Λούκιος ο Κυρηναίος
Ένας από τους πρώτους Χριστιανούς, που μαρτύρησε στην Κύπρο κατά τον 1ο μ.Χ. αιώνα. Καταγόταν από την Κυρήνη της Λιβύης και περιλαμβάνεται μεταξύ των αγίων μαρτύρων της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Μνημονεύεται στο Συναξάριον της Κωνσταντινουπόλεως στις 22 Αυγούστου. Αναφέρεται όμως και ως Λουκιανός Συγκλητικός (γιατί υπήρξε βουλευτής) που μαρτύρησε στην Κύπρο αργότερα, στις αρχές του 4ου αιώνα ή στο τέλος του 3ου, επί αυτοκράτορος Διοκλητιανού.
Την άφιξή του στην Κύπρο, μαζί με άλλους Χριστιανούς που βρίσκονταν στην Αντιόχεια, αναφέρουν οι Πράξεις τῶν Ἀποστόλων (13,1-4):
Ἦσαν δέ τινες ἐν Ἀντιοχείᾳ κατά τήν οὖσαν ἐκκλησίαν προφῆται καί διδάσκαλοι, ὅ τε Βαρνάβας καί Συμεών ὁ ἐπικαλούμενος Νίγερ, καί Λούκιος ὁ Κυρηναῖος, Μαναήν τε Ἡρώδου τοῦ τετράρχου σύντροφος καί Σαῦλος... Οὖτοι μέν οὖν ἐκπεμφθέντες ὑπό τοῦ Πνεύματος τοῦ Ἁγίου κατῆλθον εἰς Σελεύκειαν, ἐκεῖθέν τε ἀπέπλευσαν εἰς τήν Κύπρον...
Προκύπτει συνεπώς ότι ο Λούκιος ήλθε στην Κύπρο μαζί με τους Βαρνάβα και Παύλο κατά την πρώτη αποστολική περιοδεία στο νησί.
Πάλι στις απόκρυφες Πράξεις Βαρνάβα (Acta Barn., 7) αναφέρεται ο Λούκιος ως αναμεμειγμένος στα γεγονότα της δεύτερης αποστολικής περιοδείας στην Κύπρο (στην οποία δεν μετείχε ο Παύλος):
... Παρεκάλει δέ ὁ Βαρνάβας ἐλθεῖν τόν Παῦλον πρότερον ἐν Κύπρῳ... καί Λούκιος δέ παρεκάλει στε ἐπίσκεψιν λαβεῖν τήν πόλιν αὐτοῦ Κυρήνην...
Η στενή σχέση του Λουκίου με τους δυο αποστόλους και η ανάμειξή του στις διαφωνίες τους ως προς τον σχεδιασμό των περιοδειών τους, φανερώνει ότι αυτός ήταν από τα πρώτα ηγετικά στελέχη της χριστιανικής κοινότητας. Πάντως η σύγχυση ως προς τον άγιο Λουκιανό ή Λούκιο που μαρτύρησε στην Κύπρο επί ημερών του Διοκλητιανού, και τον Λούκιο του 1ου μ.Χ. αιώνα, φανερώνει ότι πρόκειται, προφανώς, για δυο διαφορετικά πρόσωπα που σύγχυσε μεταξύ τους η μεταγενέστερη εκκλησιαστική παράδοση. Για τον Λούκιο που μαρτύρησε επί Διοκλητιανού, αναφέρεται ότι ήταν σημαίνον πρόσωπο στην Κυρήνη της Λιβύης, πρώτος στη βουλή της πόλης του, που έγινε Χριστιανός όταν είδε το μαρτύριο του επισκόπου Κυρήνης Θεοδώρου. Αφού τότε προσείλκυσε στον Χριστιανισμό και τον ηγεμόνα της Κυρήνης Διγνιανό, ήλθε μαζί του στην Κύπρο όπου τελικά ο Λούκιος μαρτύρησε υπέρ της νέας θρησκείας και πέθανε με αποκεφαλισμό.