Δημητρόπουλος Ανδρέας

Ο πρωτοπόρος στον αγώνα για προστασία των θαλάσσιων χελώνων

Image

Υπήρξε ο πρώτος και ο μακροβιότερος Διευθυντής του Τμήματος Αλείας από το 1964 έως και το 1998. Ο ίδιος έθεσε το αποτύπωμά του και θεμελίωσε τον στόχο-προσανατολισμό του Τμήματος σε τρεις πυλώνες: στην ανάπτυξη της αλιείας, στην ανάπτυξη της υδατοκαλλιέργειας και στην προστασία του παράκτιου και θαλάσσιου περιβάλλοντος. Είναι γνωστός ως ο πρωτοπόρος στον αγώνα για την προστασία των θαλάσσιων χελώνων ( Caretta Caretta και Chelonia mydas).

 

Βλέπε: βίντεο ψηφιακός Ηρόδοτος- Αρχείο ΡΙΚ

Γεννήθηκε στη Λευκωσία το 1938. Σπούδασε Θαλάσσια Βιολογία και Ωκεανογραφία στην Αγγλία (University College of North Wales, Bangor). Με την επιστροφή του στην Κύπρο, το 1964 προσλήφθηκε στην κυβέρνηση, στο πλαίσιο της δημιουργίας του Τμήματος Αλιείας και Θαλάσσιων Ερευνών, του οποίου διετέλεσε Διευθυντής μέχρι την αφυπηρέτησή του το 1998.

 

Από τις αρχές της δεκαετίας του 1960 μέχρι το τέλος της ζωής του, ασχολήθηκε με τη διαμόρφωση και εφαρμογή της νομοθεσίας για την αειφόρο ανάπτυξη και διαχείριση της αλιείας και της ιχθυοκαλλιέργειας. Παράλληλα, πρωτοστάτησε στην προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος και τη διατήρηση της άγριας ζωής στην Κύπρο, καθώς και στην προώθηση και ανάπτυξη της επιστημονικής έρευνας στο θαλάσσιο χώρο και την παράκτια ζώνη του νησιού.

 

Μαζί με την Μυρούλα Χατζηχριστοφόρου, το 1984 ίδρυσαν τον Σύνδεσμο Προστασίας Άγριας Ζωής (Cyprus Wildlife Society) και το 1989 υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Ομοσπονδίας Περιβαλλοντικών Οργανώσεων Κύπρου. Διετέλεσε για δεκαετίες Πρόεδρος του Συνδέσμου Προστασίας Άγριας Ζωής, καθώς και εκπρόσωπος και επιστημονικός συνεργάτης, σε εθελοντική βάση, της Ομοσπονδίας Περιβαλλοντικών Οργανώσεων Κύπρου, στο πλαίσιο της συμμετοχής της σε αρκετές επιστημονικές, τεχνικές και συμβουλευτικές επιτροπές (όπως η Επιστημονική Επιτροπή για τη Φύση, το Δασικό Συμβουλευτικό Σώμα, η Ad-hoc Επιτροπή για την Δέουσα Εκτίμηση / Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση, κ.α.).

 

Βλέπε: Βίντεο Ψηφιακός Ηρόδοτος- Αρχείο ΡΙΚ

 

Με πρωτοβουλία του Ανδρέα Δημητρόπουλου, οι θαλάσσιες χελώνες και τα αυγά τους προστατεύονται στην Κύπρο ήδη από το 1971, με βάση τον περί Αλιείας Νόμο. Μεταξύ 1976 και 1977, μαζί με την Μυρούλα Χατζηχριστοφόρου, άρχισαν να διεξάγουν τις πρώτες έρευνες που αφορούσαν φωλιές θαλάσσιων χελωνών στην Κύπρο. Το 1978, υπό την καθοδήγηση του Ανδρέα Δημητρόπουλου, το Τμήμα Αλιείας και Θαλάσσιων Ερευνών άρχισε να υλοποιεί το Πρόγραμμα Προστασίας των Θαλάσσιων Χελωνών (Sea Turtle Conservation Project), στις παραλίες της Λάρας και της Τοξεύτρας, στην Χερσόνησο Ακάμα, με στόχο την προστασία των θαλάσσιων χελωνών, των αυγών τους και των νεογέννητων χελωνών από φυσικούς εχθρούς (θηρευτές / αλεπούδες) και ανθρώπινες δραστηριότητες.

 

Βλέπε λήμμα: Η χερσαία πανίδα της Κύπρου και η σημαντικότητά της

 

Έκτοτε, το Τμήμα Αλιείας και Θαλάσσιων Ερευνών προστατεύει τις φωλιές των θαλάσσιων χελώνων, με επίκεντρο το σταθμό στην περιοχή της Λάρας-Τοξεύτρας. Από το 2002, το Πρόγραμμα Προστασίας των Θαλάσσιων Χελωνών επεκτάθηκε και καλύπτει επίσης τις κύριες παραλίες ωοτοκίας των θαλάσσιων χελώνων στον Κόλπο Χρυσοχούς.

