Καύκαλον

Image

Μεσαιωνικός οικισμός της Κύπρου, που δεν υφίσταται σήμερα. Ο μεσαιωνικός χρονογράφος Γεώργιος Βουστρώνιος (Διήγησις..., έκδοση «Φιλόκυπρος», 1989, παρ. 63), γράφει ότι ο βασιλιάς της Κύπρου Ιάκωβος Β' είχε εκχωρήσει το 1461 στον Νικόλαο Μοραμπίτ, αξιωματούχο του βασιλείου, τρία χωριά: την Βυζακιά, το Καύκαλον και το Αθάσιν. Από τα τρία μόνο η Βυζακιά υφίσταται και σήμερα.

 

Ο Φλώριος Βουστρώνιος (16ος αιώνας) αναφέρει το χωριό ως φέουδο κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας, γράφοντάς το ως Cascalo. Σημειώνει ότι, κατά την αναδιανομή των φέουδων στην οποία προέβη ο βασιλιάς της Κύπρου Ιάκωβος Β΄ μετά την άνοδό του στο θρόνο το 1460, το Καύκαλον δόθηκε στον αξιωματούχο του Νικόλαο Μοραμπίτ, μαζί με τα χωριά Αθάσιν και Βυζακιά.

 

 

Τόσο το Καύκαλον όσο και το Αθάσιν βρίσκονται σημειωμένα σε παλαιούς χάρτες, όπως λ.χ. ο χάρτης του Α. Ortelius του 1573, αντιστοίχως ως Cascalo και ως Atassi. Και τα δυο χωριά βρίσκονταν στην ίδια περιοχή, κοντά στα χωριά Ξυλιάτος και Αγία Μαρίνα (Ξυλιάτου), στην επαρχία Λευκωσίας. Στην αυτή περιοχή υπάρχει και το χωριό Άγιος Γεώργιος Καυκάλου, που διασώζει το παλαιό τοπωνύμιο. Κοντά είναι και το χωριό Βυζακιά. Το Καύκαλον βρισκόταν προς τα ανατολικά της σωζόμενης γνωστής εκκλησίας της Ασίνου. Προφανώς πρόκειται για το ίδιο χωριό που σε μεσαιωνικό χειρόγραφο (χειρόγραφο Λειμωνίδα) μνημονεύεται ως Cafcallo και περιλαμβάνεται στα χωριά που ανήκαν διοικητικά στο διαμέρισμα της Πεντάγυιας.

 

Το χωριό φαίνεται ότι διαλύθηκε κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας.