Δάση

Δασική οργάνωση, δασικοί σταθμοί

Image

Τα δάση της Κύπρου τυγχάνουν διαχειρίσεως από το Τμήμα Δασών που είναι κυβερνητικό τμήμα και υπάγεται στο υπουργείο Γεωργίας και Φυσικών Πόρων. Τα κεντρικά γραφεία του Τμήματος βρίσκονται στη Λευκωσία, όπου βρίσκονται και οι έδρες των ακολούθων Ειδικών Κλάδων του Τμήματος:

 

Κλάδος Προγραμματισμού: Ασχολείται κυρίως με την ετοιμασία των προγραμμάτων αναπτύξεως, των προγραμμάτων εργασίας και την τήρηση στατιστικών στοιχείων.

 

Κλάδος Διαχείρισης: Ασχολείται κυρίως με την απογραφή των δασών και τα διαχειριστικά σχέδια.

 

Κλάδος Ερευνών και Δημοσιότητας: Ασχολείται με εφαρμοσμένη έρευνα και τη δημοσιότητα.

 

Κλάδος Επέκτασης: Ασχολείται με την εξεύρεση εκτάσεων, οι οποίες δεν χρειάζονται για άλλους τομείς της οικονομίας και προωθεί την κήρυξή τους σε δάση.

 

Κλάδος Δασικής Μηχανικής: Ασχολείται κυρίως με τη δασική οδοποιία, την τηλεπικοινωνία, τα δασικά κτίρια και τη συντήρηση των μηχανημάτων του Τμήματος.

 

Δασικό Κολλέγιο: Έχει την έδρα του στο χωριό Πρόδρομος και ασχολείται με την δασική εκπαίδευση. Στο Δασικό Κολλέγιο υπάγεται το δάσος Ακολιού, το κοινοτικό δάσος Λεύκας, μέρος του δάσους Πάφου όπως και μέρος του δάσους Τροόδους, που χρησιμοποιούνται κυρίως για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Η συνολική έκταση των δασών αυτών ανέρχεται σε 2.335 εκτάρια (17.454 σκάλες).

 

Τα δάση της Κύπρου χωρίζονται στις ακόλουθες 11 Δασικές Περιφέρειες:

 

Δασική Περιφέρεια Σταυρού: Έχει το διοικητικό της κέντρο στον Σταυρό της Ψώκας και περιλαμβάνει μέρος του δάσους Πάφου (τις σειρές υλοτομίας Αγίου Μερκουρίου, Σταυρού και Αγιάς), τα δάση του συμπλέγματος Ακάμα, και το δάσος Μαυραλήδες. Επίσης στη δασική περιφέρεια Σταυρού υπάγονται και τα κοινοτικά δάση Τρεμιθούσας, Κισσόνεργας και Τάλας. Η συνολική έκταση των δασών της περιφέρειας αυτής ανέρχεται σε 22.051 εκτάρια (164.829 σκάλες).

 

Δασική Περιφέρεια Παναγιάς: Έχει το διοικητικό της κέντρο στο χωριό Παναγιά Πάφου και περιλαμβάνει μέρος του δάσους Πάφου (τις σειρές υλοτομίας Ρούδιας και Διαρίζος), τα δάση Ζιριπιλλής, Ραντί (κύριο και δευτερεύων), Ορείτες και τα κοινοτικά δάση Τίμης, Αναρίτας και Αναβαργού. Η συνολική έκταση των δασών της περιφέρειας αυτής ανέρχεται σε 15.697 εκτάρια (117.334 σκάλες).

 

Δασική Περιφέρεια Γιαλιάς: Έχει το διοικητικό της κέντρο στο χωριό Γιαλιά Πάφου και περιλαμβάνει το δάσος Παχύαμμος, μέρος του δάσους Πάφου (τις σειρές υλοτομίας Γιαλιά, Λειβάδι και Φλέγια) και το παραλιακό δάσος Γιαλιάς. Η συνολική έκταση της περιφέρειας αυτής ανέρχεται σε 15.439 εκτάρια (115.405 σκάλες).

