Μαρκίδης Σωτηράκης

Οι Παφίτικες Επιθεωρήσεις

Image

Δικηγόρος, από τους πρωτοπόρους της θεατρικής κίνησης στην Κύπρο με τις παφίτικες επιθεωρήσεις που ανέβασε με τον αδελφό του Κώστα Μαρκίδη. Γεννήθηκε στην πόλη της Πάφου το Νοέμβριο  το 1894 και πέθανε την 1η Οκτωβρίου 1975.

 

Ο Σωτηράκης Μαρκίδης ήταν ένας από τους πρώτους Παφίτες που αποφοίτησαν από το Πανεπιστήμιο Αθηνών. Παρακολούθησε τις τέσσερις πρώτες γυμνασιακές τάξεις στο Γυμνάσιο Πάφου του οποίου υπήρξε ένας από τους πρώτους μαθητές το 1905, όταν άρχισε να λειτουργεί. Στη συνέχεια, το έτος 1909-1910, παρακολούθησε μια τάξη στο Γυμνάσιο Λεμεσού, και το 1911 αποφοίτησε από το Παγκύπριο Γυμνάσιο, στην τελευταία χρονιά διάσπασης του Γυμνασίου λόγω του Αρχιεπισκοπικού ζητήματος. Το Φθινόπωρο του 1911 γράφτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. 

 

Βαλκανικοί

Μετά την αποφοίτησή του από το Παγκύπριο Γυμνάσιο σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και άρχισε να εξασκεί το δικηγορικό επάγγελμα στην Πάφο από το 1918. Υπηρέτησε ως εθελοντής στον ελληνικό στρατό κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών πολέμων 1912-13

 

Ένα χρόνο αργότερα, όταν στις αρχές Οκτωβρίου 1912 ξέσπασε ο βαλκανικός πόλεμος, ήταν ανάμεσα στους πρώτους Κύπριους φοιτητές που στρατεύθηκαν εθελοντικά στον ελληνικό στρατό, μαζί με τον στενό του φίλο, συμμαθητή του για έξι χρόνια και συμφοιτητή του στη Νομική, Χριστόδουλο Κυριακίδη από την Αρμίνου. Τοποθετήθηκε στο τάγμα Μανουσάκη του 1ου Ευζωνικού Συντάγματος της 6ης Μεραρχίας και πολέμησε στη Λέσβο και στη Χίο και στάλθηκε στο Μπιζάνι τον Ιανουάριο του 1913.

 

Στον ελληνοβουλγαρικό πόλεμο πολέμησε στις φονικές μάχες του Κιλκίς, του Δεμίρ – Ισάρ και της Τζουμαγιάς. Ευτύχησε να ζήσει, υπόδουλος και ο ίδιος, τα αισθήματα και την άφατη συγκίνηση των απελευθερωθέντων Ελλήνων κατά τις συγκλονιστικές πρώτες ώρες ελευθερίας στη Μυτιλήνη, τη Χίο και τα Γιάννενα. Οι σκηνές αυτές καθόρισαν τη ζωή του και τον συνόδευαν μέχρι τον θάνατό του.

 

Για τις πολεμικές του υπηρεσίες έτυχε μεταλλίων και διπλωμάτων τιμής.

 

(Τριάντα ένα γράμματα του Σ. Μαρκίδη από τα πεδία των Βαλκανικών πολέμων εξεδόθησαν το 1982 από τον Γ. Χατζηκωστή στο βιβλίο Γράμματα από το Βαλκανικό Μέτωπο). Διετέλεσε, μέχρι του θανάτου του, πρόεδρος του Συνδέσμου Εθελοντών Παλαιών Πολεμιστών Πάφου. Διετέλεσε επίσης μέλος του Εθνικού Συμβουλίου Κύπρου, του διοικητικού συμβουλίου της Εθνικής Οργανώσεως Κύπρου και της Εφορείας Ελληνικών Εκπαιδευτηρίων Πάφου. Ήταν εκπαιδευτικός σύμβουλος και δημοτικός σύμβουλος Πάφου, υπήρξε δε ιδρυτικό μέλος και πρόεδρος της Κυνηγετικής Ομοσπονδίας Κύπρου (1952-1965), της οποίας ήταν επίσης ισόβιος επίτιμος πρόεδρος.

