Βούσιρις

Μυθολογικός βασιλιάς της Μέμφιδος (Αίγυπτος), τον οποίο σκότωσε ο Ηρακλής γιατί όταν ο ημίθεος έφθασε εκεί, ο Βούσιρις θέλησε να τον θυσιάσει στον βωμό του Διός.

 

Σύμφωνα προς τον αρχαίο αυτό μύθο, όταν η Αίγυπτος υπέφερε από μακρόχρονη ανομβρία πήγε εκεί ένας Κύπριος μάντης που λεγόταν Φράσιος ή Θράσιος και ο οποίος συμβούλευσε τον Βούσιρι, λέγοντάς του ότι θα πρέπει να θυσιάζει κάθε χρόνο έναν ξένο, προκειμένου να αποφεύγεται η ανομβρία. Ο Βούσιρις ακολούθησε τη συμβουλή του Κυπρίου μάντη, θυσιάζοντας πρώτον απ’ όλους τον ίδιο τον μάντη. Έκτοτε συνέχισε τις ανθρωποθυσίες, μέχρι που ο Ηρακλής σκότωσε τον Βούσιρι και τους ανθρώπους του και καθιέρωσε θυσίες πουλιών, καταργώντας τις ανθρωποθυσίες.

 

Διάφορες παραλλαγές του μύθου αφηγούνται αρκετοί αρχαίοι συγγραφείς. Ο μύθος ήταν γνωστός ήδη από τον 7ο π.Χ. αιώνα και απετέλεσε δημοφιλές κωμικό θέμα στην αττική σατιρική αγγειογραφία. Ο μύθος πιστεύεται ότι δημιουργήθηκε από Έλληνες ναυτικούς και εμπόρους που θέλησαν να δείξουν έτσι τον αφιλόξενο χαρακτήρα της Αιγύπτου, αν και διάφοροι μελετητές τον συσχετίζουν με το μεγάλο θρησκευτικό θέμα των ανθρωποθυσιών και την αρχική μορφή λατρείας του Όσιρι.

 

Η λέξη Βούσιρις αποτελεί και εξελληνισμένη ονομασία διαφόρων πόλεων και μιας περιοχής της αρχαίας Αιγύπτου, και σημαίνει Οίκος του Όσιρι.