Ζουρνταίν Jourdain

Image

Γάλλος ευγενής (με τον τίτλο του κόμη) και στρατιωτικός (με τον τίτλο του συνταγματάρχη κατά την εποχή της ελληνικής επανάστασης), φιλέλληνας, που αναμείχθηκε σε υπέρ της Ελλάδος ενέργειες μετά το 1821, που είχαν σχέση και με την Κύπρο.

 

Μετά την έναρξη της επανάστασης, οι Έλληνες στράφηκαν προς την Ευρώπη, προς αναζήτηση βοήθειας. Μεταξύ άλλων, προσεγγίστηκε και το τάγμα των Ιωαννιτών* ιπποτών (γνωστό και ως τάγμα του Νοσοκομείου), που παλαιότερα είχε τεράστια συμφέροντα στην Κύπρο. Το τάγμα αυτό ιδρύθηκε στα Ιεροσόλυμα το 1022. Όταν οι Άγιοι Τόποι ανακατακτήθηκαν από τους Μωαμεθανούς, το τάγμα των Ιωαννιτών καθώς και εκείνα των Ναϊτών και των Τευτόνων, εγκαταστάθηκαν στην Κύπρο όπου και απέκτησαν τεράστια περιουσία. Αργότερα οι Ιωαννίτες μετέφεραν την έδρα τους στη Ρόδο απ' όπου εκδιώχθηκαν το 1523 από τον Σουλεϊμάν τον Μεγαλοπρεπή και κατέφυγαν στην Ιταλία. Το 1530 παραχωρήθηκε σ' αυτούς η Μάλτα, από την οποία όμως εκτοπίστηκαν το 1797 και κατέφυγαν πάλι στην Ιταλία, υπό την σκέπη του Πάπα.

 

Το 1822 η προσωρινή ελληνική κυβέρνηση έστειλε εκπροσώπους της στο συνέδριο της Βερόνας (των Ευρωπαίων ηγεμόνων), στο οποίο και εκπρόσωποι του τάγματος των Ιωαννιτών παρευρίσκονταν για να προωθήσουν τη μόνιμη απαίτησή τους να τους παραχωρηθεί έδρα, και κατά προτίμηση κάποιο ή κάποια από τα ελληνικά νησιά. Της ελληνικής αντιπροσωπείας στη Βερόνα μετείχαν οι Α. Μεταξάς, συνταγματάρχης Ζουρνταίν, Π. Πατρών Γερμανός και Γ. Μαυρομιχάλης. Ως συνέπεια κάποιων επαφών μεταξύ Ελλήνων και Ιωαννιτών εκπροσώπων στη Βερόνα, ο Ζουρνταίν πήγε στη συνέχεια στο Παρίσι όπου, με εξουσιοδότηση του Μεταξά και εν αγνοία της Ελληνικής κυβερνήσεως, υπέγραψε συνθήκη με τους Ιωαννίτες. Η συνθήκη πρόβλεπε την παροχή στην Ελλάδα, από τους Ιωαννίτες ιππότες, οικονομικής και στρατιωτικής βοήθειας, ως αντάλλαγμα δε οι Ιωαννίτες θα έπαιρναν ένα ή περισσότερα ελληνικά νησιά, κατά προτίμηση τη Ρόδο και τα γύρω της νησιά, την Κρήτη ή και την Κύπρο. Η συνθήκη υπεγράφη στις 10.7.1823 και στη συνέχεια ο κόμης Ζουρνταίν πήγε στην Ελλάδα μαζί με εκπρόσωπο των Ιωαννιτών (τον ιππότη Φίλιππο Καστελλαίν) προς επικύρωσή της. Ωστόσο στην Ελλάδα ο Μαυροκορδάτος κατόρθωσε να κωλυσιεργήσει, διατηρώντας το όλο ζήτημα ανοικτό, και αργότερα η κατ' αρχήν συμφωνία ματαιώθηκε.

 

Στις 27 Αυγούστου 1823 ο μητροπολίτης Ουγγροβλαχίας Ιγνάτιος, γράφοντας στον Μαυροκορδάτο από την Πίζα, του έλεγε ότι είχε ενημερωθεί για το θέμα από τον κόμητα Ζουρνταίν και εισηγείτο να προσφερθεί στους Ιωαννίτες η Κύπρος, επειδή ήταν το περισσότερο απομακρυσμένο από την ηπειρωτική Ελλάδα νησί. Τελικά ορθά ο Μαυροκορδάτος αντελήφθη την κατάσταση και απέφυγε να επικυρώσει τη συμφωνία μεταξύ Ζουρνταίν και Ιωαννιτών, αφού οι τελευταίοι στην ουσία δεν ήταν παρά απατεώνες που προσπαθούσαν να επωφεληθούν από τη δυσχερή θέση της Ελλάδος, προς την οποία ούτε χρήματα είχαν για να προσφέρουν αλλά ούτε και στρατιωτική δύναμη για να διαθέσουν.