Κρόσφιλντ σερ Άρθουρ Sir Arthur Crosfield

Image

Άγγλος φιλέλληνας πολιτικός. Γεννήθηκε το 1865 και πέθανε το 1938. Νυμφεύθηκε το 1907 την Ελληνίδα Domini, κόρη του Ηλία Μ. Ηλιάδη. Το 1915 έγινε πρώτος βαρωνέτος και το 1929 ιππότης του τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας. Ανήκε στο κόμμα των Φιλελευθέρων και διατέλεσε βουλευτής για το Warrington από το 1906 μέχρι το 1910.

 

Ο φιλελληνισμός του εκδηλωνόταν με τον θαυμασμό του προς τον Ελευθέριο Βενιζέλο* και με την υιοθέτηση και προβολή του αιτήματος των Κυπρίων για ένωση με την Ελλάδα. Ιδιαίτερα εκτιμήθηκε από τους Κυπρίους η πολλαπλή βοήθεια που έδωσε στα μέλη της κυπριακής πρεσβείας του 1918-1920, που είχε μεταβεί στην Αγγλία με επικεφαλής τον αρχιεπίσκοπο Κύριλλο Γ'*, για να θέσει στη βρετανική κυβέρνηση το ενωτικό αίτημα των Κυπρίων. Ο Κρόσφιλντ με τις πολιτικές γνωριμίες του και με τη φιλία του με τον Άγγλο πρωθυπουργό Lloyd George συνέβαλε πολύ θετικά στη διευθέτηση συναντήσεων υψηλού επιπέδου μεταξύ των μελών της κυπριακής πρεσβείας και υπουργών, άλλων υπηρεσιακών παραγόντων της αγγλικής κυβέρνησης και άλλων πολιτικών. Επί πλέον με άρθρα του στον βρετανικό τύπο υποστήριζε ένθερμα το κυπριακό αίτημα.

 

Ο Κρόσφιλντ υποστήριζε την παραχώρηση της Κύπρου στην Ελλάδα όχι μόνο για εθνολογικούς και ιστορικούς λόγους, που τους θεωρούσε συντριπτικούς, αλλά και σαν μια ευκαιρία για την Αγγλία να αποδείξει στη συνδιάσκεψη για την Ειρήνη, που είχε συγκληθεί μετά το τέλος του Α' Παγκοσμίου πολέμου στο Παρίσι, ότι η πολιτική της ήταν σύμφωνη με τις αρχές που είχαν διακηρυχθεί και που θα αποτελούσαν τη βάση για την ίδρυση της Κοινωνίας των Εθνών (The Westminster Gazette, 10.2.1919).

 

Σε άλλο άρθρο του στις 26.2.1919, απαντώντας σε δημοσιεύματα που ανέφεραν ότι τυχόν εκχώρηση της Κύπρου θα ήταν αντίθετη προς τα βρετανικά στρατηγικά συμφέροντα, ο Κρόσφιλντ απάντησε ότι τα βρετανικά συμφέροντα δεν θα έπρεπε να επιδιώκονται με την «κατάφωρη παραβίαση των αρχών της εθνότητας και της αυτοδιάθεσης», αλλά με την ουδετεροποίηση της Κύπρου ή με την εγκαθίδρυση μιας αγγλικής ναυτικής βάσης, για την οποία μπορούσε να πει ότι δεν θα υπήρχε καμιά αντίθεση εκ μέρους των Κυπρίων για μια τέτοια διευθέτηση. Το ίδιο υποστήριξε με επιστολή του στην Westminster Gazette στις 3.3.1919 και υπενθύμισε ότι στον τελευταίο πόλεμο 15.000 Κύπριοι πολέμησαν με τα βρετανικά και ελληνικά στρατεύματα στα Βαλκάνια και ότι αν οι Έλληνες δεν διαδραμάτιζαν τον γενναίο και θαυμάσιο ρόλο που διαδραμάτισαν κάτω από την ηγεσία του Ελευθέριου Βενιζέλου, η εξέλιξη του πολέμου στα Βαλκάνια πιθανόν να απέβαινε υπέρ των Γερμανών και εις βάρος των  Άγγλων.

 

Οι προσπάθειες της κυπριακής πρεσβείας και των φιλελληνικών κύκλων του Λονδίνου, όπως είναι γνωστό, απέβησαν άκαρπες (βλέπε λήμμα Κέρζον λόρδος). Ο Κύπριος πολιτευτής Ν. Κλ. Λανίτης*, ο οποίος πήρε μέρος στην κυπριακή πρεσβεία, αναφέρει μετ' εὐγνώμονος τιμῆς την ιδιαίτερη συμβολή στο έργο της κυπριακής αποστολής του Κρόσφιλντ και τριών άλλων φιλελλήνων, των Τ.Π. Οκόνορ, Πέμπερ Ρηβς και Ρ. Μπάρροους (Ὁ  Ἀκρίτας τοῦ  Ἑλληνικοῦ Νότου, Ἀθῆναι, 1945, σ. 51).

 

Ο Κρόσφιλντ και κατά τα επόμενα χρόνια διατήρησε την επαφή του με τους Έλληνες ηγέτες της Κύπρου και έδινε πάντοτε πρόθυμα την υποστήριξη και τη βοήθειά του για προώθηση των κυπριακών αιτημάτων.