Νικηφόρου

Image

Παλαιός οικισμός της Κύπρου, που δεν υπάρχει σήμερα. Ο οικισμός μνημονεύεται σε παλαιό χειρόγραφο (χειρόγρ. Λειμωνίδα) μεταξύ των χωριών εκείνων που διοικητικά ανήκαν στο διαμέρισμα του Μαζωτού.

 

Κατά τον Ν.Γ. Κυριαζή («Τα χωριά της Κύπρου», 1952, σ. 139) επρόκειτο για μεγάλο χωριό του οποίου τα ερείπια ήσαν ακόμη ορατά περί τα μέσα του 20ού αιώνα, στα νοτιοανατολικά του χωριού Πάνω Λεύκαρα. Εξάλλου, σε κτηματικό κώδικα της μητρόπολης Κιτίου, στον οποίο γίνεται λόγος για την περιουσία εκκλησίας των Κάτω Λευκάρων, αναφέρεται και κατοχή ελαιοδέντρων από την εκκλησία εκείνη στην Αγρολάδου, στο Νικηφόρου και στον Σιρκάτη.

 

Ο Κυριαζής (ό.π.π.) αναφέρει επίσης ότι στην περιοχή όπου τα ερείπια του οικισμού του Νικηφόρου εσώζετο και ναός αφιερωμένος στον άγιο Γεώργιο τον Νικηφόρο, αλλά υπήρχαν επίσης και ερείπια ναού αφιερωμένου στην Παναγία την Νικηφόρο.

 

Πιθανώς το χωριό Νικηφόρου είχε πάρει το όνομά του από το συγκεκριμένο αυτό επίθετο είτε του αγίου Γεωργίου είτε της Παναγίας. Υπάρχει όμως και η πιθανότητα το χωριό να είχε πάρει το όνομά του από αλλού (λ.χ. από το όνομα Βυζαντινού αυτοκράτορα ή Βυζαντινού τοπικού άρχοντα), οπότε το επίθετο του αγίου Γεωργίου ή και της Παναγίας να είχε παρθεί λόγω της υπάρξεως αντιστοίχων ναών στο χωριό Νικηφόρου. Στη δεύτερη περίπτωση, το επίθετο σήμαινε τους ναούς του Αγίου Γεωργίου και της Παναγίας που υφίσταντο εκεί: Παναγία η Νικηφόρου, λόγου χάριν, σήμαινε τον ναό της Παναγίας στο χωριό Νικηφόρου και δεν επρόκειτο εδώ για λατρευτικό επίθετο, όπως για παράδειγμα η Παναγία η Τροοδίτισσα, όπου το «Τροοδίτισσα» δεν ήταν λατρευτικό επίθετο αλλά σήμαινε ότι ευρισκόταν στο Τρόοδος. Ή ακόμη ο Άγιος Γεώργιος ο Περαχωρίτης (=που ευρισκόταν στο Πέρα Χωριό) κλπ.

 

Τούτο θα σήμαινε ότι το χωριό Νικηφόρου (δηλαδή «το χωριό του [άρχοντα] Νικηφόρου») θα πρέπει να είχε ιδρυθεί κατά τα Βυζαντινά Χρόνια. Πάντως τούτο δεν ευρίσκεται σημειωμένο σε παλαιούς χάρτες, αν και θα πρέπει να υφίστατο και κατά τις περιόδους της Φραγκοκρατίας και της Βενετοκρατίας, και ακόμη και κατά την πρώτη περίοδο της Οθωμανικής κατοχής, εφόσον, κατά μαρτυρία του Ν.Γ. Κυριαζή, τα ερείπιά του ήσαν ακόμη ορατά μέχρι και πολύ πρόσφατα.