 

Δασική Περιφέρεια Κάμπου: Έχει το διοικητικό της κέντρο στο χωριό Κάμπος και περιλαμβάνει μέρος του δάσους Πάφου (τις σειρές υλοτομίας Ξερού —εκτός μέρους που υπάγεται στο Δασικό Κολλέγιο—, Κάμπου και Λιμνίτη) και τα δάση Αμμαδιές, Ξερόβουνος Β και Ξερόβουνος Δ. Η συνολική έκταση των δασών της περιφέρειας αυτής ανέρχεται σε 16.005 εκτάρια (119.636 σκόλες).

 

Δασική Περιφέρεια Τροόδους: Έχει το διοικητικό της κέντρο στα Πλατάνια και περιλαμβάνει τα δάση του Συμπλέγματος Τροόδους (εκτός από μέρος του δάσους Τροόδους που υπάγεται στο Δασικό Κολλέγιο). Η συνολική έκταση των δασών της περιφέρειας αυτής ανέρχεται σε 9.942 εκτάρια (74.315 σκάλες). Στην περιφέρεια αυτή υπάγεται και το κοινοτικό δάσος Κάτω Πλατρών.

 

Δασική Περιφέρεια Λεμεσού: Έχει το διοικητικό της κέντρο στη Λεμεσό και περιλαμβάνει τα κύρια κρατικά δάση του Συμπλέγματος Λεμεσού και Ακρωτηρίου, τα νέα κύρια κρατικά δάση Ψουμάδες Ι και II, Χατζηλαζαρήες και Χωραφερή, όπως και τα δευτερεύοντα κρατικά δάση του Συμπλέγματος Ακρωτηρίου. Η συνολική έκταση των δασών της περιφέρειας αυτής ανέρχεται σε 10.930 εκτάρια (81.700 σκάλες). Από την έκταση αυτή, 3.876 εκτάρια (28.973 σκάλες) βρίσκονται στην περιοχή της βρετανικής βάσης Επισκοπής.

 

Δασική Περιφέρεια Αδελφοί: Έχει το διοικητικό της κέντρο στα Πλατάνια και περιλαμβάνει τα δάση του Συμπλέγματος Αδελφοί και τα κοινοτικά δάση Αγριδιών και Αγροκηπιάς. Η συνολική έκταση των δασών της περιφέρειας αυτής ανέρχεται σε 12.788 εκτάρια (95.589 σκάλες).

 

Δασική Περιφέρεια Λευκωσίας: Έχει το διοικητικό της κέντρο στο δάσος Αθαλάσσας και περιλαμβάνει τα δάση του Συμπλέγματος Μαχαιρά και Σταυροβουνιού, το δάσος Αθαλάσσας, τα δάση του Συμπλέγματος Κορμακίτη (που είναι τουρκοκατεχόμενα) και τα κοινοτικά δάση Κόρνου, Λευκάρων όπως και όλα τα κοινοτικά δάση της επαρχίας Λευκωσίας εκτός από εκείνα που ανήκουν στις κοινότητες Λύμπια, Κυθρέα, Λεύκα και Αγροκηπιά. Στη δασική αυτή περιφέρεια υπάγονται και τα ακόλουθα νέα κύρια κρατικά δάση: Πιπής, Ρουσαμούτι Α, Β και Γ, Μισίσκοπος, Καρήδες, Νερούδια Ι, και II, Παλιόμαντρα, Λευκαρίτης, Πάνω Βουνό, Νεολίνα, Κακορατζιά Α και Β, Θρουμπέρκα, Καστελλάνος, Κεραμίτης, Κάννες Α, Β και Γ, Καρρής, δάσος Παιδαγωγικής Ακαδημίας, Αλάμπρα, Σταυροβούνι (επέκταση) και Χορτερή. Η συνολική έκταση των δασών της περιφέρειας αυτής ανέρχεται σε 15.385 εκτάρια (115.001 σκάλες).

