Παφία ή Παφίη

Image

Επωνυμία της θεάς Αφροδίτης, που ιδιαίτερα λατρευόταν στην Πάφο όπου είχε και λαμπρότατο ναό κατά την Αρχαιότητα.

 

Το επίθετο Παφία απαντάται σε πλήθος επιγραφές που έχουν βρεθεί σε πολλά μέρη της Κύπρου (Λέδραι, Χύτροι, Παλαίπαφος κ.α.). Απαντάται όμως και σε φιλολογικά κείμενα αρχαίων συγγραφέων. Ο Νόννος αναφέρει την θεά ως Παφίην (= Παφίτισσα), όπως κι ο Σουίδας, καθώς και τα Σχόλια εις Ιλιάδα. Ως Παφίη απαντάται ακόμη σε επιγράμματα του Πλάτωνος. Παφίη ονομάζεται από τον Ασκληπιάδη, τον Αντίπατρο, τον Φιλόδημο, τον Φίλιππο, τον Λουκιανό και άλλους επιγραμματοποιούς. Ο Θεόκριτος ονομάζει την θεά Παφίαν, ενώ Παφίη αναφέρεται και σε ορφικούς ύμνους.

 

Σε πολλές περιπτώσεις η θεά αναφέρεται ως Παφία Αφροδίτη αλλά και με άλλα επίθετα, οπότε το Παφία γίνεται κύριο όνομα (όπως Παφία Κούρη ή και Παφία Κυθέρεια ή ακόμη Παφία Αφρογενής κλπ.). Πάντως η αρχαιότερη μνεία του επιθέτου αυτού της θεάς απαντάται στον Ηρόδοτο και στον Αριστοφάνη. Ο Ηρόδοτος (5ος π.Χ. αιώνας) ομιλεί για ναό Ἀφροδίτης καλουμένης Παφίας. Ο δε Αριστοφάνης (Λυσιστράτη, 556) γράφει: νή τήν Παφίαν Ἀφροδίτην...

 

Το επίθετο σημαίνει, βέβαια, Παφίτισσα, και σχετίζεται προς τη λατρεία της θεάς ιδιαίτερα στην Πάφο που θεωρείται και ως γενέθλιος χώρος της. Το επίθετο αυτό είναι από τα πιο κοινά της θεάς, μαζί με το Κύπρις (=Κυπριώτισσα).