκριση του πλαισίου συνολικής συµφωνίας και στον κατάλληλο χρόνο κατά τη διάρκεια της µεταβατικής περιόδου θα οργανώσει χωριστά δηµοψηφίσµατα για έγκριση του οµοσπονδιακού συντάγµατος και τις εκλογές των οµοσπονδιακών αξιωµατούχων µε βοήθεια και επαλήθευση από τα Ηνωµένα Έθνη. Κατά τη διάρκεια της µεταβατικής περιόδου, οι τρέχουσες διευθετήσεις για τη διαχείριση των καθηµερινών εσωτερικών υποθέσεων της κάθε πλευράς θα συνεχιστούν, εκτός αν τροποποιηθούν από τις πρόνοιες του πλαισίου συνολικής συµφωνίας. Σε θέµατα που αφορούν ολόκληρη την Κύπρο, όπως το διεθνές εµπόριο και ο τουρισµός, θα εφαρµοστεί η ίδια αρχή µε την αντίληψη ότι αυτά τα θέµατα θα τυγχάνουν διαχείρισης πάνω σε προσωρινή βάση προς κοινό όφελος. Προ το σκοπό αυτό θα συµφωνηθούν προσωρινές διαδικασίες από τις δύο κοινότητες. Κατά τη διάρκεια της µεταβατικής περιόδου οι εξωτερικές υποθέσεις της δηµοκρατίας θα τυγχάνουν χειρισµού ο οποίος θα είναι σύµφωνος µε τις αρχές που περιέχονται στο πλαίσιο συνολικής συµφωνίας και µε συναίνεση των ηγετών των δύο κοινοτήτων. Θα γίνουν διευθετήσεις για κοινές αντιπροσωπείες ιδιαίτερα σε διεθνείς συναντήσεις. Οι νοµοθετικές πράξεις, οι νόµοι, οι κανονισµοί, οι κανόνες, και τα συµβόλαια που ισχύουν τώρα στις δύο πλευρές θα θεωρούνται σε ισχύ στο βαθµό που δεν είναι ασυµβίβαστοι µε το πλαίσιο συνολικής συµφωνίας. Η οµοσπονδιακή κυβέρνηση µπορεί να αναθεωρήσει προηγούµενες διεθνείς συµφωνίες για να αποφασίσει κατά πόσο πρέπει να ληφθεί οποιαδήποτε ενέργεια αναφορικά µε αυτές. Κάθε κοινότητα θα ετοιµάσει το σύνταγµα του οµόσπονδου κράτους και τον εκλογικό νόµο σύµφωνα µε το οµοσπονδιακό σύνταγµα και τον εκλογικό νόµο και θα οργανώσει τις οµόσπονδες κυβερνητικές διευθετήσεις που θα εφαρµοστούν ταυτόχρονα µε την εγκαθίδρυση της οµοσπονδιακής δηµοκρατίας. Η ηµεροµηνία κατά την οποία θα τεθεί σε ισχύ το οµοσπονδιακό σύνταγµα θα καθορίζεται στο έγγραφο και θα είναι η ηµεροµηνία κατά την οποία θα ανακηρυχθεί οµοσπονδιακή δηµοκρατία.

 

 

ΓΝΩΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΣΤΑ ΗΝΩΜΕΝΑ ΕΘΝΗ

Μόλις το πλαίσιο Συνολικής Συµφωνίας εγκριθεί σε χωριστά δηµοψηφίσµατα από την κάθε κοινότητα οι ηγέτες των δύο κοινοτήτων θα απευθύνουν επιστολή στο Γενικό Γραµµατέα των Ηνωµένων Εθνών, διαβιβάζοντας του το κείµενο του πλαισίου συνολικής συµφωνίας µε την παράκληση να υποβάλει την επιστολή και το πλαίσιο συνολικής συµφωνίας στο Συµβούλιο Ασφαλείας, ώστε το Συµβούλιο να σηµειώσει την απόφαση των δύο κοινοτήτων να εγκαθιδρύσουν µια οµοσπονδιακή δηµοκρατία µε τον τρόπο που περιγράφεται στο πλαίσιο συνολικής συµφωνίας.

 

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

• Μόλις το πλαίσιο συνολικής συµφωνίας εγκριθεί από τις δύο κοινότητες σε χωριστά δηµοψηφίσµατα, θα εφαρµοσθεί το ακόλουθο πρόγραµµα δράσης για προώθηση της καλής θέλησης και των στενών σχέσεων µεταξύ των δύο κοινοτήτων.
• Η διακίνηση προσφύγων και αγαθών, υπηρεσιών και κεφαλαίων, η επικοινωνία και η διεθνής βοήθεια από και προς την Κύπρο θα γίνεται πάνω σε ίση βάση σ' ολόκληρη την Κύπρο και θα αρθούν όλοι οι περιορισµοί.
• Όλοι οι ταξιδιωτικοί περιορισµοί µελών της Τουρκοκυπριακής κοινότητας θα αρθούν. Οι δύο κοινότητες θα συµφωνήσουν σε προσωρινές διαδικασίες.

