Πέντε Λιθάρια

Image

Με το όνομα αυτό υπήρχαν δύο μεσαιωνικοί οικισμοί της Κύπρου, που δεν υφίστανται σήμερα, καθώς και ένα μοναστήρι που και αυτό δεν υπάρχει.

 

* Στο γνωστό χειρόγραφο Λειμωνίδα, της περιόδου της Βενετοκρατίας, μνημονεύεται οικισμός Pende Litharia, μεταξύ εκείνων που διοικητικά υπάγονταν στη διοίκησή του διαμερίσματος της Μεσαορίας. Συνεπώς ο οικισμός αυτός ευρισκόταν κάπου στη Μεσαορία, αλλά δεν γνωρίζουμε πού ακριβώς, εφ' όσον μάλιστα δεν σημειώνεται στους παλαιούς χάρτες. Πάντως σε περιοχές των χωριών Στύλλοι και Γαϊδουράς απαντώνται τοποθεσίες με το όνομα «Πέντε Λιθάρια». Δεν υπάρχουν άλλες πληροφορίες για τον οικισμό αυτό.

 

* Σε παλαιούς χάρτες σημειώνεται, ωστόσο, οικισμός Πέντε Λιθάρια στην οροσειρά του Τροόδους, που θα πρέπει να ήταν άλλος από εκείνον που μνημονεύεται στο χειρόγραφο Λειμωνίδα. Στον χάρτη της Κύπρου του Abraham Ortelius, του 1573, ο οικισμός ευρίσκεται σημειωμένος ως Pendalitoria, βόρεια του οικισμού Vassa (=Βάσα Κοιλανίου) και ανατολικά του οικισμού Arsos. Σε άλλους χάρτες, ο οικισμός σημειώνεται, πιο ορθά, ως Pendelitaria. Σήμερα την ονομασία «Πέντε Λιθάρια» φέρει τοποθεσία στην περιοχή του χωριού Όμοδος, στην επαρχία της Λεμεσού, όπου υφίστατο κάποτε ομώνυμο μοναστήρι. Πιθανότατα ο οικισμός που έφερε το ίδιο όνομα ήταν μικρό χωριό που ιδρύθηκε κάπου κοντά στο μοναστήρι, και που διαλύθηκε στα χρόνια της Οθωμανικής κατοχής της Κύπρου.