 

Ενωτικός

Φανατικός βενιζελικός στην περίοδο του Εθνικού διχασμού, διαπρύσιος υποστηρικτής της Ένωσης της Κύπρου με την Ελλάδα, αντικομουνιστής κατά το 1931 αλλά εναντίον των αφορισμών στους οποίους είχε προχωρήσει η Ιερά Σύνοδος, ηγετική φυσιογνωμία και πρόεδρος του Συνδέσμου Παλαιών Πολεμιστών της Πάφου μέχρι τον θάνατό του, πρόεδρος από το 1950 του Γυμναστικού Συλλόγου «Κινύρας», ελληνολάτρης, θερμός κήρυκας υπέρ της στράτευσης των Ελλήνων της Κύπρου στον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο στον ελληνικό και τον βρετανικό στρατό και της διενέργειας εράνων υπέρ των ελληνικών εθνικών αναγκών.

Από το 1943 στράφηκε προς το ΑΚΕΛ το οποίο υποστήριξε με συνέπεια,  χωρίς ποτέ να προσχωρήσει σε αυτό. 

 

ΕΟΚΑ

Κατά τον απελευθερωτικό αγώνα 1955-59 ήταν μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Διετέλεσε επίσης μέλος του Δικηγορικού Συμβουλίου Πάφου, σύμβουλος του Ταμείου Συνταξιοδοτήσεως Δικηγόρων Κύπρου, πρόεδρος του κλάδου Πάφου του Κυπροσοβιετικού Συνδέσμου και του Συνδέσμου Κύπρου-Λαοκρατικής Δημοκρατίας της Γερμανίας, μέλος του Παγκυπρίου Συμβουλίου Ειρήνης και πρόεδρος της Επαρχιακής Επιτροπής Ειρήνης Πάφου. Ήταν από τους ιδρυτές των συνεργατικών ιδρυμάτων Πάφου και για πολλά χρόνια πρόεδρός τους. Υπήρξε τακτικός συνεργάτης εφημερίδων και περιοδικών, όπου δημοσίευσε πολλά άρθρα και μελέτες ποικίλου περιεχομένου. Με τον αδελφό του Κώστα Μαρκίδη θεωρούνται οι πατέρες της θεατρικής κίνησης στην Πάφο. Έγραψαν μαζί τις Παφίτικες επιθεωρήσεις Α,Β,Γ (1918, 1920, 1922) που παρουσιάστηκαν σ' όλες τις πόλεις της Κύπρου. Ο Σωτηράκης Μαρκίδης ήταν ο καλλιτεχνικός διευθυντής και πρωταγωνιστής των επιθεωρήσεων αυτών. Υπήρξε επίσης καλλιτεχνικός διευθυντής και σκηνοθέτης του λαϊκού θεάτρου Ο Προμηθέας στη Λευκωσία.

 

Ενας ωραίος Παφίτης

Ο Σωτηράκης Μαρκίδης ήταν εξαιρετικά πνευματώδης τύπος, με λεπτό χιούμορ και χάρισμα στην αφήγηση. Μέγας φυσιολάτρης, οδοιπόρος και ταξιδευτής, γνώριζε κάθε σπιθαμή της παφίτικης γης, αγαπούσε το γράψιμο, το θέατρο, το κυνήγι ως άθλημα (υπήρξε πρόεδρος του Παγκύπριου Κυνηγετικού Συλλόγου), λάτρευε και υμνούσε τη γυναικεία ομορφιά: ένας από τους πιο ωραίους Παφίτες της εποχής του.

 

Τα ευρεθέντα

Το συνολικό έργο του Σωτηράκη Μαρκίδη κατέγραψε σε βιβλίο του ο φιλόλογος και ερευνητής Γεώργιος Χατζηκωστής με τίτλο «Σωτηράκη Σ. Μαρκίδη – “Τα ευρεθέντα” – Εισαγωγή κειμένων».

Στην 391 σελίδων πολύμοχθη κι επίπονη έρευνά του, ο Γιώργος Χατζηκωστής παραθέτει με ευλάβεια όλα τα ευρεθέντα κείμενα του Σ. Μαρκίδη, κατανεμημένα με τάξη κατά σειρά: Γράμματα από το Μέτωπο, Διηγήματα, χρονογραφήματα, λυρικά κείμενα, μελέτες, ομιλίες και άρθρα σε εθνικά θέματα, πολιτικά άρθρα, κυνηγετικά, φυσιολατρικά, επικήδειοι, νεκρολογίες, επιστολές, υπομνήματα, ψηφίσματα, ποικίλα και μια συνέντευξη για τις Παφίτικες Επιθεωρήσεις.

 

 

Πηγές:

  1. Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια
  2. Διάλογος: Σωτηράκης Μαρκίδης. Ο άνθρωπος που ταυτίστηκε με την Πολιτική και τον Πολιτισμό
  3. Πέτρος Παπαπολυβίου- Περί Ιστορίας: Σωτηράκη Μαρκίδη, Μεταθανάτια Περιπέτεια.

Φώτο Γκάλερι

Image
Image
Image
Image