Πόκοκ Ρίτσαρντ Richard Pococke

Image

Άγγλος περιηγητής του 18ου αιώνα που ταξίδευσε στην Ανατολή και στην Κύπρο. Έγραψε εκτενές έργο με τίτλο Description of the East and some other Countries (Περιγραφή της Ανατολής και μερικών άλλων Χωρών) που εξεδόθη σε δυο τόμους στο Λονδίνο το 1743-1745. Εξεδόθη επίσης στη γερμανική το 1771-1773 και στη γαλλική το 1772.

 

Ο Πόκοκ πέρασε από την Κύπρο προερχόμενος από την Τρίπολη και επιστρέφοντας στη Δύση, το 1738. Έφθασε με καράβι στη Λεμεσό στις 28 Οκτωβρίου κι αναχώρησε από το λιμάνι της ίδιας πόλης στις 25 Δεκεμβρίου του ιδίου χρόνου (1738). Η Κύπρος ευρισκόταν την εποχή εκείνη υπό τουρκική κατοχή. Ο Πόκοκ επεσκέφθη ολόκληρο το νησί κατά τους δυο περίπου μήνες της παραμονής του σ’ αυτό, και μάζεψε πλήθος πληροφοριών που περιέλαβε στο Α΄ μέρος του Β΄ τόμου του προαναφερθέντος έργου του. Το κείμενό του είχε μάλιστα εικονογραφηθεί και με χάρτη της Κύπρου, σχέδια των πόλεων Κιτίου και Σαλαμίνος και το κείμενο φοινικικής επιγραφής προερχομένης από τον χώρο του αρχαίου Κιτίου.

 

Στο κείμενο του Πόκοκ βρίσκουμε πλήθος από πολύτιμες πληροφορίες για την Κύπρο, ιδίως σ’ ό,τι αφορούσε την εποχή εκείνη της Τουρκοκρατίας που ο συγγραφέας είχε επισκεφθεί το νησί (ενώ αντίθετα οι αρχαιολογικές και ιστορικές αναφορές του δεν είναι σημαντικής αξίας). Το κείμενό του για την Κύπρο χωρίζεται στα ακόλουθα χαρακτηριστικά κεφάλαια, ενδεικτικά και των πληροφοριών που περιέχει:

 

α) Γενικά περί Κύπρου, περί Λεμεσού, Αμαθούντος, Λάρνακας και αρχαίου Κιτίου.

β) Περί Αμμοχώστου και αρχαίας Σαλαμίνος.

γ) Περί Καρπασίας και άλλων περιοχών του ανατολικού τμήματος της Κύπρου.

δ) Περί Λευκωσίας, Κερύνειας, Λαπήθου και Σόλων.

ε) Περί Αρσινόης, Πάφου και Κουρίου.

στ) Περί φυσικής ιστορίας της Κύπρου, περί των κατοίκων, των εθίμων, του εμπορίου και της κυβέρνησης του νησιού.

 

Είναι φανερό ότι ο Πόκοκ ακολούθησε μια πορεία, ξεκινώντας από τη Λεμεσό προς Λάρνακα, Αμμόχωστο, Καρπασία, επέστρεψε προς τη Λευκωσία, πήγε στην Κερύνεια κι απ’ εκεί συνέχισε το οδοιπορικό του μέσω της βορειοδυτικής ακτής, προς την Πόλη Χρυσοχούς και την Πάφο, απ’ όπου κατέληξε πάλι στη Λεμεσό.

 

Ιδιαίτερα πολύτιμες για τον σημερινό μελετητή είναι οι πληροφορίες που δίνει ο Πόκοκ γενικά περί Κύπρου, όπως ήταν το πρώτο μισό του 18ου αιώνα, και ειδικότερα για τις πόλεις κι άλλα μέρη του νησιού. Επίσης για το εμπόριο, τα προϊόντα τότε, τη διοίκηση κλπ.

 

Το περί Κύπρου κείμενο του Πόκοκ παρέθεσε κι ο C.D. Cobham στο έργο του Excerpta Cypria, σσ. 251-270.