 

Δασική Περιφέρεια Αμμοχώστου: Έχει το διοικητικό της κέντρο στην Αμμόχωστο και περιλαμβάνει τα κύρια κρατικά δάση των Συμπλεγμάτων Ακράδες, Απόστολος Ανδρέας, Άγιος Θεόδωρος, Καρπασία, Τρίκωμο, Αθαλάσσα και Σαλαμίνα, εκτός του δάσους Αθαλάσσα, και το δάσος Καντάρας και Προσήλι. Επίσης στην περιφέρεια αυτή υπάγονται τα δευτερεύοντα κρατικά δάση των Συμπλεγμάτων Αγίου Θεοδώρου, Καρπασίας, Τρικώμου, Ακράδων, Αποστόλου Ανδρέα και τα δάση Καράολος, Τάφρος Αμμοχώστου, Άγιος Μέμνων, Φυτεία Αμμοχώστου, Καρακόλ και Σταύλοι των Αλόγων από το Σύμπλεγμα Αγίας Νάπας, και το δάσος Λίμνη Αγίου Λουκά από το Σύμπλεγμα Αθαλάσσα και Σαλαμίνα. Στην Περιφέρεια αυτή υπάγονται και τα κοινοτικά δάση της επαρχίας Αμμοχώστου εκτός από εκείνα των χωριών Άχνα, Λιοπέτρι, Γέναγρα, Αγία Νάπα, Αυγόρου και Φρέναρος. Η συνολική έκταση των δασών της περιφέρειας αυτής ανέρχεται σε 24.322 εκτάρια (181.805 σκάλες). Ολόκληρη η Δασική Περιφέρεια Αμμοχώστου κατέχεται από τα τουρκικά στρατεύματα εισβολής.

 

Δασική Περιφέρεια βορείου Οροσειράς: Έχει το διοικητικό της κέντρο στην Χαλεύκα και περιλαμβάνει τα κύρια κρατικά δάση των Συμπλεγμάτων Κόρνος και Βουφαβέντο και Χαλεύκα και Κορονιά εκτός των δασών Καντάρας και Προσήλι. Στην περιφέρεια αυτή υπάγονται όλα τα κοινοτικά δάση της επαρχίας Κερύνειας, και των κοινοτήτων Γενάγρων, Μαραθοβούνου και Κυθρέας. Η συνολική έκταση των δασών της περιφέρειας αυτής ανέρχεται σε 9.548 εκτάρια (71.368 σκάλες). Ολόκληρη η Δασική Περιφέρεια Βορείου Οροσειράς κατέχεται από τα τουρκικά στρατεύματα εισβολής.

 

Δασική Περιφέρεια Λάρνακας: Έχει το διοικητικό της κέντρο στη Λάρνακα και περιλαμβάνει τα κύρια κρατικά δάση του Συμπλέγματος Αγίας Νάπας, το δάσος Ξυλοφάγου, τα δευτερεύοντα κρατικά δάση του Συμπλέγματος Αγίας Νάπας εκτός των δασών Καράολος, Τάφρος Αμμοχώστου, Καρακόλ και Στάβλοι των Αλόγων, και τα ακόλουθα από τα νέα δάση: Προφάλι, Αχνάρκα, Μεγάλη Μούττη, Δάσος Αερολιμένα Λάρνακας Α και Β, Κακοσκάλα, Κοφινάρκα, Τάφοι των Οηέδων, Μούττη του Ζιού, Ασπρόμουττη, Δάσος Αερολιμένα Γ, Βούγιες, Βουνάριν του Αθκιού Ι και II, Αστροφεγγιά, (Ι - V) και Βορόκλινη. Επίσης στην περιφέρεια αυτή υπάγονται και τα κοινοτικά δάση των κοινοτήτων Άχνα, Λιοπέτρι, Αγία Νάπα, Φρέναρος και Λύμπια. Η συνολική έκταση των δασών της περιφέρειας αυτής ανέρχεται σε 7.027 εκτάρια (52.526 σκάλες). Από την έκταση αυτή, 3.067 εκτάρια (22.926 σκάλες) βρίσκονται μέσα στην περιοχή της βρετανικής βάσης Δεκέλειας.

