Γάττος Άγγελος Angelo Gatto

Image

Ιταλός στρατιωτικός. Υπηρέτησε στην Κύπρο κατά το 1570 -71, και συγκεκριμένα στην Αμμόχωστο, με τον βαθμό του στρατηγού. Έζησε όλη την 11μηνη επική αντίσταση της Αμμοχώστου κατά την πολιορκία της από τους Τούρκους, και πήρε ενεργό μέρος στην αντίσταση αυτή. Κατά τη διάρκεια της πέμπτης μεγάλης επίθεσης των Τούρκων για κατάληψη της Αμμοχώστου, που συνέβη στις 30 Ιουλίου του 1571, ο στρατηγός Άγγελος Γάττος πληγώθηκε. Ήταν τελικά ένας από εκείνους που επέζησαν. Μετά την παράδοση της πόλης στους Τούρκους, τον Αύγουστο του 1571, ο Άγγελος Γάττος ήταν μεταξύ των Ιταλών και άλλων αξιωματικών αιχμαλώτων, που οδηγήθηκαν σιδηροδέσμιοι στην Κωνσταντινούπολη, όπου έφθασαν στις 20 Νοεμβρίου του 1571. Λίγο αργότερα, ο Άγγελος Γάττος και οι λοιποί αιχμάλωτοι φυλακίστηκαν σε πύργο, δεμένοι με αλυσίδες, όπου έζησαν για χρόνια σε τρισάθλιες συνθήκες.

 

Κατά τη διάρκεια της μακράς αιχμαλωσίας του, ο Άγγελος Γάττος έγραψε τις συγκλονιστικές αναμνήσεις του για τα γεγονότα στα οποία είχε πάρει μέρος. Το κείμενό του, που φέρει ημερομηνία 19 Νοεμβρίου του 1573 και χώρο συγγραφής την φυλακή του Ευξείνου Πόντου, έχει τίτλο: «Διήγησις της τρομεράς πολιορκίας και αλώσεως της Αμμοχώστου κατά το έτος 1571, υπό του στρατηγού Αγγέλου Γάττου εξ Ορβιέτου».

 

Στο έργο του, που διασώθηκε, ο στρατηγός Γάττος διηγείται τα γεγονότα της 11μηνης πολιορκίας της Αμμοχώστου, τις θυελλώδεις επιθέσεις των στρατευμάτων του Λαλά Μουσταφά πασά κατά της πόλης και την σθεναρή αντίσταση των υπερασπιστών της, τις διαπραγματεύσεις και την παράδοση της πόλης μετά την παντελή έλλειψη τροφίμων και πολεμεφοδίων, τις σφαγές που ακολούθησαν, την πορεία προς την Κωνσταντινούπολη και τη φυλάκιση των αιχμαλώτων. Παραθέτει ακόμη καταλόγους με ονόματα στρατιωτικών που πολέμησαν κατά των Τούρκων στην Αμμόχωστο, πεσόντων και αιχμαλώτων. Δίνει, τέλος, και πολλές άλλες πληροφορίες για τον πόλεμο εκείνο.

 

Η «Διήγησις» του στρατηγού Αγγέλου Γάττου αποτελεί σήμερα ένα πολύτιμο ιστορικό κείμενο. Εξεδόθη στην πρωτότυπη ιταλική γλώσσα το 1897 από τον ιερέα Πολύκαρπο Κατιτζάνη, αργότερα δε μεταφράστηκε και στην ελληνική από τον Πέτρο Δάνδολο.

 

Στη φυλακή του Εύξεινου Πόντου ρίχτηκαν μαζί με τον Γάττο και οι Γκαλεάτζι Σαλιατέλλο, Γκάλκανι Γκάλκανο, Γκουάστο Πάολο ντελ, Γκρούσιο Τζιάκομο, Καρνάτι Τζιοβάννι Μαρία, Κερρούβι Τιβέριος, Κωνστάντζο Τζιοβάννι, Νάλντι Κάρολος, Ντουράντι Φρειδερίκος, Πιασέντζο Τζιοβάννι Αντώνιο, Πιζάκκι Αλοΐσιος, Ρίτζι Τζιοβάννι Μ, Σερόγια Λορέντζο, Τζιοβάννι Τζιοβάννι, Τιτινιάνο Φαρούλφο, Φεδερίνι Οράτιος