«Αλήθεια»

Image

Μια από τις αρχαιότερες κυπριακές εφημερίδες και η πρώτη που εκδόθηκε στη Λεμεσό. Το πρώτο της φύλλο κυκλοφόρησε στις 5 Δεκεμβρίου 1880, με εκδότη, διευθυντή και συντάκτη τον Αριστοτέλη Κ. Παλαιολόγο, γιο του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου που καταγόταν από την Κωνσταντινούπολη. Ο Αριστοτέλης Παλαιολόγος δίδαξε στην Ελληνική Σχολή Λεμεσού και ήταν για πολλά χρόνια πρόεδρος του ιστορικού σωματείου της πόλης «Ισότης», αναμείχθηκε δε ζωηρά και στα πολιτικά πράγματα της εποχής εκείνης και στις εργασίες του Νομοθετικού Συμβουλίου.

 

Η «Αλήθεια» ήταν εβδομαδιαία, 4σέλιδη, μικρού σχήματος (περίπου ταμπλόιτ). Στην πρώτη της σελίδα, και σαν μέρος του τίτλου, ανέφερε τα εξής χαρακτηριστικά: φύλλον Ἀρ. 1, Ἒτος Α', Ἐν Λεμησσῷ Κύπρου. Συνδρομήτησία προπληρωτέα ἐν ταῖς πόλεσι τῆς Κύπρου σελίνια δέκα. Ἐν τοῖς χωρίοις σελίνια ἑπτά. Ἐν τῷ  ἐξωτερικῷ φράγκα εἲκοσιν. Εἰδοποιήσεις καί διατριβαί καταχωρίζονται πρός ἣμισυ φράγκον τήν γραμμήν. Ἒγγραφα Κυβερνητικά καί Δημαρχιακά πρός δύο πέννας τήν γραμμήν. Ἂρθρα σύμφωνα τῷ προγράμματι τῆς ΑΛΗΘΕΙΑΣ καταχωρίζονται δωρεάν.

 

Η εφημερίδα είχε το δικό της τυπογραφείο (το πρώτο της Λεμεσού) στην οδό Αγίου Ιωάννου. Ασχολήθηκε με πολιτική αρθρογραφία, επέκρινε την αποικιακή κυβέρνηση, συνθηματολογούσε υπέρ της ενώσεως με την Ελλάδα, παρουσίαζε και σχολίαζε τις εκθέσεις του κυβερνήτη (κυαναί βίβλοι), τις εργασίες του Νομοθετικού Συμβουλίου και εκείνες των δικαστηρίων. Ασχολήθηκε επίσης με κοινωνικά και οικονομικά θέματα και με τοπικές ειδήσεις της Λεμεσού. Αρκετό χώρο αφιέρωνε επίσης σε ιστορικές, φιλολογικές και λογοτεχνικές στήλες.

 

Το 1897 ο Αριστείδης Παλαιολόγος δέχθηκε θέση δικαστή κι εγκατέλειψε την εφημερίδα, που την ανέλαβε ο Μενέλαος Δ. Φραγκούδης, κι απ' εδώ άρχισε η β' περίοδος της ζωής της. Ο Φραγκούδης υπήρξε από τις ηγετικές μορφές της Λεμεσού κι εκτός από δημοσιογράφος ήταν και λογοτέχνης και παγκυπριονίκης αθλητής, πατέρας του βαλκανιονίκη αθλητή Ρένου Φραγκούδη, που είχε αρχίσει στα 1896 να εκδίδει στη Λεμεσό την εφημερίδα «Αναγέννησις». Υπό τη διεύθυνση του Φραγκούδη, και με την εξέλιξη της τυπογραφίας, η «Αλήθεια» μεγάλωσε σε μέγεθος (54 1/2 Χ 42 1/2 εκ.), έγινε 6στηλη, και κυκλοφορούσε κάθε Παρασκευή αντί κάθε Τετάρτη όπως μέχρι τότε. Μετά το 1920 η τελευταία της σελίδα αφιερώνεται σχεδόν αποκλειστικά σε διαφημίσεις, ενώ από καιρού εις καιρόν εκδίδει και μονοσέλιδα παραρτήματα. Μέχρι το 1927 ο τίτλος της αναγραφόταν στο δεξιό μέρος, με υπότιτλο: Ἡ  ἀρχαιότατη τῶν Κυπριακῶν  ἐφημερίδων - πολιτική καί φιλολογική ἑβδομαδιαία. Μετά το 1927 ο τίτλος τυπώνεται στο κέντρο της σελίδας και μετά το 1929 γίνεται μεγάλος κι εντυπωσιακός. Ο Φραγκούδης αποχώρησε το τέλος του 1930, κι η σχετική είδηση ανεγράφη στο φύλλο της «Αλήθειας» αρ. 2594, της 1.1.1931: Ἀπό σήμερον ἀποσύρεται τῆς διευθύνσεως τῆς ΑΛΗΘΕΙΑΣ ὁ κ. Μενέλαος Δ. Φραγκούδης μετά διεύθυνσιν τριάκοντα καί τριῶντῶν... διά λόγους ὑγείας...