 

Λόγω του ότι περιλαμβάνει τις κύριες παραλίες ωοτοκίας των θαλάσσιων χελωνών στις Δυτικές ακτές της Κύπρου, η Θαλάσσια Προστατευόμενη Περιοχή Λάρας-Τοξεύτρας (Lara-Toxeftra Marine Protected Area) κηρύχθηκε με βάση τους περί Αλιείας Κανονισμούς, οι οποίοι εκδόθηκαν από το Υπουργικό Συμβούλιο το 1989 (ΚΔΠ 172/89) και επικυρώθηκαν από τη Βουλή των Αντιπροσώπων το 1990 (ΚΔΠ 273/90).

 

 Η Θαλάσσια Προστατευόμενη Περιοχή Λάρας-Τοξεύτρας κηρύχθηκε επίσης το 2013 σε Ειδικά Προστατευόμενη Περιοχή Μεσογειακής Σημασίας (Special Protection Area of Mediterranean Importance – SPAMI), με βάση το 4ο Πρωτόκολλο της Σύμβασης της Βαρκελώνης για τις Ειδικά Προστατευόμενες Περιοχές και τη Βιολογική Ποικιλότητα της Μεσογείου (Specially Protected Areas and Biological Diversity – SPA/BD Protocol), στο πλαίσιο του Μεσογειακού Σχεδίου Δράσης του Προγράμματος Περιβάλλοντος των Ηνωμένων Εθνών (United Nations Environment Programme / Mediterranean Action Plan – UNEP/MAP).

 

Επιπρόσθετα, η Θαλάσσια Προστατευόμενη Περιοχή Λάρας-Τοξεύτρας κηρύχθηκε σε Βιογενετικό Απόθεμα (Biogenetic Reserve), στο πλαίσιο της Σύμβασης της Βέρνης για τη Διατήρηση της Ευρωπαϊκής Άγριας Ζωής και των Φυσικών Οικοτόπων του Συμβουλίου της Ευρώπης.

 

Ο Ανδρέας Δημητρόπουλος συμμετείχε σε διάφορα διεθνή φόρα, αρχικά ως εκπρόσωπος του Τμήματος Αλιείας και Θαλάσσιων Ερευνών, του Υπουργείου Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος της Κυπριακής Δημοκρατίας και μετά την αφυπηρέτηση του, ως εκπρόσωπος του Συνδέσμου Προστασίας Άγριας Ζωής και της Ομοσπονδίας Περιβαλλοντικών Οργανώσεων Κύπρου.

 

Μεταξύ άλλων, διετέλεσε εμπειρογνώμονας του Περιφερειακού Κέντρου Δράσης για τις Ειδικά Προστατευόμενες Περιοχές του Μεσογειακού Σχεδίου Δράσης του Προγράμματος Περιβάλλοντος των Ηνωμένων Εθνών (United Nations Environment Programme / Mediterranean Action Plan – UNEP/MAP, Regional Activity Centre / Specially Protected Areas – RAC/SPA).

 

Διετέλεσε επίσης σύμβουλος της Επιτροπής για την Αλιεία της Οργάνωσης Τροφίμων και Γεωργίας (Food and Agriculture Organisation – FAO) των Ηνωμένων Εθνών, της Γενικής Διεύθυνσης Περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Σύμβασης της Βέρνης για τη Διατήρηση της Ευρωπαϊκής Άγριας Ζωής και των Φυσικών Οικοτόπων του Συμβουλίου της Ευρώπης, καθώς και της Σύμβασης της Βόννης για τη Διατήρηση των Αποδημητικών Ειδών Άγριας Πανίδας του Προγράμματος Περιβάλλοντος των Ηνωμένων Εθνών.

 

Το 1988 περιλήφθηκε στο “Global 500 Roll of Honour” (1987-2003) του Προγράμματος Περιβάλλοντος των Ηνωμένων Εθνών, λόγω της πρωτοποριακής έρευνας και της σημαντικής δράσης που ανέπτυξε για την προστασία των θαλάσσιων χελώνων στη Μεσόγειο και τη διατήρηση της Χερσονήσου Ακάμα στην Κύπρο.

 

Από το 1991, υπήρξε μέλος της Ομάδας Εμπειρογνωμόνων για τις Θαλάσσιες Χελώνες της Επιτροπής για την Επιβίωση των Ειδών της Διεθνούς Ένωσης για τη Διατήρηση της Φύσης (Marine Turtle Specialist Group – MTSG, Species Survival Commission – SSC, International Union for the Conservation of Nature – IUCN).

 

Βλέπε: Βίντεο Ψηφιακός Ηρόδοτος- Αρχείο ΡΙΚ

 

Κατά τις τελευταίες έξι δεκαετίες, δημοσίευσε αναρίθμητες μελέτες, ερευνητικές εκθέσεις, κεφάλαια σε συλλογικούς τόμους, άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά, τεχνικά εγχειρίδια, κατευθυντήριες γραμμές και σχέδια δράσης, σε θέματα αειφόρου ανάπτυξης της αλιείας και της ιχθυοκαλλιέργειας, διατήρησης της φύσης και της βιοποικιλότητας, προστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος, των υγροβιότοπων και των ποταμών, καθώς και της ολοκληρωμένης διαχείρισης της παράκτιας ζώνης.

 

Πέθανε στις 5 Νοεμβρίου 2022

 

 

Φώτο Γκάλερι

Image
Image
Image
Image