Σαπρίκιος επίσκοπος

Επίσκοπος Πάφου κατά το πρώτο μισό του 5ου μ.Χ. αιώνα. Μας είναι γνωστός από συμμετοχή του στην τρίτη Οικουμενική Σύνοδο που είχε πραγματοποιηθεί στην Έφεσο το 431 κι είχε καταδικάσει τον νεστοριανισμό και τον πελαγιανισμό.

 

Στα σωζόμενα έγγραφα της συνόδου ο Πάφου Σαπρίκιος αναγράφεται πρώτος μεταξύ των συμμετεχόντων Κυπρίων επισκόπων που, εκτός από τον Πάφου, ήταν ο Κουρίου Ζήνων, ο Σόλων Ευάγριος κι ο πρωτοπαπάς Καισάριος, ενώ λίγο αργότερα συμμετείχε και ο νεοεκλεγείς (αρχι)επίσκοπος Κωνσταντίας (Σαλαμίνος) Ρηγίνος.

 

Η αναφορά του ονόματος του Σαπρικίου πρώτου οδήγησε σε υποθέσεις κατά πόσον αυτή την εποχή η επισκοπή Πάφου ήταν η πρώτη ιεραρχικά, υπερισχύοντας εκείνης της Σαλαμίνος που, ως γνωστόν, από καιρό ήταν η μητρόπολις του νησιού, δηλαδή η πρωτεύουσα, οι δε επίσκοποί της θεωρούνταν αρχιεπίσκοποι Κύπρου.

 

Ωστόσο ο Σαπρίκιος τοποθετήθηκε ιεραρχικά πρώτος μεταξύ των Κυπρίων ιεραρχών που μετείχαν στη σύνοδο, μάλλον λόγω της ανωμαλίας στον θρόνο της Σαλαμίνος μετά τον θάνατο του Θεοδώρου* (ακριβώς το 431 μ.Χ.), των αξιώσεων της Εκκλησίας Αντιοχείας και των σχετικών απειλών από τον κόμητα της Εώας Φλάβιον Διονύσιον για μη εκλογή νέου ιεράρχη στον θρόνο αυτό και, τελικά, της εσπευσμένης εκλογής του Ρηγίνου* (ο οποίος μετέβη στην  Έφεσο όταν οι εργασίες της συνόδου είχαν ήδη αρχίσει).

 

Δεν γνωρίζουμε από πότε ακριβώς ο Σαπρίκιος κατείχε τον επισκοπικό θρόνο της Πάφου, ούτε μέχρι πότε, μετά το 431. Πάντως στην επόμενη σύνοδο του 451 στη Χαλκηδόνα, ο θρόνος της Πάφου δεν είχε αντιπροσωπευθεί και πιθανώς ήταν κενός.

 

Ο επίσκοπος Σαπρίκιος περιλαμβάνεται μεταξύ των αγίων της Εκκλησίας της Κύπρου. Μάλιστα φαίνεται ότι λατρευόταν ιδιαίτερα στην περιοχή της Πάφου μέχρι το τέλος των Μεσαιωνικών χρόνων.  Ένας Γάλλος περιηγητής, ο André Thevet, που επεσκέφθη την Κύπρο το 1590, γράφει ότι ο τάφος του Σαπρικίου είχε επιδειχθεί σ' αυτόν πολλές φορές κι ότι βρισκόταν κοντά στην πόλη της Πάφου, ότι επρόκειτο για βαθύ σπήλαιο που ήταν χώρος λατρείας κι ονομαζόταν από τον λαό «Επτά Κοιμώμενοι  Άγιοι». Φαίνεται να ήταν κάποιο λαξευτό παρεκκλήσι ή κάποιος αρχαίος τάφος με πολλές ταφές (επτά;) όπως συνηθιζόταν, που η μια απ' αυτές θεωρήθηκε ότι ήταν εκείνη του Σαπρικίου. Δεν είναι όμως ξεκαθαρισμένο ποιόν ακριβώς χώρο εννοούσε ο περιηγητής αυτός, που τον Σαπρίκιο ονομάζει Sapithian (βλέπε Excerpta Cγpria, 1908, p. 180).