Αρράς ή Αρά ντε, οικογένεια

Μεσαιωνική οικογένεια της Κύπρου. Πιθανώς το οικογενειακό επίθετο να ελήφθη από το όνομα ενός των οικισμών της Κύπρου που ονομάζονταν Αρά*. Πάντως δεν αναφέρεται γνωστό μέλος της οικογένειας ως κάτοχος ενός των οικισμών αυτών. Η υιοθέτηση ονόματος οικισμού ως οικογενειακού επιθέτου ήταν σύνηθες φαινόμενο κατά τα Μεσαιωνικά χρόνια. Γνωστά μέλη της οικογένειας ήταν:

 

α) Γιλιάμ ντ’ Αρράς: Ο χρονικογράφος Γεώργιος Βουστρώνιος τον αναφέρει ως Τερράς. Ιππότης ευγενής επί ημερών του βασιλιά της Κύπρου Ιωάννη Β’ (1432-1458) και λίγο αργότερα ένας των υποστηρικτών της βασίλισσας Καρλόττας (1458-1460) κατά τη διαμάχη της για το θρόνο της Κύπρου με τον ετεροθαλή αδελφό της Ιάκωβον Β’ (1460-1473). Ο Γιλιάμ (= Γουλιέλμος) ντ’ Αρράς πήρε μέρος στην άμυνα της Κερύνειας την οποία πολιόρκησε ο Ιάκωβος κατά την περίοδο της διαμάχης. Ωστόσο, μετά την επικράτηση του Ιακώβου και τη φυγή της Καρλόττας, ο Γιλιάμ ντ’ Αρράς συνετάχθη με τον Ιάκωβο. Για κάποιο διάστημα μάλιστα, μέχρι το 1473 οπότε ο βασιλιάς δολοφονήθηκε, υπηρέτησε στο αξίωμα του βισκούντη (=αστυνόμου) της πρωτεύουσας Λευκωσίας, αξίωμα πολύ σημαντικό για την ασφάλεια της πόλης. Το αξίωμα αυτό διατήρησε και επί Αικατερίνης Κορνάρο, χήρας του Ιακώβου Β’, για πολύ σύντομο χρόνο, μόνο 2 μήνες, οπότε αντικαταστάθηκε από τον Νικόλαο Μοραμπίτ. Ωστόσο 4 μήνες αργότερα, τον Ιανουάριο του 1474, ο Γιλιάμ ντ’ Αρράς διορίστηκε διοικητής της Λευκωσίας, σε αντικατάσταση του συγγενούς (ίσως αδελφού του) Ιωάννη ντ’ Αρράς. Η τελευταία είδηση που υπάρχει για τον Γιλιάμ ντ’ Αρράς είναι η ανάμειξή του στις διαμάχες που άρχισαν μετά τον θάνατο του Ιακώβου Β’ , οι οποίες έληξαν με την οριστική επικράτηση των Βενετών.

           

β) Γκλιμίν ντ’ Αρράς: Ο Γκλιμίν (=Κλήμης;) ντ’ Αρράς μνημονεύεται από τον ιστορικό Φλώριο Βουστρώνιο ως αξιωματούχος κατά την περίοδο βασιλείας του Ιακώβου Β’ (1460-1473). Μετά το 1460, όταν ο βασιλιάς προέβη σε αναδιανομή των φέουδων της Κύπρου μεταξύ των ευγενών και αξιωματούχων του βασιλείου, προέβη επίσης και σε εκχωρήσεις και ετήσιες παροχές εις είδος σε αρκετούς αξιωματούχους. Ένας εξ’ αυτών, ήταν και ο Γκλιμίν ντ’ Αρράς που πήρε (ετήσια) «πληρωμή σε σιτηρά και μετρητά».

           

γ) Θωμάς ντ’ Αρράς: Ιππότης επί ημερών του βασιλιά της Κύπρου Πέτρου Α’ (1359-1369). Τον αναφέρει ο χρονικογράφος Λεόντιος Μαχαιράς ως σιρ Τουμάς Αρά. Το 1365, όταν ο βασιλιάς Πέτρος επετέθη, κατέλαβε και λεηλάτησε την Αλεξάνδρεια, έστειλε στη συνέχεια τριμελή αντιπροσωπεία του στον πάπα για αναφορά του γεγονότος. Επικεφαλής ήταν ο τότε ναύαρχος της Κύπρου Ιωάννης ντε Σουρ, που συνοδευόταν από τους Φραγκίσκο Καμάρδα και Θωμά ντ’ Αρράς.

           

δ) Ιωάννης ντ’ Αρράς: Αναφέρεται ως Τζουάν Τερράς από τον χρονικογράφο Γεώργιο Βουστρώνιο. Αξιωματούχος ιππότης, υποστηρικτής της βασίλισσας Καρλόττας κατά την περίοδο διαμάχης της (1458-1460) με τον αδελφό της Ιάκωβο Β’ για το θρόνο της Κύπρου. Μετά την εκθρόνιση της Καρλόττας έγινε αξιωματούχος του Ιακώβου Β’ (1460-1473). Αμέσως μετά τη δολοφονία του Ιακώβου στην Αμμόχωστο από πράκτορες των Βενετών, ο Ιωάννης ντ’ Αρράς έσπευσε στην πρωτεύουσα Λευκωσία για να εξασφαλίσει την υποστήριξη των ευγενών της πόλης προς την χήρα του, βασίλισσα Αικατερίνη Κορνάρο. Αναμίχθηκεστον αγώνα στήριξης της Αικατερίνης και εξουδετέρωσης των αντιπάλων της, μελών του κόμματος των Καταλανών (Ισπανών). Τον Δεκέμβριο του 1473 ανέλαβε, κατόπιν απαιτήσεως του λαού, ως διοικητής της Λευκωσίας στο όνομα της βασίλισσας (η οποία διέμενε για λόγους ασφαλείας στην ισχυρή Αμμόχωστο που ελεγχόταν από τους Βενετούς). Στις 23 Ιανουαρίου 1474, με εντολή της βασίλισσας, αντικαταστάθηκε από τον (αδελφό του;) Γιλιάμ ντ’ Αρράς και εκλήθη κοντά στη βασίλισσα στην Αμμόχωστο. Ο Ιωάννης ντ’ Αρράς υπήρξε κάτοχος του ενός δευτέρου του χωριού Αρεδιού, που το πήρε μετά το 1460 από τον Ιάκωβο Β’.

           

ε) Ιωάννης ντ’ Αρράς: Ευγενής που έζησε την εποχή της βασιλείας του Ερρίκου Β’ (1285-1324), το αρχαιότερο γνωστό μέλος της οικογένειας. Όταν μεταξύ του 1306 και του 1310 ο βασιλιάς εκθρονίστηκε από τον αδελφό του Αμωρύ, λόρδο της Τύρου, ο Ιωάννης ντ’ Αρράς ήταν μεταξύ των ευγενών που τάχθηκαν με το μέρος του σφετεριστή. Όταν το 1310 ο Αμωρύ δολοφονήθηκε και ο Ερρίκος επανήλθε στο θρόνο της Κύπρου, εξαπέλυσε κυνηγητό και πήρε σκληρά μέτρα τιμωρίας εναντίον όσων είχαν βοηθήσει ή υποστηρίξει τον αδελφό του. Μεταξύ εκείνων που συνελήφθησαν και τιμωρήθηκαν ήταν και ο Ιωάννης ντ’ Αρράς.