Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

ΚΥΠΡΙΟΙ ΕΘΕΛΟΝΤΕΣ ΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΣΕ ΚΑΤΑΛΟΓΟΥΣ ΚΑΙ ΜΗΤΡΩΑ

Τα ονόματα αρκετών Κυπρίων αγωνιστών στην Ελληνική επανάσταση, πέραν των όσων ήδη έχουν αναφερθεί, ανευρίσκονται σε διάφορα μητρώα, όπως:

Στα κρατικά αρχεία της Οδησσού αναγράφονται τα ονόματα 4 Κυπρίων (αναφέρονται ως «Έλληνες τουρκικής υπηκοότητος από Κύπρου») που υπήρξαν μέλη του Ιερού Λόχου τον οποίο ο Αλέξανδρος Υψηλάντης είχε συγκροτήσει στη Μολδοβλαχία. Είναι οι ακόλουθοι:

Ζαχαρίας Λεοντής

Φίλιππος Γεωργίου

Γιάννης Τσολάκης

Σάββας Ντιόρντι

Ιερολοχίτες υπήρξαν επίσης οι Κύπριοι αδελφοί Αγγελής Μιχαήλ και Ζήνων Κύπριος. Μετά την καταστροφή του Ιερού Λόχου, ο Αγγελής Μιχαήλ κατήλθε στην Ελλάδα όπου συνέχισε την πολεμική του δράση και προήχθη σε λοχία. Ο Ζήνων Κύπριος εντάχθηκε στο σώμα του οπλαρχηγού  Γεωργάκη Ολύμπιου, και τελικά κλείστηκε μαζί του και με άλλους 10 αγωνιστές στη μονή του Σέκου όπου, αφού περικυκλώθηκαν από 6.000 Τούρκους, σκοτώθηκαν ανατινάζοντας την πυριτιδαποθήκη στις 8 Σεπτεμβρίου 1821.

Στο αρχείο του νησιού της Ύδρας, στο οποίο αναγράφονται οι αγωνιστές του νησιού, περιλαμβάνονται και 6 Κύπριοι, που είτε ήtαν κάτοικοι Ύδρας ήδη πριν την επανάσταση, είτε πολιτογραφήθηκαν ως Υδραίοι αργότερα. Είναι οι ακόλουθοι:

Κυριάκος Κυπραίος, υπαξιωματικός

Ιωάννης Κυπραίος, υπαξιωματικός

Σάββας Κυπραίος

Νικόλας Βελάς Κυπραίος

Σίμων Κυπριώτης

Ιωάννης Κυπριώτης

Στο Αρχείο Αριστείων του Ελληνικού κράτους, που περιλαμβάνει 307 φακέλους της εποχής του βασιλιά Όθωνα σχετικούς για αποφάσεις απονομής παρασήμων (αριστείων), απαντώνται και 32 Κύπριοι τιμηθέντες. Τα αριστεία απενεμήθησαν κατά την περίοδο 1834 – 1865 βάσει σχετικού διατάγματος του Μαΐου του 1834. Για τους 32 σημειώνεται σαφώς η Κύπρος ως ο χώρος καταγωγής τους. Μερικοί μας είναι γνωστοί και από άλλα έγγραφα. Οι 32  τιμηθέντες  είχαν παραμείνει, μετά το τέλος του Αγώνα, στην Ελλάδα όπου είχαν δημιουργήσει οικογένειες. Είναι δε οι ακόλουθοι (σε παρένθεση δίνουμε τον τόπο διαμονής τους).

Α) ΤΙΜΗΘΕΝΤΕΣ ΤΟ ΕΤΟΣ 1836

1. Ιωάννης Κύπριος (Αθήνα), κυβερνήτης πολεμικών πλοίων
2. Ελευθέριος Δημητρίου (Πειραιάς) 
3. Νικόλαος Παπαϊωάννου (Αθήνα)
4. Νικόλαος Σάββα (Αθήνα)
5. Παντελής Γ. Ορφανός (Αθήνα)
6. Χριστόδουλος Καλληγάς (Αθήνα)
7. Φίλιππος Αντωνίου (Αθήνα)
8. Χαράλαμπος Μάλης (Αθήνα)
9. Νικόλαος Γεωργίου Κύπριος (Αθήνα)
10. Γεώργιος Χριστοδούλου (Αθήνα)
11. Κυριάκος Τσαγγάρης (Αθήνα)
12. Μάρκος Παπαϊωάννου (Αθήνα)
13. Χριστόδουλος Φραντζέσκος (Αθήνα)

Β) ΤΙΜΗΘΕΝΤΕΣ ΤΟ ΕΤΟΣ 1839

14. Μιχαήλ Σολωμού Κύπριος (Αθήνα)

Γ) ΤΙΜΗΘΕΝΤΕΣ ΤΟ ΕΤΟΣ 1844

(για μερικούς δεν αναφέρεται τόπος διαμονής)

15. Κωνσταντίνος Κυπριώτης
16. Ευθύμιος Αντωνίου, υπολοχαγός πυροβολικού
17. Χατζηγιάννης Χρίστου
18. Λοϊζος Παπαχρήστου
19. Χατζηπέτρος Κυπραίος
20. Γεώργιος Αντωνίου (Αθήνα)
21. Ιωάννης Γεωργίου Κύπριος (Αθήνα)
22. Γεώργιος Σάββα (Αθήνα)
23. Νικόλαος Γεωργίου (Αθήνα)
24. Αλέξης Τσακλής (Αθήνα)
25. Χαράλαμπος Χριστοφή (Αθήνα)
26. Ιωάννης Λιάκος Χαρμάνης (Αθήνα)
27. Κωνσταντίνος Κουλουργιαδάκης  (Αθήνα)
28. Χρήστος Λιακόπουλος (Αθήνα)
29. Κωνσταντίνος Κυπριώτης (Αθήνα)
30. Νικόλαος Παναγιώτου (Αθήνα)
31. Παρασκευάς Χατζηκυπρή (Αθήνα)
32. Αγγελής Μιχαήλου (Αθήνα)