Η Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια

Ο Κωνσταντίνος Τσάτσος (1899 -1987) ήταν Έλληνας νομικός και πολιτικός, που διετέλεσε πρόεδρος της Δημοκρατίας μετά τη μεταπολίτευση (1975-1980). Κατά τη διάρκεια της πολιτικής του πορείας, ειδικά τη δεκαετία του 1950–1960, ασχολήθηκε με το Κυπριακό ζήτημα, τόσο μέσα από τις θέσεις που κατείχε στην ελληνική κυβέρνηση όσο και μέσα από τη συγγραφική και νομική του εργασία. Ήταν από τους Έλληνες διανοουμένους που επεξεργάζονταν το πλαίσιο του διεθνούς δικαίου γύρω από το δικαίωμα αυτοδιάθεσης των Κυπρίων.

Βλέπε λήμμα: Το Κυπριακό ζήτημα

Ως Υπουργός Προεδρίας και στενός συνεργάτης του Κωνσταντίνου Καραμανλή, ο Τσάτσος είχε επαφές με τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο Γ΄ και συμμετείχε στις πολιτικές διεργασίες που αφορούσαν τη χάραξη της ελληνικής στάσης απέναντι στο Κυπριακό, ιδίως πριν και μετά τις Συμφωνίες Ζυρίχης–Λονδίνου.

Βλέπε λήμμα: Συμφωνίες Ζυρίχης- Λονδίνου

Ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας (1975–1980), έδωσε έμφαση στο διεθνές βήμα στην καταδίκη της τουρκικής εισβολής και κατοχής, εκπροσωπώντας την Ελλάδα σε διεθνείς επαφές με σταθερή αναφορά στην Κύπρο.

Ο Κωνσταντίνος Τσάτσος ακολούθησε ακαδημαϊκή σταδιοδρομία εκλεγόμενος τακτικός καθηγητής της φιλοσοφίας του δικαίου στη Νομική σχολή Αθηνών και μέλος της Ακαδημίας Αθηνών (1961), της οποίας χρημάτισε και πρόεδρος. Ασχολήθηκε με την πολιτική για πρώτη φορά το 1945, αναλαμβάνοντας υπουργός εσωτερικών στην κυβέρνηση Πέτρου Βούλγαρη και από τότε εξελίχθηκε σε έναν από τους βασικούς πρωταγωνιστές της πολιτικής ζωής της Ελλάδας. Διετέλεσε υπουργός σε πολλές κυβερνήσεις και αναδείχθηκε σε έναν από τους βασικούς συνεργάτες του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Με την υποστήριξη του τελευταίου κατάφερε το 1975 να εκλεγεί πρώτος πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας, θέση στην οποία παρέμεινε μέχρι το 1980, οπότε και παραιτήθηκε. Το φιλοσοφικό, λογοτεχνικό και νομικό του έργο θεωρείται σημαντικό. Επηρέασε σημαντικά το Σύνταγμα του 1975, όντας ο πρόεδρος της κοινοβουλευτικής επιτροπής συντάξεως του Συντάγματος, ενώ θεωρείται και ένας από τους βασικούς υποστηρικτές της ευρωπαϊκής ιδέας, ενώ υπήρξε και θαυμαστής της αμερικανικής δημοκρατίας.

Για τη σημαντική προσφορά του στην ανάπτυξη του ευρωπαϊκού οράματος του απονεμήθηκε το 1980 το μέγα ευρωπαϊκό Βραβείο Κουντενχόβε - Καλλέργη. Επίσης, ήταν μέλος πολλών ξένων Ακαδημιών, μεταξύ των οποίων της Ρωσίας, της Λετονίας κ.ά.Ο Κωνσταντίνος Τσάτσος, καταβεβλημένος από τον καρκίνο, πέθανε στις 8 Οκτωβρίου 1987, σε ηλικία 88 ετών.

