Μάρκου Αδάμ Κύπριος
Κύπριος αγωνιστής στην ελληνική επανάσταση του 1821. Η δραστηριότητά του μας είναι γνωστή από σωζόμενα πιστοποιητικά που είχε υποβάλει στις ελληνικές αρχές τον Μάιο του 1865, προκειμένου να του δοθεί σύνταξη. Ανέφερε τότε ότι ήταν αγράμματος, ηλικίας ὑπέρ τῶν ἑξήκοντα και κάτοικος του χωριού Νεοχώρι Θεσπιών (επαρχία Θηβών). Προκύπτει ότι, μετά το τέλος του αγώνα, είχε παραμείνει στην Ελλάδα. Είναι άγνωστο πότε πέθανε.
Στην επαναστατημένη Ελλάδα είχε πάει από την Κύπρο, ως εθελοντής, το 1822. Συνοδευόταν από τον αδελφό του Γεώργιον Μάρκου Κύπριον, επίσης εθελοντή, που σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια της επανάστασης (βλέπε αμέσως επόμενο λήμμα). Όπως προκύπτει από τα στρατιωτικά πιστοποιητικά που κατείχε, ο Αδάμ Μάρκου Κύπριος είχε αξιόλογη πολεμική δραστηριότητα. Σε έγγραφο του Οικονομικού Συμβουλίου, ημερομηνίας 1η Σεπτεμβρίου του 1830 περιγράφεται ως ηλικίας 34 χρόνων (συνεπώς θα πρέπει να γεννήθηκε το 1796), ως στρατιώτης τῶν ἐπιλέκτων γεννημένος εἰς Κύπρον καί ἀναστήματος ὑψηλοῦ. Το έγγραφο αυτό ήταν εκείνο της απόλυσής του από τον στρατό.
Σε άλλο στρατιωτικό πιστοποιητικό που κατείχε, αναφέρεται ότι είχε πάει ως εθελοντής στην Ελλάδα στις αρχές του 1822 ἐκ τῆς πατρίδος του Κύπρου κι αρχικά κατετάγη στο στρατιωτικό σώμα του Νικολάου Κριεζώτη, υπό την αρχηγία του οποίου πολέμησε στην Εύβοια, στο Δερβένι, στην Κάρυστο, στα Σάλωνα, στη Λειβαδιά και σε άλλα μέρη στην ανατολική Ελλάδα. Το 1825 κατετάγη στον τακτικό στρατό όπου και παρέμεινε μέχρι το τέλος του αγώνα κι απολύθηκε το 1830. Πήρε μέρος στις μάχες των Αθηνών κατά του Κιουταχή, στην εκστρατεία της Καρύστου, στις μάχες της Χίου και της Ναυπάκτου (όπου πληγώθηκε κατά την επίθεση για κατάληψη του φρουρίου) κ.α. Βεβαιώνεται δε ότι εἰς ὅλας ἐν γένει τάς μάχας ἐφάνη ἄριστος στρατιωτικός καί ἀνδρεῖος, δείξας ἱκανήν κατά τῶν ἐχθρῶν τόλμην καί γενναιότητα...
Ως επιβράβευση των αγώνων του, του απενεμήθη στις 25 Απριλίου του 1836 το χαλκούν αριστείον του αγώνα μαζί με σχετικό δίπλωμα. Πολλοί ήταν οι Κύπριοι που έλαβαν μέρος στην επανάσταση του 1821 με τις ανδραγαθίες τους να καταγράφονται σε ιστορικές αναφορές και απομνημονεύματα.
