Μαρκίδης Βίας

Image

Δημοσιογράφος, ο οποίος διετέλεσε γενικός διευθυντής του Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου. Γεννήθηκε στη Λεμεσό στις 15 Φεβρουαρίου 1907 και πέθανε στις 28 Απριλίου 1975. Είναι εγγονός του μεγάλου δασκάλου της  Λεμεσού Ανδρέα Θεμιστοκλέους. Ο Βίας Μαρκίδης παντρεύτηκε την Ανδρομάχη Κωνσταντινίδη με την οποία απέκτησε δύο παιδιά. Τον μετέπειτα διπλωμάτη Βάνια Μαρκίδη και την μουσικό Πίτσα Σπυριδάκι. Ήταν αδελφός του Φρίξου Μαρκίδη, πατέρα του Αλέκου Μαρκίδη.

 

Μετά την αποφοίτησή του από το Παγκύπριο Γυμνάσιο σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Άσκησε το επάγγελμα του δικηγόρου μέχρι το 1935, όταν ανέλαβε ως συνδιευθυντής την έκδοση του Νέου Κυπριακοῦ Φύλακος, μαζί με τον πεθερό του Κωνσταντίνο Κωνσταντινίδη. Το 1950 προσελήφθη ως διευθυντής της εφημερίδας Ἔθνος και το 1958 ως πολιτικός αρθρογράφος της εφημερίδας  Ἐλευθερία.

 

Η κηδεία του Βία Μαρκίδη

Βίντεο Ψηφιακός Ηρόδοτος-Αρχείο ΡΙΚ

 

Διετέλεσε μέλος του Εθναρχικού Συμβουλίου και του Γραφείου Εθναρχίας από το 1949 μέχρι της ανακηρύξεως της Κυπριακής Δημοκρατίας το 1960.

 

Κατά τη διάρκεια του Απελευθερωτικού Αγώνα 1955-59 ο Βίας Μαρκίδης ήταν ένας εκ των κειμενογράφων των προκηρύξεων της  ΑΝΕ.

 

Εφαγε το Θεοτόκη!

Ως αρθρογράφος της Εφημερίδας Έθνος το 1956 επικέντρωσε σειρά άρθρων του κατά του έλληνα ΥΠΕΞ Σπύρου Θεοτόκη τον οποίο στην Κύπρο θεωρούσαν φίλαγγλο, ο οποίος αντιτίθετο στο αίτημα των Κυπρίων για Ένωση. Ως αιχμή του δόρατος του Εθναρχικού Συμβουλίου και του Γραφείου σε συνεργασία με το Θεμιστοκλή Δέρβη ο Βίας Μαρκίδης αρθρογράφησε με μαχητικότητα ζητώντας την παραίτηση Θεοτόκη. Την περίοδο αυτή οι φίλοι του στη Λευκωσία χαριτολογώντας έλεγαν ότι "ο Μαρκίδης έφαγε το Θεοτόκη".  Το αίτημα των Κυπρίων για παραίτηση του Θεοτόκη συζητήθηκε στη Βουλή των Ελλήνων στις 25 Απριλίου 1956, ύστερα από αίτημα του Γεωργίου Παπανδρέου.

 

Ο Θεοτόκης κατηγορήθηκε επίμονα "ως μειοδότης" από σύσσωμη την Αντιπολίτευση για την υποχωρητική του πολιτική έναντι των Άγγλων, κάτι που τον οδήγησε στην παραίτηση. Ο  Κύπριος ιστορικός Σπύρος Παπαγεωργίου στο έργο του "Καραμανλής και Κυπριακό" κατηγορεί βάση κάποιων ντοκουμέντων που παραθέτει τον Θεοτόκη για υποχωρητική πολιτική έναντι των Άγγλων στην στιγμή της κορύφωσης του αντιαποικιακού αγώνα της ΕΟΚΑ και για διπρόσωπη πολιτική έναντι του Μακαρίου. Ο Θεοτόκης ως γνωστό υποστήριζε μια συμβιβαστική πολιτική με τους Άγγλους που όμως θα απέκλειε τους Τούρκους ως παράγοντα για το μέλλον του νησιού. Προϊόν της προσπάθειας αυτής ήταν η επανεκκίνηση των συνομιλιών Χάρντινγκ-Μακαρίου στην Κύπρο που οδήγησαν στις μέγιστες υποχωρήσεις των Βρετανών που όμως δεν ήταν αρκετές για τον Μακάριο και την ελληνοκυπριακή κοινή γνώμη.

 

Στη συζήτηση που έγινε στη Βουλή, με βάση το αίτημα Παπανδρέου,  ο πρωθυπουργός Καραμανλής αποκάλυψε για πρώτη φορά το περιεχόμενο της συνομιλίας που είχε στις 23 Ιουνίου 1950 ο Γεώργιος Παπανδρέου με τον δήμαρχο Λευκωσίας Θεμιστοκλή Δέρβη, κατά την οποία ο Παπανδρέου, ως υπουργός Εσωτερικών τότε, είπε στον Κύπριο πολιτευτή ότι «η Ελλάς αναπνέει με δύο πνεύμονες, τον μεν αγγλικόν, τον δε αμερικανικόν, και δι' αυτό δεν ημπορεί να πάθει ασφυξίαν λόγω του Κυπριακού».

 

Ο Καραμανλής τότε έσωσε για λίγο τον Θεοτόκη, όμως ένα μήνα αργότερα, με αφορμή την εξορία Μακαρίου και κυρίως τους απαγχονισμούς των Καραολή και Δημητρίου από τους Αγγλους, ο Θεοτόκης, στιγματισμένος από τους Κυπρίους ως φίλαγγλος και εχθρός του αγώνα της Κύπρου, υπέβαλε την παραίτησή του  στις 28 Μαΐου 1956

 

Το Μάρτιο του 1956 παράλληλα με την εξορία του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου στις Σεϋχέλλες, ο Βίας Μαρκίδης συνελήφθηκε και κρατήθηκε για 2 περίπου βδομάδες για ανάκριση στα Κρατητήρια Κοκκινοτριμιθιάς. Οι συγγενείς του τις πρώτες μέρες θεωρούσαν ότι είχε εξορισθεί με τον Μακάριο  στις Σεϋχέλλες. 

  

ΡΙΚ

Τον Οκτώβριο του 1960 διορίστηκε γενικός διευθυντής του Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου, θέση στην οποία υπηρέτησε μέχρι την αφυπηρέτησή του το 1967.

 

 

Πηγές:

  1. Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια
  2. Συνέντευξη με την κόρη του κ.  Πίτσα Σπυριδάκι
  3. Μακαριος Δρουσιώτης: Από τον Σπύρο Θεοτόκη στην Ντόρα Μπακογιάννη
  4. Σπυρίδων Θεοτόκης: Θέματα Ελληνικής Ιστορίας 

Φώτο Γκάλερι

Image