Πρόεδρος της Δημοκρατίας

Ως ένας από τους πιο έμπιστους συμβούλους του Κωνσταντίνου Καραμανλή, ο Τσάτσος προτάθηκε από το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας για τη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας. Στις 20 Ιουνίου 1975, ο Κωνσταντίνος Τσάτσος εξελέγη από τη Βουλή Πρόεδρος της Δημοκρατίας, με 210 ψήφους επί 295 παρόντων βουλευτών. Παρέμεινε στο ύψιστο πολιτειακό αξίωμα έως το Μάιο του 1980, οπότε τον διαδέχθηκε ο Κωνσταντίνος Γ. Καραμανλής.

Ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας ασχολήθηκε με βασικά ζητήματα της εθνικής πολιτικής όπως ήταν π.χ. το σλαβομακεδονικό. Δέχθηκε τις επισκέψεις αρκετών αρχηγών ξένων κρατών και συναντήθηκε με σημαντικές προσωπικότητες όπως οι Γιόσιπ Μπροζ Τίτο, Ντουάιτ Αϊζενχάουερ, Βαλερί Ζισκάρ ντ' Εσταίν, Γκαμάλ Αμπντέλ Νάσερ κ.ά. Επίσης, εκπροσώπησε την Ελλάδα στην κηδεία του Μακαρίου το 1977, του Τίτο και του Ανουάρ Σαντάτ. Λίγο πριν το τέλος της θητείας του τιμήθηκε με το βραβείο Κούντενχοβε-Καλλέργη[62] και ανακηρύχθηκε επίτιμος διδάκτορας της Σορβόννης.[63] Στη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας παρέμεινε μέχρι τον Μάιο του 1980, όταν και τον διαδέχθηκε ο Καραμανλής.

Βλέπε βίντεο: Ψηφιακός Ηρόδοτος- Αρχείο ΡΙΚ

Συγγραφικό έργο

Η ενασχόληση του Κωνσταντίνου Τσάτσου από νεαρή κιόλας ηλικία με τη φιλοσοφία και την ποίηση τον βοήθησαν στην ανάπτυξη της καλλιέργειάς του. Αρχίζει να γράφει ποιήματα σε ηλικία δεκαπέντε ετών.[66] Την τριετία 1921-1924 δημοσίευσε τα πρώτα του ποιήματα, την Τριλογία της ψυχής αφιερωμένη στον Κωστή Παλαμά και δύο δράματα με το ψευδώνυμο «Ηβός Δελφός». Στα ποιήματα του εκφράζονται τα πιο βαθιά και κρυφά στρώματα του εαυτού του. Τα παράλογα στοιχεία διασταυρώνονται με τα λογικά. Η ποίησή του χαρακτηρίζεται «υπαρξιακή». Οι φιλοσοφικές μελέτες που δημοσίευσε κατά καιρούς αποσκοπούσαν στην στην εκλαΐκευση της καντιανής φιλοσοφίας στην Ελλάδα.[69] Το 1948 υπήρξε εμπνευστής μιας νέας εταιρείας συγγραφέων, στην οποία συμμετείχαν μεταξύ άλλων ο Γιώργος Θεοτοκάς, ο Σπύρος Μελάς, ο Ηλίας Βενέζης, ο Ανδρέας Καραντώνης και ο Πέτρος Χάρης.

Προσωπική ζωή

Ήταν παντρεμένος δύο φορές. Νυμφεύθηκε αρχικά τη Λίλη Ζηρίνη τον Φεβρουάριο του 1925, για να χωρίσει όμως το 1929. Ο δεσμός τους είχε ως αφετηρία του το κοινό ενδιαφέρον τους για τον ποιητή Κωστή Παλαμά. Κατά τη διάρκεια του γάμου τους έμεναν μεταξύ Αθήνας και Χαϊδελβέργης. Στη συνέχεια γνώρισε την Ιωάννα Σεφεριάδου, αδερφή του Γιώργου Σεφέρη, την οποία και νυμφεύτηκε στις 30 Ιουνίου 1930. Μαζί της απέκτησε δύο κόρες.

Βλέπε λήμμα: Γιώργος Σεφέρης και Κύπρος

Πηγές

1. Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια
2. polignosi.com
3. Wikipedia