Ρούσος Λοΐζος
Κύπριος λόγιος και θεολόγος του 17ου αιώνα, καταγόμενος από το χωριό Ποταμιού της επαρχίας Λεμεσού. Ήταν συγχωριανός και περίπου σύγχρονος του λογίου και συγγραφέα Νεοφύτου Ροδινού. Από τον Ροδινό, εξ άλλου, έχουμε τις λίγες πληροφορίες περί του Λοΐζου Ρούσου, τον οποίο και περιλαμβάνει ως ένα των σημαντικών Κυπρίων στο έργο του Περί ἡρώων, στρατηγῶν, φιλοσόφων, ἁγίων καί ἄλλων ὀνομαστῶν ἀνθρώπων, ὁποῦ ἐβγήκασιν ἀπό τό νησί τῆς Κύπρου.
Βλέπε λήμμα: Νεόφυτος Ροδινός
Σύμφωνα προς τις πληροφορίες που δίνει ο Νεόφυτος Ροδινός, ο Λοΐζος Ρούσος ήταν φιλόσοφος καί θεολόγος καλοπίχερος, γιος κάποιου Γαβριήλ Ρούσου κι εγγονός κάποιου Λοΐζου Ρούσου. Άγνωστο πότε γεννήθηκε. Ο Ροδινός αναφέρει μόνο τον χρόνο του θανάτου του: αχμβ΄ (=1642). Γράφει επίσης ότι ο Ρούσος είχε σπουδάσει εἰς τό σεβάσμιον φροντιστήριον τῶν Γραικῶν [= Ελλήνων] ὁποῦ εἶναι εἰς τήν μεγαλόδοξον Ρώμην. Προφανώς εννοεί το Ελληνικό Κολλέγιο Ρώμης, γνωστό κι ως Κολλέγιο Αγίου Αθανασίου, στο οποίο είχαν σπουδάσει κι αρκετοί άλλοι επιφανείς Κύπριοι του 16ου και 17ου αιώνα.
Βλέπε λήμμα: Αθανασίου Αγίου Κολλέγιο ή Ελληνικό Κολλέγιο Ρώμης
Ο Νεόφυτος Ροδινός γράφει ακόμη ότι ο Λοΐζος Ρούσος είχε διακριθεί (ἦτον ἀρκετός) στα ποιητικά και ρητορικά μαθήματα. Είχε δε συγγράψει βιβλίο περί των φυσικών του Αριστοτέλη, κατά τόν σχολαστικόν τρόπον, ὁποῦ εἰς τούς καιρούς τούτους συνηθᾶται. Όμως ο Ροδινός, που φαίνεται ότι τον είχε γνωρίσει καλά (μάλλον στην Ιταλία), προσθέτει ότι ο Ρούσος ἤθελεν εἶσται μεγαλείτερης προκοπῆς ἄνθρωπος, ἄν ἀπό τήν ραθυμίαν του δέν ἐνικᾶτο. Και συνεχίζει γράφοντας ότι ἤξευρεν ἀρκετά καί τές δύο γλῶσσες, ἑλληνικήν καί λατινικήν.
Φαίνεται ότι μετά τις σπουδές του στη Ρώμη είχε παραμείνει στην Ιταλία. Δεν γνωρίζουμε με τι ασχολήθηκε, από την αναφορά όμως του Ροδινού ότι ήταν φιλόσοφος και θεολόγος, προκύπτει ότι πιθανό να δίδασκε σε κάποιο εκπαιδευτήριο. Ο Ροδινός αναφέρει ότι ο Ρούσος πέθανε (το 1642) στην Καλαβρία της Ιταλίας.
Πηγή
Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια