Νεόφυτος επίσκοπος

Image

Επίσκοπος Πάφου από το 1869 (περίοδος Τουρκοκρατίας) μέχρι το 1888 (περίοδος Αγγλοκρατίας). Ο επίσκοπος Νεόφυτος καταγόταν από το χωριό Όμοδος. Από νεαρή ηλικία ακολούθησε την εκκλησιαστική σταδιοδρομία. Σπούδασε κι αποφοίτησε από την Ελληνική Σχολή Λευκωσίας και υπηρέτησε ως έξαρχος της μητρόπολης Πάφου. Μετά τον θάνατο του επισκόπου Πάφου Λαυρεντίου (1869), την επισκοπή διηύθυνε για σύντομο διάστημα ο ιεροδιάκονος Μακάριος, που εστάλη από την Αρχιεπισκοπή ως τοποτηρητής. Ως νέος επίσκοπος ανέλαβε ο τότε έξαρχος Νεόφυτος (Χριστοδουλίδης), που εξελέγη στις 29.6.1869. Υπηρέτησε για 18 χρόνια, μέχρι τον Ιανουάριο του 1888, οπότε παραιτήθηκε για λόγους υγείας. Αποσύρθηκε τότε σε κτήμα που είχε αγοράσει στη Γεροσκήπου, όπου κι έζησε μέχρι το τέλος της ζωής του. Πέθανε το 1902.

 

Κατά τη διάρκεια της μακράς υπηρεσίας του ως επισκόπου Πάφου, ο Νεόφυτος ενδιαφέρθηκε ιδιαίτερα για την εκπαίδευση — όχι μόνο στην περιφέρειά του — που την βοήθησε με κάθε δυνατό τρόπο. Ήδη αμέσως μετά την εκλογή του ως επισκόπου Πάφου και την ανάληψη των καθηκόντων του, έκαμε (9.7.1869) μια μεγάλη δωρεά 100.000 γροσιών για ενίσχυση των ελληνικών εκπαιδευτηρίων της πρωτεύουσας Λευκωσίας. Σε σχετικό έγγραφο που σώζεται, αναφέρεται ότι η δωρεά αυτή έγινε ἐκ τοῦ  ἰδιαιτέρου αὐτοῦ βαλαντίου, δηλαδή από δικά του χρήματα που κατέβαλε σε διάστημα 5 χρόνων (20.000 κατ’ έτος), ὑπό θεαρέστου ζήλου καί φιλομούσου εὐγενοῦς διαθέσεωςρμώμενος. Σώζεται και έγγραφο του τότε αρχιεπισκόπου Σωφρονίου που εκφράζει ευγνωμοσύνη για τη δωρεά.

 

Στην Πάφο, ο Νεόφυτος ίδρυσε παρθεναγωγείο που στεγάστηκε σε οίκημα του ναού του Αγίου Κενδέα. Το αρρεναγωγείο που ως τότε στεγαζόταν εκεί, στεγάστηκε σε αίθουσα του ιδίου του κτιρίου της μητρόπολης.

 

Μετά την αγγλική κατάκτηση της Κύπρου (1878), υπάρχει μαρτυρία του Άγγλου Baker (στο έργο του Cyprus as I saw it in 1879) ότι ο επίσκοπος Νεόφυτος είχε ετήσιο εισόδημα 1.000 λιρών εκ των οποίων δαπανούσε τις 300 για συντήρηση σχολείων της Πάφου.

 

Επί ημερών του Νεοφύτου ιδρύθηκαν σχολεία και σε διάφορα χωριά της επισκοπικής του περιφέρειας.

 

Κατά τη διάρκεια της κατάληψης της Πάφου από τους Άγγλους, το καλοκαίρι του 1878, και της τελετής μεταβίβασης της εξουσίας από τους Τούρκους, αναφέρεται ότι ο επίσκοπος Νεόφυτος δεν παρουσιάστηκε καθόλου και (για άγνωστους λόγους) δεν είχε συμμετοχή στις εκδηλώσεις.