Μοσφιλερή
Αμιγές ελληνικό χωριό της επαρχίας Λευκωσίας, στη γεωγραφική περιφέρεια της Τηλλυρίας, περί τα 74,5 χιλιόμετρα δυτικά της πόλης της Λευκωσίας. Βρίσκεται πολύ κοντά στη γραμμή Αττίλα και από διοικητικής απόψεως περιλαμβάνεται στα διοικητικά όρια του γειτονικού χωριού Άγιος Θεόδωρος.
Η Μοσφιλερή είναι κτισμένη σε μέσο υψόμετρο 160 μέτρων και σ’ απόσταση ενός μόνο χιλιομέτρου από τη θάλασσα. Από γεωλογικής απόψεως, είναι τοποθετημένη πάνω στις λάβες του πυριγενούς συμπλέγματος του Τροόδους, πάνω στις οποίες αναπτύχθηκαν φαιοχώματα.
Η Μοσφιλερή δέχεται μια μέση ετήσια βροχόπτωση περί τα 450 χιλιοστόμετρα. Στην περιοχή της καλλιεργούνται οι αμυγδαλιές, τα εσπεριδοειδή καθώς και λίγες ελιές, συκιές και δαμασκηνιές.
Η κτηνοτροφία είναι περιορισμένη.
Από συγκοινωνιακής απόψεως, η Μοσφιλερή συνδέεται στα βόρεια με το χωριό Μανσούρα (περί το 1 χμ.) και στα νότια με το χωριό Άγιο Γεωργούδι (περί τα 2,5 χμ.).
Το χωριό γνώρισε πληθυσμιακές αυξομειώσεις. Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία, οι πλήρεις απογραφές πληθυσμού έχουν ως ακολούθως:
| Χρονολογία | Κάτοικοι |
|---|---|
| 1881 | - |
| 1891 | 72 |
| 1901 | 91 |
| 1911 | 85 |
| 1921 | 95 |
| 1931 | 118 |
| 1946 | 171 |
| 1960 | 187 |
| 1973 | 89 |
| 1976 | 46 |
| 1982 | 33 |
| 1992 | 27 |
| 2001 | 1.111 |
Η ονομασία του χωριού αυτού (όπως και του χωριού Μοσφιλωτή), είναι φυτώνυμη και υποδηλώνει τοποθεσία γεμάτη από μοσφιλιές (Crataegus azarolus), τα γνωστά αυτά δέντρα της κυπριακής υπαίθρου. Είναι αξιοσημείωτο ότι το χρησιμοποιούμενο μέχρι σήμερα όνομα της μοσφιλιάς είναι αρχαίο ελληνικό (βλέπε λήμμα μοσφιλιά, μόσφιλον).
Το χωριό δεν βρίσκεται σημειωμένο σε παλαιούς χάρτες, ούτε αναφέρεται σε μεσαιωνικές πηγές. Εάν υφίστατο από τότε, θα ήταν ασήμαντος οικισμός.