• Οι περιορισµοί στη διακίνηση τουριστών θα αρθούν.
• Οι ενστάσεις στη συµµετοχή σε διεθνείς αθλητικές και πολιτιστικές δραστηριότητες θα αρθούν.
• Η ελευθερία διακίνησης θα διευκολυνθεί µέσω συµφωνίας των δύο κοινοτήτων, και θα υπόκειται µόνο σε ελάχιστες διαδικασίες.
• Μέχρι την εγκαθίδρυση της οµοσπονδιακής δηµοκρατίας, τα Βαρώσια θα τεθούν υπό τη διοίκηση των Ηνωµένων Εθνών και θα ετοιµαστεί και εφαρµοστεί πρόγραµµα για την αποκατάσταση τους.
• Όλα τα προγράµµατα στρατιωτικού εκσυγχρονισµού και ενίσχυσης των θέσεων θα τερµατισθούν. Οι δύο πλευρές θα συνεργαστούν µε την Ειρηνευτική ∆ύναµη στην επέκταση των θέσεων απαγκίστρωσης κατά µήκος της ουδέτερης ζώνης σε όλες τις περιοχές όπου τα στρατεύµατα των δύο πλευρών παραµένουν πολύ κοντά το ένα στο άλλο. Η ελευθερία διακίνησης της Ειρηνευτικής ∆ύναµης σε ολόκληρη την Κύπρο θα διασφαλισθεί.
• Θα εγκαθιδρυθεί µια δικοινοτική επιτροπή για την αναθεώρηση των διδακτικών βιβλίων που χρησιµοποιούνται στα σχολεία της κάθε πλευράς και για την υποβολή εισηγήσεων για την αφαίρεση υλικού το οποίο είναι αντίθετο προς την προώθηση της καλής θέλησης και των στενών σχέσεων µεταξύ των δύο κοινοτήτων. Η Επιτροπή µπορεί επίσης να εισηγηθεί θετικά µέτρα για την προώθηση του στόχου αυτού.
• Και οι δύο κοινότητες θα προωθήσουν την καλή θέληση και τις στενές σχέσεις µεταξύ τους και τις φιλικές σχέσεις µε την Ελλάδα και την Τουρκία.
• Και οι δύο κοινότητες µέσα στα όρια της εξουσίας τους, θα τερµατίσουν όλες τις τρέχουσες ή εκκρεµείς προσφυγές ενώπιον οποιουδήποτε διεθνούς σώµατος εναντίον της άλλης ή της Ελλάδας ή της Τουρκίας.
• Θα εγκαθιδρυθεί δικοινοτική επιτροπή για να επισκοπήσει την υδατική κατάσταση στην Κύπρο και να κάνει εισηγήσεις για τους τρόπους ικανοποίησης των υδατικών αναγκών της Κύπρου, ακόµη και από πηγές του εξωτερικού. Η επιτροπή µπορεί να ζητήσει βοήθεια εµπειρογνωµόνων αν χρειαστεί.
• Θα εγκαθιδρυθεί κοινοτική επιτροπή για να ετοιµάσει και να εφαρµόσει πρόγραµµα δράσης για την αποκατάσταση των ιστορικών και θρησκευτικών χώρων σε ολόκληρη την Κύπρο. Η επιτροπή µπορεί να ζητήσει βοήθεια εµπειρογνωµόνων αν χρειαστεί.
• Θα εγκαθιδρυθεί δικοινοτική επιτροπή για να αναλάβει την καταγραφή του πληθυσµού και των δύο κοινοτήτων. Η επιτροπή µπορεί να ζητήσει και βοήθεια εµπειρογνωµόνων αν χρειαστεί.
• Οι δυο κοινότητες αναλαµβάνουν να υποστηρίξουν τις προσπάθειες της ∆ιερευνητικής Επιτροπής για τους Αγνοούµενους για να καταλήξει σύντοµα σε συµπεράσµατα, όπου τούτο είναι δυνατό αναφορικά µε την τύχη των αγνοουµένων. Προς το σκοπό αυτό η επιτροπή παρακαλείται να αναλάβει  χωρίς καθυστέρηση τη διερεύνηση όλων των υποθέσεων αγνοουµένων προσώπων και προς το σκοπό αυτό να επανεκτιµήσει τα κριτήρια αναφορικά µε την εξαγωγή πορισµάτων για την τύχη των αγνοουµένων.