Χριστάγκαθθον ή χρυσάγκαθθον

Image

Φυτό της οικογένειας των Συνθέτων (Compositae). Επιστημονική ονομασία: Σκόλυμος ο ισπανικός (Scolymus hispanicus). Τοπικά είναι γνωστό και με τις ονομασίες γαλατούνα ή απλωταρκά. Πρόκειται για αγκάθι πολυετές, το οποίο ξηραίνεται το καλοκαίρι αλλά η ρίζα του παραμένει ζωντανή κάτω από το έδαφος, δίνοντας βλαστούς πάλι την επόμενη χρονιά. Τα φύλλα του είναι στενόμακρα, με βαθιές τομές. Το ύψος του συνήθως κυμαίνεται γύρω στο μισό μέτρο, κάποτε έως και διπλάσιο. Ανθίζει μεταξύ Απριλίου και Αυγούστου και δίνει άνθη έντονου κίτρινου – χρυσαφιού χρώματος. Ο καρπός είναι αχαίνιο.

 

Πρόκειται για πολύ κοινό στην Κύπρο είδος, που φύεται από τα παράλια μέχρι και τα ημιορεινά (υψόμετρο μέχρι και 900 μέτρα περίπου). Ευδοκιμεί σε ακαλλιέργητα χωράφια, όρια χωραφιών, άκρες δρόμων και σε αραιά δασώδεις περιοχές. Τα φύλλα και οι βλαστοί του φυτού, όταν είναι νεαρής ηλικίας, τρώγονται, είτε βραστοί με λαδολέμονο είτε μαζί με όσπρια.

 

Συγγενικό του είναι και το είδος Scolymus maculates, φυτό που έχει ένα κεντρικό βλαστό που εκτείνεται σε ύψος γύρω στο ένα μέτρο, φέρει λίγες διακλαδώσεις και, νεαρό, είναι επίσης εδώδιμο.