 

ΔΑΣΙΚΟΙ ΣΤΑΘΜΟΙ

 

Οι Δασικοί Σταθμοί άρχισαν να κτίζονται σε διάφορα μέρη των δασών από το 1887 και χρησίμευαν είτε σαν γραφεία είτε σαν κατοικίες δασικών υπαλλήλων. Πολλοί από τους Σταθμούς αυτούς κτίστηκαν σε απομακρυσμένα σημεία των δασών γιατί στο παρελθόν δεν υπήρχαν δρόμοι, το δάσος χρειαζόταν κυρίως προστασία από τη φωτιά και την λαθροϋλοτομία, και τα μέσα συγκοινωνίας ήσαν λιγοστά. Με την ανάπτυξη του δασικού οδικού δικτύου και με την αύξηση των μέσων κυκλοφορίας πολλοί από τους Δασικούς Σταθμούς έχουν εγκαταλειφθεί.  

 

Σήμερα χρησιμοποιούνται οι πιο κάτω Δασικοί Σταθμοί:

 

Δάσος Πάφου: Δασικοί Σταθμοί Σταυρού της Ψώκας, Κάμπου, Γιαλιάς και Παναγιάς.

 

Δάσος Τροόδους: Δασικοί Σταθμοί Πλατανιών, Σαϊττά, Τροόδους και Πλατρών.

 

Δάσος Αδελφοί: Δασικοί Σταθμοί Καπουράς, Γεφύρι της Παναγιάς, Αγίου Θεοδώρου και Ασίνου.

 

Δάσος Κολλεγίου: Δασικοί Σταθμοί Προδρόμου και Ξεραρκάκας.

 

Δάση Περιοχής Λεμεσού: Δασικοί Σταθμοί Κακομάλλη και Παρεκκλησιάς στο δάσος Λεμεσού, Φασουρκού στο δάσος Ακρωτηρίου και Πολεμιδιών στο δάσος Πολεμιδιών.

 

Δάση Περιοχής Λευκωσίας: Δασικοί Σταθμοί Αθαλάσσας στο δάσος Αθαλάσσας, Κόρνου στο δάσος Κόρνου, Λυθροδόντα, και Μάντρα του Καμπιού στο δάσος Μαχαιρά.

 

Δάση Περιοχής Λάρνακας: Δασικοί Σταθμοί Λάρνακας και Λιοπετρίου.

 

Δάση Περιοχής Αμμοχώστου: Δασικοί Σταθμοί Σαλαμίνας, Ακράδων, Κορονιάς, Μερσιννίκκι, Λούματα και Σταυροί. Οι Σταθμοί αυτοί κατέχονται από τα τουρκικά στρατεύματα εισβολής.

 

Δάση Βορείου Οροσειράς: Δασικοί Σταθμοί Χαλεύκας, Χάλης, Καρκάς, Μπογάζι Κερύνειας και Αγίας Ειρήνης. Οι Σταθμοί αυτοί κατέχονται από τα τουρκικά στρατεύματα. Τουρκοκρατούμενος είναι και ο Δασικός Σταθμός Μόρφου.

 

Οι πιο κάτω Δασικοί Σταθμοί που χρησιμοποιήθηκαν στο παρελθόν, είναι τώρα εγκαταλελειμμένοι:

 

Δάσος Πάφου: Οι Δασικοί Σταθμοί Λειβάδι, Αγιά, Βροδίσια, Άγιος Μερκούριος, Γεφύρκα, Μαύρες Συκιές, Πέρα Βάσα.

 

Δάσος Τροόδους: Δασικός Σταθμός Σταυρουλιών.

 

Δασικοί Σταθμοί που χρησιμοποιήθηκαν στο παρελθόν και που τώρα έχουν ερειπωθεί:

 

Δάσος Πάφου: Οι Δασικοί Σταθμοί Πλατάνι, Ιππή και Στρόμπος.

 

Δάσος Ακάμα: Σμιγές.

 

Δάσος Μαχαιρά: Προφήτης Ηλίας και Κιόνια.

Φώτο Γκάλερι

Image