Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Μεσαιωνική οικογένεια ευγενών της Κύπρου που ιδιαίτερα άκμασε κατά το δεύτερο μισό του 14ου αιώνα, οπότε κι αναφέρεται η δράση των κυριοτέρων μελών της. Γνωστά μέλη της οικογένειας είναι:

1. Ανδρέας ντε Κολιέ: Αναφέρεται από τον Λεόντιο Μαχαιρά (Χρονικόν, παρ. 542) ως σίρ Αντρέ τε Λα Κολλίε. Ήταν ένας από τους πολλούς νέους, μέλη ευγενών οικογενειών, τους οποίους οι Γενουάτες μετέφεραν στα 1374 από την Κύπρο στη Γένουα ως ομήρους. Μετά την εισβολή των Γενουατών στην Κύπρο το 1373-74, επί ημερών του βασιλιά Πέτρου Β' (1369-1382), και ύστερα από συμφωνία που είχε επιτευχθεί, οι Γενουάτες κράτησαν αριθμό ευγενών Κυπρίων ως ομήρων μέχρι που θα τους καταβαλλόταν το ποσό των 900.000 χρυσών δουκάτων ως πολεμικών αποζημιώσεων. Το τεράστιο ποσόν κατεβλήθη αργότερα από τους Κυπρίους και οι όμηροι επέστρεψαν στο νησί.

2. Γκυ ντε Κολιέ: Αναφέρεται από τον Λεόντιο Μαχαιρά (Χρονικόν, παρ. 542) ως σίρ Γήν τε Λα Κολέ. Κρατήθηκε επίσης όμηρος από τους Γενουάτες εισβολείς κι εστάλη στη Γένουα όπως κι ο προηγούμενος.

3. Θωμάς ντε Κολιέ: Στρατιωτικός και αξιωματούχος, που έδρασε επί ημερών του βασιλιά της Κύπρου Πέτρου Β' (1369-1382). Το 1371 υπηρετούσε ως διοικητής της Αττάλειας (Μικρά Ασία) την οποία κατείχε η Κύπρος από το 1361 οπότε την πόλη είχε πολιορκήσει και καταλάβει ο βασιλιάς της Κύπρου Πέτρος Α' (1359-1369). Το 1371 ο Θωμάς ντε Κολιέ κινδύνευσε να απολέσει την Αττάλεια, εξαιτίας καλά οργανωμένου σχεδίου που είχε εφαρμόσει ο Τακκάς (ή Τεκκές) μπέης που διεκδικούσε την πόλη. Αυτός ο Τακκάς (το Τακκάς είναι τίτλος κι όχι όνομα) κατείχε την Αττάλεια πριν από το 1361 και την απώλεσε όταν ηττήθηκε από τον Πέτρο Α' της Κύπρου۬  έκτοτε τη διεκδικούσε κι είχε κάνει επανειλημμένες απόπειρες να την επανακτήσει. Μια από τις απόπειρες του αυτές έγινε το 1371, όταν διοικητής της Αττάλειας ήταν ο Θωμάς ντε Κολιέ.

Ο Τακκάς έστειλε έναν Τούρκο έμπιστο του στην Αττάλεια, κι όταν έφθασε στην πόλη παρουσιάστηκε δήθεν ως φυγάς που ήθελε να βαπτισθεί και να γίνει Χριστιανός. Ο Θωμάς ντε Κολιέ τον πίστεψε κι όταν ο Τούρκος πράγματι βαπτίσθηκε, τον πήρε στην υπηρεσία του ως έμμισθο. Ο φίλος αυτός του Τακκά καταγόταν από την Αττάλεια, στην οποία είχε αρκετούς φίλους και συγγενείς, μεταξύ των οποίων μπορούσε τώρα να διακινείται ελεύθερα. Οργάνωσε έτσι συνωμοσία μέσα στην πόλη κι ένα βράδυ κάλεσε τον Τακκά που ήλθε με τους άνδρες του κι ανέβηκε στα τείχη με τη βοήθεια των από μέσα, καταλαμβάνοντας συνολικά 14 πύργους μέχρι ν' αντιληφθεί η υπόλοιπη φρουρά τι ακριβώς συνέβαινε. Σήμανε τότε συναγερμός και η κυπριακή φρουρά της Αττάλειας τελικά κατόρθωσε με υπεράνθρωπη προσπάθεια ν' αντιμετωπίσει την επίθεση και να σώσει την πόλη. Μεταξύ των νεκρών ήταν κι ένας εμίρης, συγγενής του Τακκά, καθώς κι ο φίλος του που είχε βαπτισθεί και οργανώσει τη συνωμοσία.

Μετά το επεισόδιο αυτό ο βασιλιάς της Κύπρου Πέτρος Β' είχε υποψιαστεί προδοσία εκ μέρους του Θωμά ντε Κολιέ και διέταξε τη διεξαγωγή ανακρίσεως εναντίον του. Την ανάκριση διεξήγαγε στην Αττάλεια ο ευγενής Θωμάς ντε Μοντολίφ που εστάλη από την Κύπρο, κατέληξε σε στο συμπέρασμα ότι ο Θωμάς ντε Κολιέ ήταν αθώος. Όμως αντικαταστάθηκε στη διοίκηση της Αττάλειας κι επέστρεψε στην Κύπρο.

