Αρτεμίων

Image

Κατά την εξέγερση των Εβραίων στην Κύπρο το 116 μ.Χ., που ήταν μέρος ευρύτερης και συντονισμένης εβραϊκής εξέγερσης σε αρκετές χώρες της Εγγύς Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής, αρχηγός των Κυπρίων Εβραίων ήταν ο Αρτεμίων. Το 116 μ.Χ., επικεφαλής των Εβραίων της Κύπρου, ο Αρτεμίων κατέστρεψε τη Σαλαμίνα και σκότωσε πάρα πολλούς Έλληνες, ένα χρόνο μετά την καταστροφή της Αλεξάνδρειας και περιοχών της Κυρήνης από Εβραίους. Την κατεστραμμένη Σαλαμίνα, αλλά και την Αλεξάνδρεια, βοήθησε με γενναίες εισφορές ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Αδριανός*.

 

Ο αριθμός των 240.000 Ελλήνων Σαλαμινίων που αναφέρεται ότι εσφάγησαν από τις δυνάμεις του Αρτεμίωνος φαίνεται υπερβολικός, αν και όχι πολύ μακριά από την πραγματικότητα. Με βάση τη δυναμικότητα του αρχαίου υδραγωγείου της Σαλαμίνος, υπολογίζεται ότι η πόλη είχε περίπου 120.000 κατοίκους. Επομένως ο αριθμός των 240.000 θυμάτων, εάν γίνει δεκτό ότι αναφέρεται σε ολόκληρη την Κύπρο, δεν θεωρείται απίθανος.

 

Ύστερα από την τόσο μεγάλη σφαγή του 116 μ.Χ., απαγορεύθηκε η είσοδος Εβραίων στην Κύπρο για πολλά χρόνια, όχι όμως για πάντα, όπως συνήθως γίνεται δεκτό. Επιγραφές, εξάλλου, του 2ου -3ου αιώνα κ.ε., μαρτυρούν την ύπαρξη εβραϊκών συναγωγών στην Κύπρο, συνεπώς και Εβραίων.

 

Αναφερόμενος στο γεγονός, ο Δίων Κάσσιος γράφει (Ρωμ. Ιστορ., 68. 32, 2-3) πως στην Κυρήνη οι Εβραίοι, με αρχηγό έναν Ανδρέα, έσφαξαν 220.000 Έλληνες και Ρωμαίους κι έτρωγαν το κρέας τους κι έκαναν κορδέλες με τα έντερα τους κι αλείφονταν με το αίμα τους, τα ίδια έκαμαν και στην Αίγυπτο, και στην Κύπρο, με αρχηγό τον Αρτεμίωνα, σκότωσαν 240.000. Γι’ αυτό, προσθέτει ο Κάσσιος, δεν επιτρέπεται σε κανένα Ιουδαίο να πατήσει το πόδι του στην Κύπρο κι αν κανένας παρασυρθεί και ξεπέσει στο νησί, θανατώνεται. Την εξέγερση των Εβραίων κατέστειλαν ρωμαϊκά στρατεύματα σταλμένα από τον Τραϊανό.