Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Οι Λαοί της Θάλασσας αναφέρονται σε ανατολικά αρχαία κείμενα ως επιδρομείς και πειρατές που έδρασαν στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου κατά τον 12ο π.Χ. αιώνα. Ήσαν τυχοδιώκτες από διάφορα μέρη της Μεσογείου και πιθανότατα από το Αιγαίο, και ταυτίζονται με τους αναφερόμενους στην Παλαιά Διαθήκη Φιλισταίους. Οι Λαοί της Θάλασσας σταμάτησαν τις επιδρομές τους ενάντια σε διάφορες χώρες της Ανατολικής Μεσογείου περί το 1190 π.Χ., όταν νικήθηκαν από τον Αιγύπτιο φαραώ Ραμσή Γ', κι εγκαταστάθηκαν στην Παλαιστίνη όπου εγκαθίδρυσαν κράτος και όπου διεξήγαγαν στη συνέχεια μακρόχρονους αγώνες κατά των Εβραίων. Με την ήττα τους από τον Ραμσή και την εγκατάστασή τους στην Παλαιστίνη, τερμάτισαν τις επιδρομές και τις λεηλασίες.

Πιστεύεται ότι οι Λαοί της Θάλασσας είχαν, πιθανότατα, διενεργήσει διάφορες καταστροφικές επιδρομές και κατά της Κύπρου πριν από το 1190 και λίγο μετά την άφιξη κι εγκατάσταση των Αχαιών στο νησί. Η υπόθεση αυτή στηρίζεται στο γεγονός ότι αρχαιολογικές ανασκαφές απέδειξαν κάποιες βίαιες εξελίξεις στην Κύπρο κατά την περίοδο της δραστηριότητας των Λαών της Θάλασσας, που χαρακτηρίζονταν και από καταστροφές παραλιακών πόλεων που ξανακτίστηκαν.

Βλέπε λήμματα Έγκωμη και Κίτιον

Διάφορα ευρήματα, καθώς και νέα στοιχεία με ανατολικές επιδράσεις που εμφανίζονται στη συνέχεια στην κυπριακή τέχνη, οδηγούν στο συμπέρασμα ότι στην Κύπρο είχε, πιθανότατα, εγκατασταθεί λίγο μετά την άφιξη των Αχαιών, και κύμα προσφύγων από την Παλαιστίνη, ίσως πληθυσμοί που είχαν εκδιωχθεί μετά την εγκατάσταση των Λαών της Θάλασσας στη χώρα τους.

Στις επιγραφές του φαραώ Ραμσή Γ', στις οποίες γίνεται αναφορά σε νίκες του κατά των Λαών της Θάλασσας, είναι γραμμένα και τα ονόματα πέντε τοποθεσιών που διαβάζονται ως: Sarameski ή Salameski, Kathiin, Iymar, Sari ή Sali και Itilu ή Itil. Τα ονόματα αυτά ταυτίστηκαν από μελετητές με τα ονόματα των κυπριακών πόλεων: Σαλαμίς, Κίτιον, Μάριον, Σόλοι και Ιδάλιον. Νεότερες έρευνες απορρίπτουν την ταύτιση αυτή και υποστηρίζουν ότι οι αναφερόμενοι χώροι πολεμικών δραστηριοτήτων του Ραμσή Γ' βρίσκονταν στην Παλαιστίνη κι όχι στην Κύπρο.

Στον κατάλογο του Αιγυπτίου φαραώ αναφέρονται επίσης, μεταξύ των Λαών της Θάλασσας, και οι Tjekkers που ερμηνεύθηκαν ως Τευκροί και σχετίστηκαν με την πόλη Σαλαμίνα της Κύπρου. Και γι’ αυτό το σημείο ταύτισης, όμως, υπάρχουν ισχυρές αντίθετες απόψεις που το καταρρίπτουν (βλέπε Κ. Χατζηιωάννου, ΑΚΕΠ , Ε, 1983, αρ. 131).

Πηγή

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια