Ροδινός Σολομών

Image

Λόγιος και συγγραφέας του 16ου  αιώνα, καταγόμενος από το χωριό Ποταμιού της επαρχίας Λεμεσού, πατέρας του σημαντικού Κυπρίου λογίου και συγγραφέα Νεοφύτου Ροδινού.

 

Δεν γνωρίζουμε τις χρονολογίες γέννησης και θανάτου του. Από δυο αναφορές γι' αυτόν του γιου του Νεοφύτου Ροδινού, ότι έζησε τουλάχιστον 15 χρόνια μετά την άλωση της Κύπρου από τους Τούρκους το 1570-71 κι ότι πέθανε σε ηλικία 70 χρόνων, μερικοί υπολογίζουν ότι πέθανε γύρω στα 1586, συνεπώς ότι γεννήθηκε 70 χρόνια πιο πριν, γύρω στα 1516. Από τον υπολογισμό αυτό προκύπτει όμως και κάτι άλλο: ότι ήταν ηλικίας 63 περίπου χρόνων όταν γεννήθηκε ο γιος του Νεόφυτος Ροδινός (γύρω στα 1579). Είναι, πάντως, πιθανό ότι ο Σολομών Ροδινός γεννήθηκε μετά το 1516 και πέθανε μετά το 1586. Γιατί βάσει άλλης παρατηρήσεως που αναφέρει ο Νεόφυτος Ροδινός, ότι ο πατέρας του ήταν νέος φιλομαθής όταν συνέβηκαν οι πόλεμοι εναντίον της πατρίδας κι ότι είχε γυρίσει στην Ποταμιού αμέσως μετά τη συμπλήρωση των σπουδών του, οπότε συνέβησαν οι πόλεμοι, προκύπτουν άλλα στοιχεία: ότι ο Σολομών Ροδινός ήταν ακόμη νέος το 1570-71 και μόλις είχε συμπληρώσει τις σπουδές του. Έτσι, μπορούμε να υπολογίσουμε ότι γεννήθηκε γύρω στα 1545-50 και ότι πέθανε γύρω στα 1615-20. Συνεπώς θα πρέπει να ήταν ηλικίας 35-40 χρόνων όταν γεννήθηκε ο γιος του, πράγμα πιο λογικό.

 

Οι πληροφορίες που υπάρχουν γι’ αυτόν είναι μόνο όσες δίνονται από τον γιο του Νεόφυτο Ροδινό στο έργο του Περί ἡρώων... (όπου ο Σολομών Ροδινός περιλαμβάνεται ως η τελευταία προσωπικότητα απ' όσες απαριθμούνται). Βάσει των πληροφοριών αυτών, ο Σολομών Ροδινός όταν ήταν νέος σπούδασε σε σχολεία της Αμμοχώστου (η Κύπρος βρισκόταν τότε υπό την κυριαρχία των Βενετών), όπου διδάχθηκε μεταξύ άλλων γραμματική, ποιητική και ιταλικά. Έζησε την κατάληψη της Κύπρου από τους Τούρκους το 1570-71. Εργαζόμενος τότε για 15 περίπου χρόνια, έγραψε το χρονικό της κατάκτησης της Κύπρου από τους Τούρκους αρχίζοντας από την άφιξη του τουρκικού στόλου και την απόβαση των Τούρκων, και συνεχίζοντας αφηγήθηκε τις μάχες που έγιναν, μέχρι την κατάληψη της Λευκωσίας και την πτώση της Αμμοχώστου. Στη συνέχεια παρέθεσε τις συμφορές και θεομηνίες που ακολούθησαν, όπως σεισμούς, ανομβρίες, επιδρομές ακρίδων, πείνα και επιδημίες κ.α. Αναφέρει ακόμη τις λεηλασίες των Τούρκων, την καταστροφή μοναστηριών και παρόμοια συνακόλουθα της τουρκικής κατάκτησης.

 

Ακόμη, ο Νεόφυτος Ροδινός αναφέρει ότι ο πατέρας του ήταν κι αυτοδίδακτος ζωγράφος, οπότε τά ὃσα ἒγραφε, τά ἒδειχνε, ὃσον τον ἧταν δυνατόν, καί μέ τήν ζωγραφίαν.

 

Δυστυχώς το τόσο πολύτιμο αυτό ντοκουμέντο του Σολομώντος Ροδινού για την τουρκική κατάκτηση της Κύπρου, που συνοδευόταν και από πλούσια δική του εικονογράφηση, δεν σώθηκε.  Όπως γράφει ο γιος του, ο Σολομών Ροδινός είχε συνθέσει το έργο του αυτό σε απλή γλώσσα, τόσο σε στίχους όσο και σε πεζό λόγο.

 

Μερικοί μελετητές (με πρώτο τον Σίμο Μενάρδο με τον οποίο συμφώνησαν αργότερα κι άλλοι, ενώ άλλοι διαφωνούν) θεωρούν ότι ο Σολομών Ροδινός είναι στην πραγματικότητα ο άγνωστος συγγραφέας του περίφημου Θρήνου* τῆς Κύπρου, που σώζεται σε πάνω από 900 δεκαπεντασύλλαβους στίχους.