Δαίμονες

Image

Σ’ όλες τις μυθολογίες και τα θρησκεύματα των λαών δυο δυνάμεις αντιμάχονται η μια την άλλη. Η μια αντιπροσωπεύει το καλό, το φως και τη ζωή και η άλλη το πονηρό, το σκότος και το θάνατο. Στη δεύτερη κατηγορία ανήκουν οι δαίμονες και ο διάβολος*.

 

Στην Κύπρο δαιμονικά όντα εκτός από το διάβολο έχουμε τις Νεράιδες, τους Καλικάντζαρους, τον Βαρυπνά, τις Μοίρες που επέζησαν από την αρχαιότητα, την Τύχη που επέζησε από τους Ελληνιστικούς χρόνους, τους Δράκους, τους Αράπηδες, τα Στοιχειά, τους Βρυκόλακες κ. α.

 

Οι Νεράιδες πιστεύεται ότι ζουν κυρίως κοντά στις πηγές και αντιστοιχούν προς τις αρχαίες Νύμφες. Οι Καλικάντζαροι είναι τα γνωστά δαιμόνια που δραστηριοποιούνται κατά τα Δωδεκάμερα*. Για την προέλευσή τους έχουν εκφραστεί διάφορες γνώμες. Η επικρατέστερη φαίνεται να είναι αυτή που πρότεινε ο Κ. Ρωμαίος (και αποδέχτηκε αργότερα και ο Γ. Μέγας), ότι δηλαδή προήλθαν από τη δαιμονοποίηση των ψυχών κατά τους αρχαίους χρόνους, από τις λεγόμενες Κήρες. Για τον Βαρυπνά οι Κύπριοι πιστεύουν ότι είναι συνήθως κουτσός, και φέρει σκουφίν. Αυτός παρουσιάζεται κατά τις νύκτες και πιέζει το στήθος αυτού που κοιμάται και έτσι κάνει τον ύπνο του εφιαλτικό. Αν τα καταφέρει κανένας και πάρει το σκουφίν του, τότε γλιτώνει. Παρόμοιο δαίμονα είχαν και οι αρχαίοι Ελληνες και τον ονόμαζαν Εφιάλτη ή Πνιγαλίωνα, οι δε Βυζαντινοί τον ονόμαζαν Βαβουτσικάριον. Οι Μοίρες πιστεύεται ότι παρουσιάζονται κατά τον τοκετό και λένε την τύχη του παιδιού.

 

Οι Δράκοι είναι υπερφυσικά όντα και πρωταγωνιστούν σε διάφορα παραμύθια. Οι Αράπηδες πάλι συνήθως είναι φρουροί θησαυρών και τα Στοιχειά προέκυψαν από την δοξασία για το στοίχειωμα οικοδομημάτων. Βρυκόλακες γίνονται οι νεκροί που δεν έτυχαν της νενομισμένης ταφής.

 

Ο σεληνιασμός πιστεύεται από το λαό ότι προέρχεται από τη σελήνη, της οποίας η αύξηση και η μείωση έχει μεγάλη επίδραση στην επίδραση και την ύφεση της αρρώστιας. Το σεληνιασμό (επιληψία) οι αρχαίοι Έλληνες ονόμαζαν ιεράν νόσον. Πολλά συναξάρια αναφέρουν δαιμονιζόμενους που θεραπεύθηκαν με τη βοήθεια των αγίων.