Χαμουδόπουλος Δημήτριος

Εκπαιδευτικός με σημαντική συμβολή στην εκπαίδευση και στην πνευματική ζωή της Αμμοχώστου. Γεννήθηκε στη Σμύρνη το 1877 και πέθανε στην Αμμόχωστο στις 14 Μαρτίου 1928. Φοίτησε σε σχολεία της Σμύρνης κι αποφοίτησε από τη Φιλοσοφική Σχολή ως διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών. Στη συνέχεια εργάστηκε ως καθηγητής, σε σχολές της Σμύρνης, της Κωνσταντινουπόλεως, του Άργους κ.α. Το 1924 του προσφέρθηκε η διεύθυνση του Γυμνασίου Αμμοχώστου και στη θέση αυτή παρέμεινε για 4 χρόνια.

Η επιλογή

Η επιλογή του Χαμουδοπούλου έγινε ύστερα από σύσταση του επίσης Σμυρναίου φιλολόγου Ιωάννη Συκουτρή, που την προηγούμενη χρονιά εργαζόταν στο Ιεροδιδασκαλείο Λάρνακας, προς την Εφορεία Σχολείων Αμμοχώστου. Στην πρόταση του περιγράφει τον Χαμουδόπουλο «Ως αρίστου, εκ Σμύρνης ανδρός εξόχου και μεγαλειώδους αίγλης και απεράντου μορφώσεως και αγνότητος ψυχής». Ο Θεοδόσης Νικολάου τον χαρακτηρίζει ως «σημαντική πνευματική φυσιογνωμία του Ελληνισμού. Άριστος διδάσκαλος, παιδαγωγός και επιστήμονας, γνώστης της ελληνικής και ευρωπαϊκής φιλολογίας, ευφραδής ρήτορας και ομιλητής,…και ένας εξαίρετος ποιητής». Οι Χαμουδόπουλοι ήταν μια από τις πιο σημαντικές οικογένειες της Σμύρνης με πολύπλευρη προσφορά στον μικρασιατικό και τον άλλο Ελληνισμό. Ο Δημήτριος Χαμουδόπουλος είχε ενεργό παρουσία στα γράμματα της Σμύρνης και της Κωνσταντινούπολης και θεωρείτο κορυφαίος εκπαιδευτικός και φιλόλογος με προοδευτικές αντιλήψεις. Περιοδικά της Σμύρνης και της Κωνσταντινούπολης ήδη από τις αρχές του 20ου αι. φιλοξενούν ποιήματα, άρθρα και μελέτες του. Με αυτές τις περγαμηνές ο Χαμουδόπουλος ανέλαβε την ηγεσία του Ελληνικού Γυμνασίου της πόλης. Χάραξε τις κατευθυντήριες γραμμές και έθεσε τις βάσεις για τη μελλοντική επιτυχή πορεία του Γυμνασίου.

Στο πρόσωπο του νέου Γυμνασιάρχη η πόλη γνώρισε έναν σοβαρό εκπαιδευτικό και πολιτιστικό ηγέτη. Πέραν της σχολικής του δράσης στην Αμμόχωστο, διοργάνωσε ένα παγκύπριο πρόγραμμα πολιτιστικού διαφωτισμού, με φιλολογικές διαλέξεις στην Αμμόχωστο, τη Λευκωσία, τη Λάρνακα και τη Λεμεσό. Οι διαλέξεις του, σε ποικιλία θεμάτων, ήταν εξαιρετικά υψηλού επιπέδου. Η προφορική παράδοση της Αμμοχώστου σώζει την πληροφορία ότι όταν μια φορά πήγε στην Αμμόχωστο ο Κυβερνήτης Sir Ronald Storrs και τον συνάντησε, εξέφρασε την έκπληξή του πώς ένας τόσο καταρτισμένος φιλόλογος δέχθηκε να εργαστεί σε μια τόσο ασήμαντη πόλη όπως τα Βαρώσια.

Στις 14 Μαρτίου 1928 ο Χαμουδόπουλος χάνει πρόωρα τη ζωή του, εν ώρα καθήκοντος, σε ηλικία 51 χρονών, αφήνοντας πίσω του εξαίρετες μνήμες και αξιόλογο έργο. Σε επιτάφιο λόγο στο βιβλίο του "Τίποτε απ’ όλα" ο Κυριάκος Π. Ρωσσίδης τον εξυμνεί αναφέροντας ότι «με τον θάνατόν του υφίστανται πλήγμα εκ των καιριωτέρων η ελληνική επιστήμη, ο ελληνικός πολιτισμός, αρχαίος και νεώτερος, η διανόησις, η μόρφωσις, η γνησία και αριστοκρατική, τα ελληνικά γράμματα και αι ελληνικαί αρεταί, των οποίων απετέλει εκλεκτόν και αξιοθαύμαστον πρότυπον».

Την ίδια χρονιά, με τη φροντίδα της συζύγου του Ελένης, του φιλολόγου Π. Κυδωνοπούλου και άλλων φίλων και εκτιμητών του, εκδόθηκε στην Αμμόχωστο μικρός τόμος ποιημάτων του με τον τίτλο Λησμονημένοι Στίχοι, που ήταν η πρώτη σημαντική ποιητική έκδοση που έγινε μέχρι τότε στην Αμμόχωστο. Τα ποιήματα του Χαμουδοπούλου πέρασαν στη λογοτεχνική παράδοση της πόλης και για πολλά χρόνια μαθητές του τα απήγγελλαν από στήθους.

Κυπριακά χρονικά

Η σύντομη παραμονή του στην Αμμόχωστο σημάδεψε την πνευματική ζωή της πόλης, αφού ανέπτυξε αξιόλογη πνευματική δραστηριότητα. Με τις συνεχείς παραδόσεις του στην τάξη, ως καθηγητής, με τις συχνές αξιόλογες διαλέξεις του στην πόλη, με τις μελέτες που δημοσίευσε, με τις μεταφράσεις ξένων ποιητών και με δική του ποίηση, συνέβαλε τα μέγιστα στην προώθηση της πολιτιστικής ζωής. Συνεργάστηκε με το λογοτεχνικό περιοδικό Κυπριακά Χρονικά και με άλλα έντυπα, τόσο της Κύπρου όσο και της Ελλάδας.

Επί δικής του διευθύνσεως τελείωσε και λειτούργησε το λαμπρό οικοδόμημα του Ελληνικού Γυμνασίου Αμμοχώστου.

Αμέσως μετά τον θάνατό του εξεδόθη στην Αμμόχωστο (1928) μια ποιητική του συλλογή με τίτλο Λησμονημένοι Σκοποί. Εν ζωή δημοσιεύθηκε ένα βιβλίο του για την ελληνική ιστορία. Σ' αυτήν, εκτός από δικά του ποιήματα, περιλαμβάνονται και μεταφράσεις από τον ίδιο ξένων ποιημάτων.

Πηγές:

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια
Academic Dictionary: Χαμουδόπουλος Δημήτριος
Γιάγκου Κλεόπα: Ελληνικόν Γυμνάσιο Αμμοχώστου

Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Χαμουδόπουλος Δημήτριος

Φώτο Γκάλερι

Χαμουδόπουλος Δημήτριος

Επιλογές

Παιδεία

Φώτο Γκάλερι