 

Τη διεύθυνση της εφημερίδας αναλαμβάνει στη συνέχεια ο Κωνσταντίνος Νικολαΐδης, κι έτσι αρχίζει η γ' περίοδος της ζωής της. Συνεχίζει την έκδοσή της ως εβδομαδιαία, με τον ίδιο τίτλο και το ίδιο μέγεθος, αλλά με νέα αρίθμηση: Ἒτος 1ον - 3η περίοδος, Ἀρ. 1 (Παρασκευή, 15.1.1931). Γίνεται όμως κι 6σέλιδη και τυπώνεται σε ιδιόκτητο τυπογραφείο στην οδό Σωκράτους, πάντα στη Λεμεσό. Ιδιαίτερη αξία έχουν τα φύλλα της, της 16.10.1931 (αρ. 2634), της 23.10.1931 (αρ. 2635) και της 30.10.1931 (αρ. 2636), στα οποία περιγράφονται τα γεγονότα της εξέγερσης του 1931, τα γνωστά Οχτωβριανά, όπου επίσης διακρίνονται και τα κενά (λευκά) της λογοκρισίας. Η γ' περίοδος ζωής της εφημερίδας τελειώνει με το φύλλο αρ. 2956, 17.12.1937, όπως φαίνεται από το αρχείο του Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών.

 

Η δ' περίοδος της «Αλήθειας» αρχίζει στη Λευκωσία με την επανακυκλοφορία της στις 24 Δεκεμβρίου 1951 από τον Αντώνη Χ. Φαρμακίδη. Συνεχίζει με τον ίδιο τίτλο, εβδομαδιαία, αλλά με εντελώς νέα στοιχεία στον τίτλο, νέο μέγεθος και σχήμα. Κυκλοφορεί κάθε Δευτέρα από τα τυπογραφεία Χρ. Σταυρινίδη, τιμάται 1 γρόσι, είναι 4σέλιδη και μεγέθους 63 Χ 47 εκ., φέρει δε υπότιτλο: Παγκύπριος φιλελευθέρα Ἐφημερίς. Περιλαμβάνει πλούσια αρθρογραφία και σχολιογραφία, χαρακτηριστική δε είναι η στήλη «Τσιμπιές» στη 2η σελίδα που την υπέγραφε ο «Σκορπιός» και που διέθετε χιούμορ, γλαφυρότητα και δηκτικότητα για δεκαετίες.

 

Από το φύλλο αρ. 297 της 13 Ιανουαρίου 1958, η εφημερίδα αλλάζει μέγεθος. Γίνεται μικρότερη (55 Χ 40εκ.), αλλά και 8σέλιδη. Το 1964 εισάγει και τον νεωτερισμό εκτύπωσης του τίτλου της με δεύτερο χρώμα (κόκκινο), που εγκαταλείπεται το 1967, οπότε επανέρχεται στο 6σέλιδο, για να γίνει πάλι 8σέλιδη μετά το 1976.

 

Από το φύλλο αρ. 1227 (21 Ιουλίου 1980) η εφημερίδα αλλάζει ιδιοκτήτη που είναι ομώνυμη εκδοτική εταιρεία. Διευθυντής κι αρχισυντάκτης παραμένει ο Αντώνης Φαρμακίδης μέχρι τον θάνατό του στις 14 Ιανουαρίου 1981.

 

Η ε' περίοδος ζωής της αρχίζει το Σάββατο, 1.5.1982, οπότε αρχίζει να εκδίδεται ως καθημερινή πρωινή, αλλά και ως δευτεριάτικη με τίτλο «Αλήθεια της Δευτέρας».

 

Η εφημερίδα συνεχίζει και σήμερα την έκδοσή της με ιδιοκτήτη τον Φρίξο Κουλέρμο έχοντας πίσω της μια ιστορία πολλών χρόνων, ρεκόρ στα χρονικά της κυπριακής δημοσιογραφίας. Η εφημερίδα στη συγχρονη ιστορία της επί σειρά ετών είχε ως αρχισυντάκτη τον Αλέκο Κωνσταντινίδη, ενώ στην εφημερίδα αυτή εργάστηκαν κατά καιρούς δημοσιογράφοι, όπως ο Πάμπος Χαραλάμπους, ο Αριστος Μιχαηλίδης, ο Διονύσης Διονυσίου, η Χρυστάλλα Χατζηδημητρίου, η Μαρίνα Σχίζα, ο Γιώργος Καλλινίκου, ο Χρύσανθος Μανώλη, η Κατερίνα Ηλιάδη, ο Κώστας Ζαχαριάδης.  Σήμερα αρχισυντάκτης είναι ο Τάκης  Αγαθοκλέους.  Πολιτικά η εφημερίδα σήμερα πρόσκειται στο Δημοκρατικό Συναγερμό.

Φώτο Γκάλερι

Image
Image
Image
Image