Γνωστοί Κύπριοι γλύπτες
Στύππαξ ο Κύπριος
Ένας μόνο Κύπριος γλύπτης της αρχαιότητας αναφέρεται στις φιλολογικές πηγές. Είναι ο Στύππαξ ο Κύπριος τον οποίο αναφέρει σε δυο περιπτώσεις ο Λατίνος συγγραφέας Πλίνιος (Naturalis Historia, 22.44 και 34.81). Σύμφωνα προς όσα αναφέρει ο Πλίνιος, ο Κύπριος αυτός τεχνίτης ζούσε στην Αθήνα τον 5ο π.Χ. αιώνα κι ήταν δούλος του Περικλέους. Ο Στύππαξ εργάστηκε σ' αυτή την ίδια την Ακρόπολη των Αθηνών, αλλά ήταν γνωστός κι από ένα άγαλμά του που θεωρήθηκε σημαντικό έργο τέχνης κι είχε την ονομασία «Σπλαχνόπτης». Παρίστανε δηλαδή έναν μάντη που μελετούσε τα σπλάχνα θυσιασμένου ζώου.
Εννέα άλλοι Κύπριοι γλύπτες της αρχαιότητας είναι σήμερα γνωστοί από επιγραφικές μαρτυρίες. Τα ονόματά τους σώθηκαν σε επιγραφές που βρέθηκαν στην Κύπρο κι εκτός αυτής. Οι επιγραφές βρίσκονταν σε βάθρα αγαλμάτων που οι αναφερόμενοι γλύπτες είχαν κατασκευάσει. Οι γλύπτες αυτοί είναι, κατά χρονολογική σειρά:
1. Ερμαίος, του 7ου π.Χ. αιώνα. Είναι γνωστός από συλλαβική επιγραφή που βρέθηκε στους Δελφούς.
2. Σίκων ο Κύπριος, του 6ου π.Χ. αιώνα. Είναι γνωστός από επιγραφή που βρέθηκε στη Ναυκράτιδα της Αιγύπτου κι αναφέρει:
Σίκω[ν ἐπ]οίησεν
Κύπριος.
3. Σίμος ο Σαλαμίνιος, του 3ου π.Χ. αιώνα. Ήταν γιος κάποιου Θεμιστοκράτους, κι είναι γνωστός από δυο επιγραφές που βρέθηκαν στα ελληνικά νησιά Ρόδο και Σαντορίνη.
4. Αθηνίων, πιθανώς Σαλαμίνιος, του 3ου π.Χ. αιώνα. Είναι γνωστός από επιγραφή που βρέθηκε στη Σαλαμίνα, στην οποία ως κατασκευαστής αγάλματος αναφέρεται ο Ἀθηνίων ὁ ἰακ[χα]ῖος ὁ τεχνάρχης.
5. Ονασιφών Κλειωναίου Σαλαμίνιος, του 2ου π.Χ. αιώνα. Είναι γνωστός από επιγραφή σε βάση αγάλματος, που βρέθηκε στη Ρόδο.
6. Καλλικλής Ιπποκράτους Σαλαμίνιος, του 2ου π.Χ. αιώνα. Είναι γνωστός από επιγραφή που βρέθηκε στους Δελφούς, στην οποία ως κατασκευαστές αγάλματος αναφέρονται ο Καλλικλής κι ένας ακόμη Κύπριος, ο
7. Εστιαίος Εστιαίου Σαλαμίνιος. Η επιγραφή που βρέθηκε στους Δελφούς αναφέρει ότι το άγαλμα,
Καλλικλῆς Ἱπποκράτους
καί Ἑστιαῖος Ἑστιαίου
Σαλαμίνιοι ἐποίησαν.
8. Ζωίλος Γόλγιος, του 1ου π.Χ. αιώνα. Το όνομά του διασώθηκε σε επιγραφή που βρέθηκε στην πόλη του, τους αρχαίους Γόλγους, κι αναφέρει:
Ζωίλος
Γόλγιος ἐποίει.
9. Ερμόλαος Ψυχάρους, πιθανώς Σαλαμίνιος, του 2ου μ.Χ. αιώνα. Είναι γνωστός από επιγραφή που βρέθηκε στη Σαλαμίνα και η οποία αναφέρει:
Ἑρμόλαος
ἐποίουν
Ψυχάρους.