Κόνωνας άγιος
Εκκλησίες του Αγίου Κόνωνα, υπάρχουν πολλές σε διάφορα μέρη της Κύπρου. Ήδη από τον 6ο αιώνα αναφέρεται εκκλησία του Αγίου Κόνωνα, άγνωστο όμως σε ποιο μέρος της Κύπρου. Ο ιστορικός Προκόπιος στο έργο του Περί κτισμάτων αναφέρει ότι ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός Α' τό πτωχεῖον τοῦ Ἁγίου Κόνωνος τόν ἀγωγόν αὐτοῦ άνενέωσεν ἐν Κύπρῳ. Τα πτωχεία (=πτωχοκομεία) ήταν συνήθως προσαρτημένα σε μοναστήρια αλλά και σε εκκλησίες. Μια από τις πιο παλαιές εκκλησίες του Αγίου Κόνωνα βρίσκεται στον Ακάμα κοντά στο Νέο Χωριό. Η εκκλησία αυτή, που από τον 20ό αιώνα ήταν ήδη ερειπωμένη, όπως αναφέρει ο Hogarth που την επισκέφθηκε το 1888, κατεδαφίσθηκε τελείως και στη θέση της κτίσθηκε νεότερο ακαλαίσθητο ορθογώνιο δωμάτιο με επίπεδη οροφή. Η εκκλησία συνδέεται με σπήλαιο - πηγή.
Αρχιτεκτονική
Πρόκειται για ένα μικρό μονόκλιτο ναό που δεν ακολουθεί οποιαδήποτε εκκλησιαστική αρχιτεκτονική , καθώς πρόκειται απλά για ένα ακαλαίσθητο ορθογώνιο οικοδόμημα με επίπεδη ταράτσα. Το εσωτερικό του είναι εξίσου απλό αποτελούμενο από ένα λιτό εικονοστάσι με λιγοστές εικόνες, ενώ σε ολόκληρο το εκκλησάκι υπάρχουν σκορπισμένες διάφορες φορητές εικόνες. Ενσωματωμένη με το ναό υπάρχει λαξευμένη σπηλιά.
Το εκκλησάκι δεν βρίσκεται τυχαία στο συγκεκριμένο μέρος, καθώς σε ολόκληρη την έκταση της χερσονήσου του Ακάμα βρίσκονταν λαξευμένα σπήλαια στα οποία ζούσαν ερημίτες, οι οποίοι συνδέονταν με κάποια από τα μοναστήρια που βρίσκονταν σε κοντινή απόσταση. Μια τέτοια περίπτωση σχετίζεται και με τον Άγιο Κόνωνα. Μια σειρά από λαξευμένα σπήλαια στα οποία ζούσαν ερημίτες φαίνεται να είχαν κτιστεί σε κοντινή απόσταση, ανατολικά από ένα μοναστήρι, το οποίο ήταν αφιερωμένο στον Άγιο Κόνωνα, ενώ σε κοντινή απόσταση βρισκόταν και το ομώνυμο εκκλησάκι. Το μοναστήρι βρισκόταν σε μια υπέροχη τοποθεσία, σε απόσταση από την ακτή. Εδώ είχε λειτουργήσει και πτωχοκομείο στο όνομα του Αγίου Κόνωνα, καθώς και υδραγωγείο. Δυστυχώς το μοναστήρι με την πάροδο του χρόνου έχει καταστραφεί ολοκληρωτικά, έτσι ώστε να έχουν εξαφανιστεί τα οποιαδήποτε στοιχεία θα μπορούσαν να μας δώσουν ασφαλέστερα συμπεράσματα σχετικά με την ύπαρξη του.
Οι πληροφορίες και οι εκδοχές σχετικά με το βίο του Αγίου Κόνωνα είναι αρκετά συγκεχυμένες, με ελάχιστες πηγές να αναφέρονται σε αυτόν. Μια εκδοχή αναφέρει πως ο Άγιος Κόνωνας έζησε κατά το β’ μισό του 1ου μ.Χ. αιώνα και είχε ακολουθήσει τους αποστόλους Παύλο και Βαρνάβα κατά τις περιοδείες τους στην Κύπρο. Ο Άγιος είχε ζήσει στην Πάφο και πιθανότατα να διετέλεσε και επίσκοπος. Μια δεύτερη εκδοχή αναφέρει πως ο άγιος Κόνωνας έζησε κατά τον 4ο αιώνα μ.Χ. Γεννήθηκε στον Ακάμα και από νεαρή ηλικία αποφάσισε να εγκαταλείψει τα εγκόσμια και να εγκατασταθεί σε ένα σπήλαιο , μακριά από το χωριό του. Σιγά σιγά γύρω του συγκεντρώθηκε μια ομάδα νέων ανθρώπων και έτσι δημιουργήθηκε μια μοναστική αδελφότητα.
Πηγή
Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια
Φώτο Γκάλερι
