Στασάνωρ

Image

Ιστορικό πρόσωπο της Αρχαιότητας, βασιλιάς της πόλης του Κουρίου. Ο Στασάνωρ αναφέρεται από τον Ηρόδοτο (5.113.1), ο οποίος τον ονομάζει, στην ιωνική διάλεκτο, Στησήνορα. Σύμφωνα με τον ιστορικό, κατά τη μάχη μεταξύ των περσικών και των κυπριακών δυνάμεων, που έγινε μετά την επανάσταση του Ονήσιλου (499-498 π.Χ,), ο Στασάνωρ λιποτάκτησε προς τους Πέρσες, παρασύροντας και τα πολεμικά άρματα των Σαλαμινίων, με αποτέλεσμα την ήττα των Κυπρίων και την αποτυχία της επανάστασης.

 

Εκτός από την πληροφορία αυτή στην  Ἱστορία του Ηρόδοτου, δεν υπάρχει άλλη φιλολογική ή επιγραφική μαρτυρία για τον Στασάνορα.

 

Είναι πολύ πιθανό στον Στασάνορα να ανήκε ο μεγάλος βασιλικός τάφος αρ. 1 που έχει ανασκαφεί στο Κούριον, στην πεδιάδα ανατολικά της ακρόπολης, δίπλα από το εκκλησάκι του Αγίου Ερμογένη.

 

Η μάχη της Σαλαμίνας

 

Ο Ηρόδοτος περιγράφει τη μάχη της Σαλαμίνας με τους Πέρσες:

Σύντομα οι πεζικές δυνάμεις των Περσών έφθασαν στην πεδιάδα της Σαλαμίνος. Οι κυπριακές δυνάμεις παρατάχθηκαν απέναντί τους ως εξής: απέναντι από τον αρχηγό των Περσών Αρτύβιο πήρε θέση εθελοντικά ο ίδιος ο Ονήσιλος۬ απέναντι από τις επίλεκτες μονάδες των Περσών τοποθετήθηκαν οι επίλεκτες μονάδες των Σαλαμινίων και των Σολίων και απέναντι από τις συμμαχικές των Περσών δυνάμεις, παρατάχθηκαν οι υπόλοιποι Κύπριοι.

 

Ο Αρτύβιος ίππευε ένα περίφημα εκπαιδευμένο άλογο, που κατά τη διάρκεια της μάχης υψωνόταν στα πισινά του πόδια και κατέβαλλε τους αντιπάλους. Ο Ηρόδοτος (Ε΄ 110.1-2), γράφει ότι ο Ονήσιλος είχε έναν υπασπιστή από την Καρία, πολύ θαρραλέο, που του είπε να προσέχει και ν' αναλάβει είτε το άλογο είτε τον ίδιο τον Αρτύβιο. Ο υπασπιστής είπε: «βασιλιά μου, εγώ μπορώ ν’ αναλάβω είτε το άλογο είτε το στρατηγό, όμως προτιμώ ν’ αναλάβω το άλογο κι εσύ, ως βασιλιάς, ν’ αντιμετωπίσεις ισάξιό σου,  γιατί αν τον σκοτώσεις, η τιμή θα είναι μεγαλύτερη, κι αν σε σκοτώσει εκείνος, η συμφορά θα είναι μικρότερη αφού θα σκοτωθείς από αξιόλογο αντίπαλο۬ έτσι, εγώ ως υπηρέτης που είμαι, ας αναλάβω το άλογο...».

 

Στη μάχη, όταν σε λίγο άρχισε, ο Ονήσιλος αντιμετώπισε τον Αρτύβιο. Κατόρθωσε να τον κτυπήσει θανάσιμα, ενώ την ίδια στιγμή ο Κάρας υπασπιστής του έκοψε τα μπροστινά πόδια του αλόγου. Έτσι, αρχικά οι Κύπριοι φάνηκε ότι μπορούσαν να επιτύχουν μια λαμπρή νίκη. Στην κρισιμότερη όμως στιγμή της μάχης, οι Κουριείς με επικεφαλής το βασιλιά τους Στασάνορα εγκατέλειψαν τον Ονήσιλο και τις κυπριακές δυνάμεις και ετάχθησαν με το μέρος των Περσών. Αμέσως την πράξη τους ακολούθησαν και τα άρματα των Σαλαμινίων. Τότε τα πράγματα άλλαξαν αμέσως, οι δυνάμεις των Περσών υπερτερούσαν τώρα και τελικά νίκησαν τους εναπομείναντες Κυπρίους.