«Σταδιασμός»

Image

Γεωγραφικό σύγγραμμα του 4ου αιώνα μ.Χ. Σ' αυτό παρέχονται πληροφορίες για τις αποστάσεις μεταξύ χωρών, νησιών, πόλεων και τοποθεσιών στις ακτές της Μεσογείου, με μέτρο μήκους το στάδιον (1 στάδιον=184 μέτρα). Ο πλήρης τίτλος του έργου, του οποίου ο συγγραφέας είναι άγνωστος, είναι Σταδιασμός ἢτοι περίπλους τῆς Μεγάλης Θαλάσσης.

 

Στις παραγράφους 185 μέχρι 317 περιλαμβάνονται και στοιχεία για τις αποστάσεις μεταξύ της Κύπρου και των γειτονικών της χωρών καθώς και μεταξύ των παραλιακών πόλεων και τοποθεσιών (ακρωτηρίων, νησίδων, όρμων κλπ.) του ίδιου του νησιού. Τα γεωγραφικά στοιχεία της Κύπρου τα οποία αναφέρονται στον Σταδιασμόν είναι: Πόλεις: Αμαθούς, Αμμόχωστος, Αρσινόη, Καρπάσεια, Κερύνεια, Λάπαθος, Μάριον, Παλαιά, Παλαίπαφος, Πάφος, Σόλοι, Φιλεούς. Ακρωτήρια: Ακάμας, Άκρα (Καρπασίας), Κρομμυακόν (Κρομμύου άκρα), Καργαίαι, Κουριακόν, Πηδάλιον, Τρήτοι. Νησιά: Νήσοι (Αμμοχώστου), Νήσοι (Καρπασίας), Νουμήνιον. Όρμοι: Μελαβρόν. Ακτές: Αχαιών ακτή. Το «Νουμήνιον νησίον» είναι το νησάκι «Μουλιά» κοντά στην Κάτω Πάφο και τη Γεροσκήπου, το ακρωτήρι Τρήτοι βρίσκεται στην ακτή ανάμεσα στην Παλαίπαφο και το Πισσούρι, το Κουριακόν είναι το σημερινό ακρωτήρι Ζευγάρι, οι Καργαίαι το σημερινό Καβογάτα, ο Φιλεούς πόλη ή τοποθεσία στην ακτή νοτίως του Ριζοκαρπάσου, η Παλαιά στην περιοχή του χωριού Γαστριά στην Καρπασία και ο όρμος Μελαβρόν στον κόλπο της Μόρφου.

 

Ο συγγραφέας του Σταδιασμού δηλώνει στο έργο του ότι έκαμε τον περίπλουν της Κύπρου αυτοπροσώπως και ότι, φεύγοντας απ' αυτήν, πέρασε από την Άκρα Καρπασίας (το ακρωτήρι του Αποστόλου Ανδρέα) στο Ανεμούριον της Μικράς Ασίας. Είχε ως εκ τούτου προσωπική αντίληψη των αποστάσεων που κατέγραψε, οι οποίες εμφανίζονται σε μεγάλο βαθμό ακριβείς.