Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Η οργάνωση της Σαλαμίνας σε πόλη-βασίλειο οφείλεται στους Αχαιούς αποίκους που είχαν φθάσει κατά κύματα στην Κύπρο τον 13ο-12ο π.Χ. αιώνα (χρονικά ταιριάζει η εποχή με τη χρονολογία ίδρυσης της πόλης που δίνεται στο Πάριον Μάρμαρον). Όπως συνέβη σχεδόν παντού στην Κύπρο, οι Αχαιοί άποικοι εγκαταστάθηκαν σε υπάρχουσες κι ακμάζουσες ήδη πόλεις, στις οποίες βρίσκονταν από παλαιότερα εγκατεστημένοι έμποροι και τεχνίτες συμπατριώτες τους. Οι Αχαιοί σύντομα κυριάρχησαν επί του ντόπιου πληθυσμού κι έγιναν η άρχουσα τάξη (βλέπε λήμματα Αχαιοί και Ετεοκύπριοι). Οι παλαιές πόλεις, αλλά και οι νέες που κτίστηκαν, οργανώθηκαν σε βασίλεια. Ονόματα βασιλιάδων της Σαλαμίνος (εκτός βέβαια από τον Τεύκρο που ήταν και ο οικιστής) γνωρίζουμε μόνο ένα του 7ου π.Χ. αιώνα και τα υπόλοιπα από τον 6ο π.Χ. αιώνα και ύστερα. Συγκεκριμένα γνωρίζουμε τους ακόλουθους βασιλιάδες της πόλης, από κτίσεώς της:

1. Τεύκρος (οικιστής۠ φιλολογικές πηγές).
2. Erisu ή Kîsu (7ος π.Χ. αι., πρίσμα Εσσαρχαδώνος, του 673/2 π.Χ.).
3. Ευέλθων (560-540 π.Χ. περίπου۠ νομισματική μαρτυρία).
4. Σίρωμος (540-520 π.Χ. περίπου۠ αναφέρεται από τον Ηρόδοτο ως γιος του Ευέλθοντος).
5. Χέρσις (520-500 περίπου۠ αναφέρεται από τον Ηρόδοτο ως γιος του Σιρώμου· υπάρχει και νομισματική μαρτυρία).
6. Γόργος (πριν από το 498 και 498-480 π.Χ. περίπου۠ φιλολογικές μαρτυρίες۠ γνωστός από τη συμμετοχή του, μαζί με τους Πέρσες, στη ναυμαχία της Σαλαμίνος).
7. Ονήσιλος (499-498 π.Χ., φιλολογικές μαρτυρίες۠ εκθρόνισε τον αδελφό του Γόργο και ηγήθηκε κυπριακής επανάστασης κατά των Περσών).
8. Νικόδαμος (480-460 περίπου۠ νομισματική μαρτυρία).
9. Ευάνθης (460-450 περίπου۠ νομισματική μαρτυρία).
10. Αυδήμων (Φοίνικας, μέχρι το 411 π.Χ., που εκθρονίστηκε από τον Ευαγόρα Α'۠ φιλολογικές μαρτυρίες).
11. Ευαγόρας Α ' (411-374 π.Χ., νομισματικές και φιλολογικές μαρτυρίες).
12. Νικοκλής (374-361 π.Χ., γιος του Ευαγόρα Α'۠   νομισματικές και φιλολογικές μαρτυρίες).
13. Ευαγόρας Β' (361-351 π.Χ., νομισματικές και φιλολογικές μαρτυρίες).
14. Πνυταγόρας (351-332 π.Χ., εκθρόνισε τον Ευαγόρα Β'۠ διάφορες επιγραφικές, νομισματικές και φιλολογικές μαρτυρίες).
15. Νικοκρέων (332-311 π.Χ., γιος του Πνυταγόρα۠ νομισματικές, επιγραφικές και φιλολογικές μαρτυρίες).

Ο Νικοκρέων ήταν κι ο τελευταίος βασιλιάς της Σαλαμίνος, αφού το βασίλειο αυτό, όπως και τα άλλα του νησιού, διαλύθηκε από τον Πτολεμαίο Α'.

Η πόλη της Σαλαμίνας αποτελούσε η ίδια ένα από τα μεγαλύτερα και ισχυρότερα βασίλεια της αρχαίας Κύπρου. Είχε όμως υπό την κυριαρχία της η πόλη-βασίλειο και μεγάλη έκταση κυπριακής ενδοχώρας, που περιελάμβανε την εύφορη πεδιάδα της ανατολικής Μεσαορίας και που εκτεινόταν, φαίνεται, μέχρι κι ολόκληρη την Καρπασία. Στα νότια-νοτιοδυτικά τα όρια του βασιλείου της Σαλαμίνος εκτείνονταν ως εκείνα του βασιλείου του Κιτίου. Στα δυτικά, στην κεντρική πεδιάδα, μπορούμε να υποθέσουμε ότι τα όρια του βασιλείου της Σαλαμίνας εκτείνονταν μέχρι τα όρια του βασιλείου του Ιδαλίου, όμως δεν ξέρουμε ως πού έφθαναν τα μεν και άρχιζαν τα δε. Στα βόρεια, το βασίλειο της Σαλαμίνας εκτεινόταν, μάλλον, μέχρι το ανατολικό τμήμα της οροσειράς του Πενταδάκτυλου και της βόρειας ακτής της Κύπρου.

Έτσι, η Σαλαμίνα διέθετε μια πλούσια γη σε μια εύφορη ενδοχώρα όπου υπήρχαν πολλοί οικισμοί γεωργών, κτηνοτρόφων κι άλλων.

Κατά τη μακρά περίοδο της ακμής της η Σαλαμίνα ήταν ένα ισχυρό βασίλειο. Οι βασιλιάδες της ζούσαν σε πολυτέλεια, είχαν γύρω τους τις τάξεις των αριστοκρατών, του ιερατείου και των στρατιωτικών, διέθεταν πολλούς κατασκόπους κι έλεγχαν, σχεδόν απόλυτα, τα πάντα.   Έκοβαν δικά τους νομίσματα, είχαν ευρύτατα ενδιαφέροντα (γράμματα, τέχνες κλπ.), στην πλειονότητά τους αισθάνονταν Έλληνες και διατηρούσαν ιδιαίτερα στενούς δεσμούς με την Ελλάδα (βλέπε αναλυτικά για τον θεσμό της βασιλείας στην αρχαία Κύπρο στο λήμμα βασίλεια Κύπρου-βασιλιάδες). Όπως και οι άλλοι μονάρχες των αρχαίων κυπριακών βασιλείων, διέθεταν κι αυτοί πολιτικές και διπλωματικές ικανότητες και το χάρισμα να επιβιώνουν και να διατηρούν την εξουσία στην πόλη τους και στο βασίλειό τους, έστω και κάτω από τους εναλλασσόμενους κατακτητές.

Ωστόσο, στη μακρά ιστορία του, το βασίλειο της Σαλαμίνας διεξήγαγε και διάφορους αγώνες, βασικά εναντίον των Περσών.