Ριονέρο Κρυόν Νερό

Μεσαιωνικός οικισμός της Κύπρου, που δεν υφίσταται σήμερα. Ο οικισμός μνημονεύεται από τον Φλώριο Βουστρώνιο (16ος αιώνας) ως casal Rionero. Ο συγγραφέας δεν αναφέρει τίποτα το συγκεκριμένο για τον οικισμό αυτόν (ούτε τοποθεσία ούτε ο,τιδήποτε άλλο), πέραν του γεγονότος ότι το Rionero είχε δοθεί, το 1464, από τον βασιλιά της Κύπρου Ιάκωβο Β' στον ευγενή Gioan Cercasso. Μάλιστα του είχε δοθεί μαζί με τα χωριά Πλέσσια, Άγιος Σέργιος, Παρσάτα, Μελήνη, Οδού και Καλιάνα.

 

Αφήνεται να νοηθεί ότι το Rionero ευρισκόταν στην περιοχή της Μαραθάσας. Αν και τα πρώτα γράμματα του ονόματος (Rio) σημαίνουν «ποτάμι» στην ισπανική και στην παλαιά ιταλική, και τα υπόλοιπα (nerο) σημαίνουν «μαύρο» στην ιταλική, θεωρούμε απίθανο να ήταν οικισμός ονομαζόμενος «Μαύρος Ποταμός» ή «Μαυροπόταμος», αν και τούτο δεν αποκλείεται, δεδομένου ότι υπάρχουν πολλά κυπριακά τοπωνύμια με πρώτο συνθετικό τους τη λέξη «Μαύρο» (λ.χ. «Μαυρόλιμνη», «Μαυρόμουττη», «Μαυροκόλυμπος» κλπ). Σε μια τέτοια περίπτωση, το όνομα Rionero θα πρέπει να αποτελούσε ξενική μετάφραση ελληνικού ονόματος. Εξάλλου, στην παλαιά ιταλική, η λέξη rione σήμαινε «επαρχία» ή «διαμέρισμα», αλλά και πάλι θα ήταν απίθανο να προερχόταν από εδώ η ονομασία Rionero, ως οικισμός επικεφαλής άλλων μικρότερων, μιας περιοχής (διαμερίσματος).

 

Πιθανότερο θεωρούμε το όνομα του οικισμού να ήταν Κρυόν Νερό, που αλλοιώθηκε σε Rionero.

 

Σε δύο χειρόγραφα της περιόδου της Βενετοκρατίας (χειρόγραφα Λειμωνίδα και Κυπριακού Μουσείου), μνημονεύεται οικισμός με την ονομασία Crioneron (=σαφώς Κρυόν Νερό) στην περιοχή της Λευκωσίας, ίσως κοντά στην Αγλαντζιά.

 

Η ονομασία Κρυόν Νερό (παγωμένο νερό) είναι συνηθισμένη στην Κύπρο, ιδίως για περιοχές ορεινές, όπου υπάρχουν πηγές νερού.