Ιωάννης της Κοΐμπρα

Image

Πορτογάλος πρίγκιπας, εγγονός του βασιλιά της Πορτογαλίας Ιωάννη Α', που παντρεύτηκε την μετέπειτα βασίλισσα της Κύπρου Καρλόττα το 1456.

 

Εξαιτίας της δυναμικότητας της βασίλισσας της Κύπρου (από το 1441 μέχρι το 1458) Ελένης Παλαιολογίνας, συζύγου του βασιλιά της Κύπρου Ιωάννη Β' (1432 - 1458) και της ουσιαστικής διακυβέρνησης από αυτήν του βασιλείου της Κύπρου, οι Λατίνοι αντίπαλοί της προσπαθούσαν να βρουν τρόπους να πλήξουν και την ίδια και το κόμμα της. Η Ελένη Παλαιολογίνα, κόρη του δεσπότη του Μοριά Θεοδώρου Β' Παλαιολόγου και ανεψιά του τελευταίου Βυζαντινού αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Παλαιολόγου, είχε ενισχύσει σημαντικά το ελληνικό κόμμα στην Κύπρο, είχε πλήξει τους Δυτικούς και περιορίσει την ισχύ τους, κυρίως δε είχε συνδράμει την διωκόμενη για πολλά χρόνια Ορθόδοξη Εκκλησία της Κύπρου σε βάρος της Λατινικής, μη διστάζοντας να έλθει σε αντιπαράθεση και με τον ίδιο τον πάπα της Ρώμης που την θεώρησε εχθράν των Λατίνων ιερωμένων και αντίπαλο της Λατινικής Εκκλησίας. Επίσης η Ελένη ήλεγχε όλες σχεδόν τις εξουσίες του βασιλείου της Κύπρου, αφού επάνδρωσε τις κύριες κι ανώτατες διοικητικές θέσεις με ανθρώπους της απόλυτης εμπιστοσύνης της.

 

Για τους λόγους αυτούς, οι αντίπαλοί της προσπαθούσαν να βρουν έναν ικανό ηγέτη που να μπορούσε να αντιταχθεί στην Ελένη αποφασιστικά και με επιτυχία. Ένα σχέδιό τους ήταν να παντρέψουν την Καρλόττα, κόρη της Ελένης Παλαιολογίνας και του βασιλιά Ιωάννη και διάδοχο του θρόνου της Κύπρου, με κάποιον ικανό και ισχυρό Δυτικό ευγενή που θα μπορούσε να καταστεί υπερασπιστής των συμφερόντων των Λατίνων στο νησί.

 

Ύστερα από προσεκτική έρευνα στην Ευρώπη, ως μέλλων σύζυγος της Καρλόττας επελέγη ο Ιωάννης, δούκας της Κοΐμπρα. Παρά την αντίθεση της Ελένης Παλαιολογίνας, ο γάμος διευθετήθηκε κι έγινε τελικά το 1456 στη Λευκωσία, οπότε ο Ιωάννης της Κοΐμπρα πήρε και τον τίτλο του πρίγκιπα της Αντιόχειας.

 

Πραγματικά, η εκλογή ήταν επιτυχής γιατί σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα ο Ιωάννης κατόρθωσε να πλήξει το ελληνικό κόμμα της πενθεράς του και να αποκαταστήσει το κύρος αλλά και την ισχύ της Λατινικής Εκκλησίας στην Κύπρο. Φάνηκε αμέσως ότι ο Ιωάννης ήταν προικισμένος με πολλές ικανότητες και ότι θα ήταν δυνατό, υπό τη δική του ηγεσία, οι Λατίνοι να υπερίσχυαν και πάλι, η δε δύναμη της Ελένης Παλαιολογίνας θα συντριβόταν. Ωστόσο ο ίδιος ο Ιωάννης δεν φαίνεται να εκτίμησε σωστά τις ικανότητες της ίδιας της πενθεράς του. Το 1457, ένα μόνο χρόνο μετά την άφιξή του στην Κύπρο και τον γάμο του με την Καρλόττα, ο Ιωάννης της Κοΐμπρα πέθανε ξαφνικά. Η διάδοση που είχε τότε κυκλοφορήσει και την οποία αποδέχεται ο Στέφανος Λουζινιανός, ότι ο Ιωάννης πέθανε δηλητηριασμένος από τους ανθρώπους της Ελένης Παλαιολογίνας, δεν φαίνεται καθόλου απίθανη.