Πολύαινος
Συγγραφέας της Αρχαιότητας. Καταγόταν από τη Μακεδονία και έζησε τον 2ο αιώνα μ.Χ. Μεγάλο μέρος της ζωής του πέρασε στη Ρώμη. Έργο του είναι τα Στρατηγήματα, σε οκτώ βιβλία, στο οποίο έχει περιλάβει τεχνάσματα, κυρίως πολεμικά. Το έργο του αυτό το αφιέρωσε στους αυτοκράτορες Μάρκο Αυρήλιο και Βάρο.
Στα Στρατηγήματα του Πολύαινου περιλαμβάνονται και τεχνάσματα που έγιναν στην Κύπρο καθώς και άλλα στοιχεία για πρόσωπα, γεγονότα και πράγματα που έχουν σχέση με το νησί.
Όταν ο Αθηναίος στρατηγός Κίμων, γράφει ο Πολύαινος, νίκησε τους Πέρσες στον Ευρυμέδοντα ποταμό (468 π.Χ.) και αιχμαλώτισε πολλά βαρβαρικά πλοία, έντυσε πολλούς στρατιώτες του με περσικές στολές και τους έδωσε οδηγίες να πλεύσουν στην Κύπρο. Οι Κύπριοι μηδίσαντες ηγέτες ξεγελάστηκαν από τη βαρβαρική τους εμφάνιση και τους υποδέχθηκαν φιλικά. Οι στρατιώτες του Κίμωνος τότε, αφού βγήκαν στη στεριά και αποκάλυψαν την πραγματική τους ταυτότητα, νίκησαν εύκολα τους Κυπρίους εξαιτίας της μεγάλης έκπληξης που τους προκάλεσαν.
Χωρίς χρονικό προσδιορισμό είναι το στρατήγημα που χρησιμοποίησε κάποιος Μενεκράτης για την κατάληψη της κυπριακής Σαλαμίνος: Επειδή μετά την αποτυχία των επιθέσεών του οι στρατιώτες του κατέφευγαν στα πλοία, ζήτησε από τους κυβερνήτες των πλοίων του να τα κρύψουν πίσω από το κοντινό ακρωτήριο. Έτσι οι άνδρες του, νομίζοντας πως δεν μπορούν πια να διαφύγουν, πολέμησαν με πείσμα και κατέλαβαν τη Σαλαμίνα.
Ενδιαφέρον είναι και το στρατήγημα με το οποίο συνελήφθη στην Κύπρο ο σατράπης Τιρίβαζος: Ο Αρταξέρξης είχε διατάξει τον Ορόντη να συλλάβει τον Τιρίβαζο και να του τον παραδώσει δεμένο. Ο Ορόντης, επειδή τον φοβόταν, τον έπιασε με τέχνασμα: Σ' ένα δωμάτιο άνοιξε ένα βαθύ λάκκο και πάνω έστησε ένα κρεβάτι με ωραία στρώματα. Όταν έφθασε ο Τιρίβαζος, για να κουβεντιάσουν δήθεν μυστικά, κάθησε στο κρεβάτι και έπεσε στον λάκκο. Έτσι συνελήφθη και οδηγήθηκε δεμένος στον Αρταξέρξη.
Σε άλλο στρατήγημά του ο Πολύαινος περιγράφει τη ναυμαχία στη Σαλαμίνα της Κύπρου (307 π.Χ.) ανάμεσα στον Δημήτριο τον Πολιορκητή από τη μια και τους Πτολεμαίο και Μενέλαο από την άλλη και το τέχνασμα με το οποίο ο Δημήτριος νίκησε τους αντιπάλους του.
Εκτός από τα στρατηγήματα αυτά στο έργο του Πολύαινου υπάρχουν και οι ακόλουθες πληροφορίες σχετικά με την Κύπρο:
Όταν ο Αρκεσίλαος, γιος του βασιλιά της Κυρήνης Βάττου, ανατράπηκε από λαϊκή επανάσταση, η μητέρα του Φερετίμη κατέφυγε για βοήθεια στον βασιλιά της κυπριακής Σαλαμίνος Ευέλθοντα (560 π.Χ. περίπου). Ο Ευέλθων όμως ευγενικά απέρριψε την παράκλησή της.
Για τον Κύπριο φιλόσοφο Περσαίο τον Κιτιέα γράφει ότι ο Αντίγονος τον όρισε φρούραρχο στον Ακροκόρινθο. Όταν όμως ο Άρατος ο Σικυώνιος κυρίευσε το φρούριο, ο Περσαίος διέφυγε στις Κεγχρεές και από εκεί κατέφυγε στον Αντίγονο.
Τέλος αφηγείται τα τραγικά γεγονότα του θανάτου του βασιλιά της Πάφου Νικοκλή και της συζύγου του Αξιοθέας.
Πηγή
Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια