Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Η δημιουργία προγραμματισμένου δασικού οδικού δικτύου στην Κύπρο άρχισε όταν η διαχείριση των κυπριακών δασών τέθηκε σε ορθολογιστική βάση. Η κατασκευή των πρώτων δασικών δρόμων άρχισε γύρω στα 1910. Αρχικά η διάνοιξη των δρόμων γινόταν με τη χρησιμοποίηση ανθρώπινου δυναμικού, αργότερα δε με τη χρησιμοποίηση βαριών μηχανημάτων και εκρηκτικών υλών. Το κατάστρωμα των δασικών δρόμων είναι συνήθως πλάτους 4,20 μέτρων και είναι χωμάτινο.

Οι δασικοί δρόμοι διανοίγονται για σκοπούς μεταφοράς της ξυλείας που υλοτομείται στο δάσος, για σκοπούς μεταφοράς των εργατών και των μέσων για την κατάσβεση πυρκαγιών, για σκοπούς αναδάσωσης και άλλων δασοκομικών εργασιών όπως μεταφορά εργατών, μηχανημάτων, φυτών κ.ά. Επίσης, πολλοί δασικοί δρόμοι συνδέουν διάφορα χωριά της Κύπρου, αρκετοί άλλοι χρησιμοποιούνται και σαν αγροτικοί και τέλος πολλοί δασικοί δρόμοι χρησιμοποιούνται από τους εκδρομείς, Κυπρίους και ξένους. Υπό τις σημερινές συνθήκες δεν μπορεί να νοηθεί διοίκηση, προστασία και διαχείριση των δασών χωρίς να υπάρχει και ικανοποιητικό οδικό δίκτυο.

ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ

Το πρώτο δασικό τηλέφωνο, που είναι και το πρώτο τηλέφωνο που χρησιμοποιήθηκε στην Κύπρο, εγκαταστάθηκε το 1920 στο δάσος Πάφου. Σήμερα όλοι οι Δασικοί Σταθμοί και πολλά δασικά χωριά είναι ενωμένα τηλεφωνικώς με τα κεντρικά γραφεία του Τμήματος Δασών. Εκτός από το τηλεφωνικό δίκτυο υπάρχει και ασύρματος τηλεπικοινωνία που περιλαμβάνει σταθμούς ελέγχου, ασυρμάτους αυτοκινήτων και φορητούς ασυρμάτους. Τόσο το τηλεφωνικό δίκτυο, όσο και η ασύρματος τηλεπικοινωνία είναι πολύ χρήσιμα για τη διαχείριση των δασών, και ιδιαίτερα για την προστασία τους. 

ΔΑΣΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ

Οι εχθροί των δασών είναι πολλοί, όπως τα έντομα, οι μύκητες, η αιγοβοσκή και κυρίως η φωτιά.

Η αιγοβοσκή στο παρελθόν ήταν πολύ έντονη σε πλείστες δασικές περιοχές και προκαλούσε μεγάλες ζημιές τόσο στη δασική βλάστηση, με τις αίγες να κατατρώγουν τους βλαστούς των νεαρών δέντρων, όσο και στο δασικό έδαφος, το οποίο αφενός με το ποδοπάτημα των ζώων γινόταν συμπαγές και δεν απορροφούσε το νερό, ενώ αφετέρου κατατρωγόταν η χαμηλή βλάστηση που επενεργούσε σαν προστατευτικό κάλυμμα του εδάφους.

Για τη μείωση της αιγοβοσκής κατεβλήθησαν μεγάλες προσπάθειες που έφθασαν μέχρι και τη μετακίνηση χωριών (όπως το Λειβάδι και τα Δήμματα που βρίσκονταν στο δάσος Πάφου). Σήμερα η αιγοβοσκή στα δάση έχει μειωθεί στο ελάχιστο και κατά συνέπεια και οι ζημιές είναι πολύ μειωμένες.

Η Κύπρος είναι σχετικά υγιής χώρα από την άποψη επιζήμιων ασθενειών από έντομα και μύκητες. Το έντομο που είναι κοινό στα κυπριακά δάση είναι η κνηθοκάμπη. Η κάμπη αυτή κατατρώγει τα φύλλα της πεύκης και κατ' αυτό τον τρόπο μειώνεται αφενός η παραγωγή ξυλείας και αφετέρου επηρεάζεται αρνητικά η αισθητική εμφάνιση του δάσους. Επίσης η κάμπη αυτή προκαλεί οχληρία, ένεκα της φαγούρας που προκαλεί στο ανθρώπινο δέρμα.

Ο μεγαλύτερος όμως εχθρός των κυπριακών δασών είναι η φωτιά, και η προστασία τους από αυτή αποτελεί την κύρια φροντίδα του Τμήματος Δασών.

Βασικές αιτίες των πυρκαγιών: Οι κλιματολογικές συνθήκες στην Κύπρο κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού χαρακτηρίζονται από πολύ ψηλή θερμοκρασία και πολύ χαμηλή υγρασία. Οι παράγοντες αυτοί σε συνδυασμό με τις απότομες βουνοπλαγιές όπου βρίσκονται τα δάση και την απροσεξία ορισμένων γεωργών που έχουν κτήματα κοντά στα δάση, καθώς και ορισμένων επισκεπτών και εκδρομέων στα δάση, ευνοούν πολύ την έκρηξη και την εξάπλωση των δασικών πυρκαγιών. Ο κίνδυνος εκρήξεως δασικών πυρκαγιών που μεταδίδεται καθημερινά το καλοκαίρι από το ραδιόφωνο και την τηλεόραση, υπολογίζεται από επεξεργασία στοιχείων θερμοκρασίας, σχετικής υγρασίας και ταχύτητας πνοής του ανέμου που λαμβάνονται από μετεωρολογικούς σταθμούς που είναι τοποθετημένοι στα δάση, και υπολογίζεται ξεχωριστά για το δάσος Πάφου, ξεχωριστά για το δάσος Τροόδους και ξεχωριστά για τα δάση Αδελφοί και Μαχαιρά, χαρακτηρίζεται δε σαν μεγάλος, πολύ μεγάλος ή εξαιρετικά μεγάλος ανάλογα με το αποτέλεσμα που δίνει η επεξεργασία των στοιχείων.

Η επισήμανση των πυρκαγιών γίνεται από τα δασικά παρατηρητήρια που είναι τοποθετημένα σε ψηλά στρατηγικά σημεία του δάσους και επανδρωμένα όλο το εικοσιτετράωρο κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.