Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Προσφυγικός συνοικισμός που δημιουργήθηκε το 1974, μετά την τουρκική εισβολή, στο δάσος της Άχνας, νοτιοδυτικά του ομώνυμου χωριού, μέσα σε έδαφος που ανήκει στις βρεττανικές βάσεις. Στο δάσος βρήκαν καταφύγιο αρχικά οι περισσότεροι κάτοικοι του χωριού της Άχνας, αργότερα όμως προστέθηκαν και εκτοπισμένοι από άλλα γειτονικά χωριά καθώς και από την Καρπασία. Τα τρία τέταρτα περίπου του σημερινού πληθυσμού προέρχονται από την Άχνα και το υπόλοιπο ένα τέταρτο από άλλα χωριά.

Ο πρόχειρος προσφυγικός οικισμός, αρχικά με αντίσκηνα, που είχε στηθεί από το 1974 στο Δασάκι της Άχνας, αναγκαστικά εξελίχθηκε σε κανονικό οικισμό όσο για τους πρόσφυγες περνούσαν τα χρόνια της αναμονής. Σταδιακά ιδρύθηκαν όλα τα απαραίτητα για έναν οικισμό, του οποίου οι κάτοικοι έκαναν ό,τι καλύτερο για μια ικανοποιητική, υπό τις συνθήκες, διαμονή. Ο πληθυσμός στο Δασάκι της Άχνας το 1976 ανερχόταν σε 2.131 κατοίκους, αργότερα όμως και συγκεκριμένα το 1982 μειώθηκε στους 1.593, για να αυξηθεί αργότερα. Κατά την απογραφή πληθυσμού του 1992, στο Δασάκι της Άχνας κατοικούσαν 1.763 άνθρωποι. Η απογραφή του 2001 έδειξε αύξηση του πληθυσμού σε 1.952.

Η φυσική γεωγραφία του χώρου (ανάγλυφο, εδαφολογία, βροχόπτωση, κλπ.) είναι ακριβώς η ίδια όπως και στην Άχνα. Η γεωργική έκταση που παρέμεινε ελεύθερη τυγχάνει εκμετάλλευσης από τους Αχνιώτες που κατέφυγαν στο Δασάκι. Καλλιεργούνται τα ίδια φυτά όπως και πριν από την εισβολή, ιδιαίτερα οι πατάτες, τα λαχανικά, τα εσπεριδοειδή, τα σιτηρά και τα νομευτικά φυτά. Η ανόρυξη μεγάλου αριθμού διατρήσεων στην περιοχή του ελεύθερου τμήματος της Άχνας συνέβαλε στην άρδευση σημαντικών εκτάσεων γης που καλλιεργούνται με λαχανικά και εσπεριδοειδή. Όμως σε μεγάλο βαθμό αναπτύχθηκε και η κτηνοτροφία.

Ο οικισμός που είναι κλασσικό παράδειγμα γραμμικού τύπου, δημιουργήθηκε κατά μήκος του κύριου δρόμου που διασχίζει το δάσος και εφάπτεται κάθετα του δρόμου Λάρνακας - Αμμοχώστου. Στην αρχή τοποθετήθηκαν αντίσκηνα, αργότερα κτίστηκαν παράγκες και πρόσφατα με το σύστημα της αυτοστέγασης εμφανίζονται σύγχρονες οικοδομές.

Παρά την προχειρότητα με την οποία δημιουργήθηκε ο συνοικισμός ευθύς μόλις οι Αχνιώτες και οι άλλοι εκτοπισμένοι εγκατέλειψαν τα σπίτια τους, υπάρχει μια αξιόλογη οργάνωση, με γήπεδο αθλοπαιδιών, νοσοκομειακή μονάδα, ταχυδρομείο, σχολείο, νηπιαγωγείο, πλούσιο γεωργο- μηχανικό εξοπλισμό στις αυλές των σπιτιών, μικρούς λουλουδιασμένους κήπους μπροστά στις παράγκες και τα σπίτια, αρκετά γενικά και ειδικά καταστήματα, οικοδομές δημόσιας ωφελείας κλπ. Είναι εμφανής ο γεωργικός, ο κτηνοτροφικός, ο εμπορικός και σε μικρότερο βαθμό ο βιομηχανικός οργασμός στον προσφυγικό αυτό οικισμό. Όσοι δεν μπόρεσαν να εξασφαλίσουν εργοδότηση στο Δασάκι καταφεύγουν καθημερινά στη Λάρνακα.

Ο προσφυγικός οικισμός στο Δασάκι της Άχνας παρουσιάζει κάτι το ιδιότυπο. Η μισή περίπου έκταση της Άχνας καθώς και ο οικισμός της Άχνας βρίσκονται στο κατεχόμενο τμήμα, ενώ η άλλη μισή έκταση εμπίπτει στο έδαφος των βρεττανικών βάσεων, δίνοντας έτσι την ευκαιρία στους κατοίκους της Άχνας να εγκατασταθούν στο Δασάκι.

Με την επαναδραστηριοποίηση της οικονομίας σημειώθηκε σημαντική πρόοδος στη γεωργοκτηνοτροφική παραγωγή.

Όμως οι κάτοικοι στο Δασάκι της Άχνας καθημερινά αγναντεύουν τα σπίτια και τις περιουσίες τους, λίγα μόνο μέτρα από τον προσφυγικό συνοικισμό, χωρίς να μπορούν να επιστρέψουν σ΄ αυτά.