Νικάνωρ άγιος

Image

Κύπριος άγιος και μάρτυρας. Στο Συναξάριον της Κωνσταντινουπόλεως μνημονεύεται στις 28 Ιουλίου. Ήταν ένας ἐκ τῶν ἑπτά διακόνων που αναφέρονται στις Πράξεις τῶν Ἀποστόλων (Στ΄, 4-6), οι οποίοι μ’ επικεφαλής τον πρωτομάρτυρα Στέφανο έδρασαν στα Ιεροσόλυμα υπέρ της νέας θρησκείας μετά τον θάνατο και την ανάσταση του Χριστού.

 

Ο Εστιέν ντε Λουζινιάν, αλλά κι ο αρχιμανδρίτης Κυπριανός, αναφέρουν ότι ο Νικάνωρ ήταν Κύπριος που είχε εργαστεί υπέρ της διαδόσεως του Χριστιανισμού αρχικά στα Ιεροσόλυμα. Αργότερα επέστρεψε στην Κύπρο, όπου επίσης άρχισε να κηρύσσει τη νέα θρησκεία, περί τα μέσα του 1ου μ.Χ. αιώνα. Συνελήφθη όμως και βρήκε μαρτυρικό θάνατο (στην Κύπρο;).

 

Εντούτοις στο Συναξάριον της Κωνσταντινουπόλεως αναφέρεται ότι είχε βρει μαρτυρικό θάνατο κηρύσσοντας το ευαγγέλιο, την ίδια ημέρα όπως κι ο πρωτομάρτυρας Στέφανος, στα Ιεροσόλυμα. Ο θάνατός του συνέβη, όπως αναφέρεται στο Συναξάριον, στις 28 Ιουλίου. Ο ντε Λουζινιάν γράφει όμως ότι η μνήμη του γιορταζόταν στην Κύπρο κατά το μήνα Ιανουάριο.

 

Όταν στα 1248 ο παπικός ληγάτος στην Ανατολή Όδων ντε Σιατερώ (Eudes de Châteauroux) επίσκοπος Τούσκλου, εξέδωσε ειδική διάταξη με την οποία όριζε ότι η Λατινική Εκκλησία της Κύπρου όφειλε να τιμά μερικούς από τους τοπικούς (Κυπρίους) αγίους, παρέθεσε και κατάλογο των αγίων αυτών. Ένας από τους αγίους αυτούς ήταν και ο Νικάνωρ (Nicanorem). Οι άλλοι ήσαν: Βαρνάβας, Επιφάνιος, Ιάσων, Ιλαρίων, Τυχικός, Σπυρίδων, Άμμων, Αλέξανδρος, Ποτάμιος και Νεμέσιος.

 

Ο αρχιμανδρίτης Κυπριανός (Ἱστορία Χρονολογική.... 1788, σσ. 341 και 346) αφήνει να νοηθεί ότι ο Νικάνωρ που περιλαμβάνεται στον κατάλογο του Όδωνος ντε Σιατερώ ήταν άλλος από τον Νικάνορα τον διάκονο που αναφέρεται στις Πράξεις. Ίσως γι’ αυτό να υπάρχει και διαφορά ως προς την ημέρα της εορτής των (28 Ιουλίου αλλά και Ιανουάριος κατά τον Λουζινιάν). Δεν υπάρχουν όμως επαρκή στοιχεία που ν’ αποδεικνύουν ότι υπήρξαν δυο διαφορετικοί Κύπριοι άγιοι με το ίδιο όνομα.