4. Ιωάννης ντε Κολιέ: Έδρασε επί ημερών του βασιλιά της Κύπρου Πέτρου Α' (1359-1369) και του γιου και διαδόχου του Πέτρου Β' (1369-1382). Μεταξύ άλλων, το 1368 διενήργησε επιχειρήσεις κατά των Σαρακηνών ως διοικητής (καπετάνιος) δυο κυπριακών καραβιών. Ως καπετάνιος και πάλι ενός καραβιού, μετείχε σε επιδρομή και στρατιωτικές επιχειρήσεις στα παράλια της Συρίας και το 1369, υπό την γενική αρχηγία του ευγενούς Ιωάννη ντε Μόρφου. Το 1371 βρισκόταν επίσης στην Αττάλεια (Μικρά Ασία) όταν συνέβη το πολεμικό επεισόδιο που παρά λίγο να στοιχίσει την απώλεια της πόλης αυτής, όταν διοικητής της ήταν ο συγγενής του Θωμάς ντε Κολιέ. Στις παραμονές της εισβολής των Γενουατών στην Κύπρο, το 1373, ο Ιωάννης ντε Κολιέ ήταν ένας από τους τέσσερις Κυπρίους ευγενείς που αντιπροσώπευσαν το βασίλειο της Κύπρου σε διαπραγματεύσεις με εκπροσώπους των Γενουατών στην Αμμόχωστο. Οι διαπραγματεύσεις έγιναν στη ναυαρχίδα του στόλου των Γενουατών στ' ανοικτά της Αμμοχώστου και απέτυχαν. Λίγο αργότερα, όταν άρχισε η επίθεση των Γενουατών, ο Ιωάννης ντε Κολιέ πολέμησε εναντίον τους ως διοικητής στρατιωτικού σώματος που είχε την ευθύνη της υπεράσπισης του νοτιοανατολικού τμήματος των τειχών της Αμμοχώστου.

Δεν είναι γνωστή η περαιτέρω δραστηριότητά του, μετά την κατάληψη της Αμμοχώστου από τους Γενουάτες με πονηριά και τη γενίκευση του πολέμου. Αναφέρεται όμως ότι το 1375 εκρατείτο εκτός Κύπρου ως αιχμάλωτος των Γενουατών.

5. Μπατίν ντε Κολιέ: Αναφέρεται από τον Λεόντιο Μαχαιρά (Χρονικόν, παρ. 542) ως σίρ Τάτ [Πατή] τε Λα Κολλέ. Κρατήθηκε επίσης ως όμηρος από τους Γενουάτες εισβολείς, μαζί με τον Ανδρέα και τον Γκυ ντε Κολιέ, κι εστάλη στη Γένουα (βλέπε πιο πάνω, Ανδρέας ντε Κολιέ, για τους λόγους της ομηρίας).

6. Ροζέ ντε Κολιέ:   Έδρασε επί ημερών του βασιλιά της Κύπρου Πέτρου Α' (1359-1369) και είναι γνωστός κυρίως για ναυτικές επιτυχίες του εναντίον τουρκικών καραβιών που διενεργούσαν από τη Μικρά Ασία επιδρομές και λεηλασίες στα βόρεια παράλια της Κύπρου. Ο Λεόντιος Μαχαιράς τον αναφέρει ως σίρε Ροτζέρ τε Λα Κολιέ και σίρ Ροτζέρ τε Λα Κολίε κι αναφέρει (Χρονικόν, παρ.151-152) ένα επεισόδιο που συνέβη το 1364: Όταν τρία τουρκικά καράβια διενήργησαν επιδρομή στην Κύπρο, ο Ροζέ ντε Κολιέ τα καταδίωξε με δυο βασιλικές γαλέρες που εξόρμησαν από το λιμάνι της Κερύνειας. Τα πρόλαβε και, παρά το ότι οι Τούρκοι κρατούσαν πάνω σ' αυτά μεγάλο αριθμό Κυπρίων χωρικών που είχαν συλλάβει ως αιχμαλώτους και τους μετέφεραν στη  Μικρά Ασία, επετέθη εναντίον τους. Εμβόλισε και κατέστρεψε το ένα από τα τουρκικά καράβια και κυρίευσε τα άλλα δυο. Από τα τουρκικά πληρώματά τους, πολλοί σκοτώθηκαν ενώ οι υπόλοιποι, συνολικά 60 άτομα, συνελήφθησαν και μεταφέρθηκαν στη Λευκωσία όπου βασανίστηκαν κι εκτελέστηκαν. Οι Κύπριοι αιχμάλωτοι απελευθερώθηκαν κι  εστάλησαν πίσω στα χωριά τους.

7. Χαμερίν (ή Αμωρύ) ντε Κολιέ: Ο Λεόντιος Μαχαιράς τον αναφέρει (Χρονικόν, παρ. 563) ως σίρ Μαρφήν τε Λα Κολλίες. Το 1375 αναφέρεται ότι εκρατείτο ως αιχμάλωτος των Γενουατών. Πιθανώς να είχε πολεμήσει εναντίον τους κατά τη διάρκεια της εισβολής των Γενουατών στην Κύπρο το 1373-74.

Μετά το 1375 δεν αναφέρεται στις πηγές καμιά σημαντική δραστηριότητα μελών της οικογένειας ντε Κολιέ στην Κύπρο. Φαίνεται ότι ίσως η οικογένεια επλήγη σοβαρά κατά τη διάρκεια της εισβολής των Γενουατών, οπότε πιθανώς είχε χάσει και την περιουσία της, με αποτέλεσμα να εγκαταλείψει οριστικά το νησί.