Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Οι πρόσφατες ανασκαφές έχουν αποδείξει ότι το Κίτιον δεν μπορεί πλέον να θεωρείται κτίσμα των Φοινίκων των αρχών του 9ου π.Χ. αιώνα. Αντίθετα, η πόλη είχε ιδρυθεί πολύ πιο πριν, και οι Φοίνικες εγκαταστάθηκαν κατά τον 9ο π.Χ. αιώνα σε ήδη υπάρχουσα κι ευημερούσα πόλη στην οποία σιγά-σιγά κυριάρχησαν.

Οι ανασκαφές έφεραν στο φως πολλά αποδεικτικά στοιχεία ότι το Κίτιον όχι μόνο υφίστατο από τον 13ο π.Χ. αιώνα, αλλά και ότι ευημερούσε και ότι είχε κατοικηθεί από Μυκηναίους/Αχαιούς. Τα χρονολογικά αυτά δεδομένα συμπίπτουν με τον μεγάλης κλίμακας αποικισμό της Κύπρου από τους Αχαιούς και την ίδρυση των σημαντικότερων πόλεων του νησιού που στη συνέχεια οργανώθηκαν σε ανεξάρτητα βασίλεια πάνω σε μυκηναϊκά πρότυπα.

Είναι αποδεκτό ότι ο κύριος όγκος των Αχαιών μεταναστών απλώθηκε σε διάφορα μέρη της Μεσογείου εξαιτίας του εκτοπισμού τους από τους Δωριείς που κινήθηκαν προς τη νότια Ελλάδα και την Πελοπόννησο. Ένας από τους βασικούς λόγους για τους οποίους πολλοί μετανάστες ήλθαν κι εγκαταστάθηκαν στην Κύπρο στα τέλη του 13ου και 12ου π.Χ. αιώνα, ήταν ο χαλκός που παραγόταν άφθονος στο νησί. Κι ακριβώς κατά την περίοδο αυτή, όπως προκύπτει από την αρχαιολογική έρευνα, στο Κίτιον ανθούσε η επεξεργασία κι εκμετάλλευση του χαλκού, κατ' ακολουθίαν δε και το εμπόριο και οι επαφές με γειτονικές χώρες. Τα πλούσια κτερίσματα που βρέθηκαν σε τάφους του Κιτίου, όπως και της Έγκωμης, αποδεικνύουν την ευμάρεια που είχε γνωρίσει η πόλη. Όπως σημειώνει ο Β. Καραγιώργης ( Αρχαία Κύπρος, Αθήνα, 1978, σσ. 55-56), «μυκηναϊκά αγγεία, χρυσά κοσμήματα, αντικείμενα από αλάβαστρο και φαγεντιανή, αυγά στρουθοκαμήλων, σκαραβαίοι και σφραγιδοκύλινδροι και άλλα εξωτικά εμπορεύματα από την Ανατολή και το Αιγαίο, συνοδεύουν τους πλούσιους εμπόρους της Έγκωμης και του Κιτίου στους τάφους τους».

Κατά τις αρχές του 13ου π. Χ. αιώνα η πόλη του Κιτίου ήταν ήδη οχυρωμένη με πλινθόκτιστο τείχος ενισχυμένο με τετράπλευρους πύργους κτισμένους με πελεκητές πέτρες. Τμήμα των βορείων οχυρώσεων της πόλης έχει αποκαλυφθεί κατά τις ανασκαφές. Δυο ιερά που βρίσκονταν κοντά στο τμήμα των οχυρώσεων αυτών, ήταν ανατολικού αρχιτεκτονικού τύπου. Μπορούμε λοιπόν να θεωρήσουμε ότι η πόλη του Κιτίου είχε ιδρυθεί από τις αρχές του 13ου π.Χ. αιώνα ή ακόμη από τον 14ο π.Χ. αιώνα. Σ’ αυτήν, όπως και στην Έγκωμη και στην Παλαίπαφο, εγκαταστάθηκαν Μυκηναίοι έμποροι και λίγο αργότερα Αχαιοί άποικοι που σύντομα κυριάρχησαν επί του ιθαγενούς στοιχείου.