Γκαζάν

Image

Μογγόλος χάνος της Περσίας. Στα 1299 εισέβαλε στη Συρία με 100.000 άνδρες και τον Χεϊτόν Β' της Αρμενίας, που διέθετε 3.000 άνδρες και που τον είχε υποκινήσει για να επιτεθούν κατά της Αιγύπτου. Από το Χαλέπι ή τη Δαμασκό στις 21 Οκτωβρίου 1299 έστειλε πρόσκληση στον Ερρίκο Β' Λουζινιανό της Κύπρου και τους μεγάλους μαγίστρους των τριών μεγάλων Ταγμάτων να ενώσουν τις δυνάμεις τους μαζί του. Στον απεσταλμένο του Γκαζάν, που έφθασε στις 4 Νοεμβρίου 1299, ο Πέτρος δεν έδωσε θετική απάντηση, διότι δεν μπόρεσε να συμφωνήσει με τους Ναΐτες και τους Ιωαννίτες σε κοινό σχέδιο δράσης, και το ίδιο συνέβη όταν ο Γκαζάν έστειλε δεύτερο μήνυμα στα τέλη Νοεμβρίου. Έτσι στις 23 Δεκεμβρίου.1299 μόνος, χωρίς κυπριακή βοήθεια, ο Γκαζάν συνέτριψε τις αιγυπτιακές δυνάμεις στην Σαλαμία, κοντά στην Χόμς, και τις απώθησε στη Γάζα. Η ευκαιρία κυπρο-μογγολικής και χριστιανο-μογγολικής συμμαχίας, με απροσδιόριστα αποτελέσματα για την τύχη του Ισλάμ και των Μαμελούκων και Αράβων χάθηκε για πάντα, προς μεγάλη βλάβη της Ευρώπης.

 

Αφού ο Γκαζάν δέχθηκε την παράδοση της Δαμασκού, επέστρεψε στην Περσία τον Φεβρουάριο του 1300. Ο Ερρίκος έστειλε τότε στο Μπουτρόν 40 ιππότες και τουρκόπουλους, και 60 τοξότες στην εμπροσθοφυλακή για να πολιορκούν το κάστρο Νεφίν ωσότου φθάσουν μεγαλύτερες δυνάμεις του. Προχωρώντας όμως προς το κάστρο στο όρος Πελερέν στην Τρίπολη, ύστερα από πρόσκληση των Χριστιανών χωρικών, ο επικεφαλής και αρκετοί άλλοι σκοτώθηκαν από δύναμη 400 Σαρακηνών οι υπόλοιποι επέστρεψαν στην Κύπρο. Κατά την ίδια περίοδο ο Γουΐδος ντ’ Ιμπελέν, κόμης της Γιάφφας, και ο Ιωάννης της Αντιοχείας με ομάδα ιπποτών έσπευσαν στα φρούρια Γκιμπλέτ και Νεφίν για να προωθηθούν προς την Αρμενία και να συνενωθούν με τον Γκαζάν, αλλά ήταν πλέον αργά. Αν και το Γκιμπλέτ ανακατελήφθη τότε από τo πλήρωμα γενουατικού πλοίου, οι γύρω Σαρακηνοί αντεπιτέθηκαν και μόλις πρόλαβαν οι «νικητές» Γενουάτες να σώσουν όχι όλους τους Χριστιανούς της περιοχής και να τους μεταφέρουν με το πλοίο τους στην Κύπρο.

 

Η παρ’ ολίγον συμμαχία Κύπρου - Γκαζάν και Φράγκων της Συρίας, όταν μαθεύτηκε στη Δύση, ώθησε τον γνωστό Καθολικό προπαγανδιστή και θεωρητικό της Σταυροφορίας Ραμόν Λουλ να έλθει στην Κύπρο στα 1301 γεμάτος ελπίδες για πραγματοποίηση, επιτέλους, των σχεδίων του. Απογοητευμένος για όσα είδε επί τόπου, κι από την ψυχρή υποδοχή του Ερρίκου, επιδόθηκε όσο έμεινε στην Κύπρο σε κηρύγματα προς τους «αιρετικούς» στο νησί και σε συγγραφική δραστηριότητα.