Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Αυτοκράτορας του Βυζαντίου, γνωστός και ως Θεοδόσιος ο Μέγας, από το 379 ως το 395 μ.Χ. Γεννήθηκε στις 11 Ιανουαρίου 347 μ.χ. Γιος στρατιωτικού, του στρατηγού Θεοδοσίου που διακρίθηκε στην Ισπανία, ο Θεοδόσιος υπήρξε και ο ίδιος ικανός στρατιωτικός. Σε ηλικία 30 χρόνων, στις 19 Ιανουαρίου 392, εκλήθη από τον αυτοκράτορα Γρατιανό (375 -383 μ.Χ.), να αναλάβει την εξουσία ως συνάρχοντας στην Ανατολή, δηλαδή στο Ανατολικό Ρωμαϊκό κράτος (=Βυζαντινή αυτοκρατορία), επαρχία του οποίου ήταν και η Κύπρος. Ο Θεοδόσιος, στις 8 Νοεμβρίου του 392, κατάργησε με διάταγμά του την ειδωλολατρία και απαγόρευσε την προσέλευση σε ειδωλολατρικούς ναούς και έκλεισε όλες τις φιλοσοφικές σχολές της Αθήνας. Ο Χριστιανισμός εδραιώνεται ως επίσημη θρησκεία και πνευματική αρχή στο ρωμαϊκό κράτος. Η Εκκλησία τον ανακηρύσσει σε "Μέγα".

Σε σχέση προς την Κύπρο, ο αυτοκράτορας Θεοδόσιος αναφέρεται κυρίως να έχει επαφές με τον αρχιεπίσκοπο του νησιού άγιο Επιφάνιο τον Μέγα. Σύμφωνα προς τον Βίο του αγίου Επιφανίου, ο τελευταίος εκλήθη σε μια περίπτωση στην Κωνσταντινούπολη, προκειμένου να θεραπεύσει τον αυτοκράτορα από μια ασθένεια που για επτά μήνες τον κρατούσε στο στρώμα, εξαιτίας παραλύσεως των ποδιών του· ο άγιος, σύμφωνα πάντα προς τον Βίο του, πήγε στην πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας και θεράπευσε αμέσως τον Θεοδόσιο.

Ωστόσο, ο αυτοκράτορας Θεοδόσιος είναι γνωστότερος για την έκδοση διατάγματος με το οποίο έδινε στον αρχιεπίσκοπο Κύπρου Επιφάνιο την εξουσία να εξορίζει από το νησί τους αιρετικούς. Όπως αναφέρεται, επειδή οι αιρετικοί στην Κύπρο ήταν, στα χρόνια του Επιφανίου, και πολλοί και ισχυροί και διαφόρων αιρέσεων, ο Κύπριος ιεράρχης που είχε μακρές συζητήσεις με μερικούς από τους ηγέτες τους, όπως ο Αέτιος, απευθύνθηκε τελικά στον αυτοκράτορα, ζητώντας τη βοήθειά του προκειμένου να καταπολεμήσει τις αιρέσεις. Ο Θεοδόσιος εξέδωσε τότε διάταγμα με το οποίο απαγόρευε την παραμονή στην Κύπρο αιρετικών, εκτός και αν αυτοί αποκήρυσσαν τις αιρετικές τους απόψεις και επανέρχονταν στην Ορθοδοξία. 

Από το όνομα του αυτοκράτορα Θεοδοσίου Α' και όχι του εγγονού του αυτοκράτορα Θεοδοσίου Β' του Μικρού, ονομάστηκε πιθανότατα Θεοδοσιανή ή Θεοδοσιάς μια πόλη της Κύπρου, η Νεάπολις, αργότερα Νεμεσός, η σημερινή Λεμεσός.