Πάνδημος

Image

Επίθετο της θεάς Αφροδίτης στον αρχαίο ελληνικό κόσμο, περιλαμβανομένης της Κύπρου. Κατά τον σοφιστή Ιμέριο (στον λόγο του Εἰς τήν τῶν Κυπρίων ἐπιδημίαν, όπως διασώζει ο Φώτιος στη Βιβλιοθήκη του), υπήρχαν η Πάνδημος Αφροδίτη καθώς και η Ουρανία* Αφροδίτη, μεταξύ των οποίων δεν υπήρχαν κοινά σημεία, αφού η Ουρανία (γεννημένη εξ ουρανού) γεννά αγνούς έρωτες κι έχει χρυσά βέλη και χρυσά παιδιά, ενώ η Πάνδημος γεννά ανίερους κι ακάθαρτους έρωτες.

 

Ο Πλάτων (Συμπόσιον, 180α) υποστηρίζει ότι υπάρχουν δυο Αφροδίτες: η Ουρανία (κόρη του Ουρανού και χωρίς μάνα) και η Πάνδημος (κόρη του Διός και της Διώνης). Η πρώτη γεννά έρωτες στις ψυχές, δηλαδή ωραίους κι ευγενικούς, ενώ η δεύτερη γεννά έρωτες τυχαίους. Ο Πλάτων υποστηρίζει ακόμη ότι η Ουρανία Αφροδίτη ήταν αρχαιότερη της Πανδήμου.

 

Από άλλες πηγές προκύπτει ότι η Αφροδίτη έφερε το επίθετο Πάνδημος που σήμαινε ότι ήταν θεότητα όλων των ανθρώπων, όλου του δήμου, σε αντίθεση προς την Ουρανίαν.